از لباس همسایه استفاده نکن!
آنچه دارى قدر بدان
حضرت علی علیه السلام در فرازی از نامه 31 نسبت به قدر دان بودن آنچه در اختیار داریم؛ میفرماید:
«و حفظ ما فى یدیك أحب الى من طلب ما فى یدى غیرك»؛ نگهدارى از آنچه خود، در دست دارى، در نظر من، از خواستن و جستجوى آنچه در دست دیگرى است، بهتر و دوست داشتنىتر است.
شرح :
كسانى هستند كه هیچگاه به آنچه دارند، راضى و قانع نمىشوند، دائما در فكر به دست آوردن مال و ثروت بیشتر هستند، و تمامى نیروى آنها، صرف كسب مال میشود. آنگونه افراد، تازه هر چقدر هم كه بیشتر به دست آورند، باز چشم و دلشان سیر نمىشود و نگاهشان به مال دیگران است. و گاهى، كار را به جایى مىرسانند كه شخصیت و عزت نفس خود را زیر پا مىگذارند، تا براى مدتى كوتاه از آنچه دیگران دارند، استفاده كنند.
شاید شما هم دیدهاید كه: بعضى افراد، وقتى میخواهند به مهمانى بروند، با آن كه خودشان لباس تمیز و قابل استفاده دارند، چون پارچه و دوخت آن ساده و معمولى است، به سراغ همسایه میروند و لباس گرانقیمت او را میگیرند، تا در مهمانى، بیشتر خودنمایى كنند.
یا وقتى مهمان در خانه دارند، كاسه و بشقاب معمولى و ارزان قیمت خود را كنار مىگذارند، و در عوض، ظروف چینى و بلور گرانقیمت همسایه را قرض مىگیرند و جلوى مهمان مىآورند.
این دسته از افراد، براى شخصیت انسانى و عزت نفس خود ارزش قائل نیستند و كارى هم كه میكنند، بر خلاف دستورات اسلام است.
امام علی(علیهالسلام) نیز، در همین مورد توضیح داده و این چند نكته را در یك جمله كوتاه، بیان فرموده است:
1- قناعت: به آنچه دارى اكتفا كن و چشم طمع به مال دیگران نداشته باش.
2- عزت نفس: شخصیت انسانى و عزت نفس خود را حفظ كن، و از آنچه دارى خشنود باش، تا از رنج خواهش و تمنا و ذلت در خواست و تقاضا از دیگران، آسوده باشى.
3- حفظ آبرو: با دورى كردن از زیادهطلبى و چشم حسرت دوختن به مال دیگران، آبروى خود را به باد مده.
4- شكر نعمت: نسبت به آنچه خداوند به تو داده است، كفران نعمت مكن، بلكه شكر نعمت خداوندى را - به هر اندازه كه باشد - بجاى آور، تا به آنچه دارى راضى باشى و در حفظ نگهدارى آن بكوشى. نه آن كه مال خود را، به خاطر ناچیز و كم قیمت بودن، خوب حفظ نكنى و آن را از بین ببرى، و بعد، محتاج دیگران بشوى.
برگرفته از کتاب پندهاى كوتاه از نهج البلاغه، هئیت تحریریه بنیاد نهجالبلاغه .
گروه دین و اندیشه تبیان، هدهدی .
