گوش و چشم ودم تویی یا علی!
سوره‌های اسراء؛ مریم؛ طه
اشاره
همواره فهم ودرك حقایق قرآن برای انسان آگاه وخواهان كشف واقعیات‌ِ حیات‌ِفرازمانی‌ِ انسان، مطلبی بوده كه اورا به دنبال تفسیر آن كشانده است. زوایای آشكاروپنهان قرآن، تفسیری از زبان صاحبان درك آن حقایق می خواهد. اینان كسی جزمعصومان از عترت پیامبر خدا نیستند، آنانی كه پیامبر گرامی اسلام به عنوان هم‌ردیف‌قرآن معرفی نمود.
این سلسله، مجموعه‌ای از تفسیر سالار شهیدان علیه‌السلام در باره برخی از آیات قرآنی‌است كه بی گفت‌گو، شنیدن تفسیر قرآنی از عزیز عرش وارض بسی شیرین است. در آغازسخنانی چند از امام علیه‌السلام پیرامون جایگاه قرآن در حیات انسان، وقرآن وخانه وحی‌حسینی، فضل قرائت قرآن وابعاد مختلف قرآن را بررسی خواهیم نمود.
سورة اسراء
سورة "اسراء" هفدهمین سورة قرآن كریم ودارای صد ویازده آیه است.
این سوره مكی است وبرخی از مفسرین گفته‌اند مگر پنج آیه آن كه مدنی است‌بقیه مكی می‌باشد حضرت صادق علیه‌السلام فرمودند هركه این سوره را در شب جمعه بخواندنمی‌میرد مگر اینكه حضرت حجت عجل‌الله‌فرجه را درك كند واز یاران او باشد.
(ان من شی‌ء الا یسبح بحمده ولكن لا تفقهون تسبیحهم)
هیچ موجودی نیست مگر با ستایش خود خدا را تقدیس می‌نماید ولی شماتقدیس آنان را درك نمی‌كنید.امام حسین علیه‌السلام در بارة تسبیح موجودات فرمودند:
ما خلق الله من شی‌ء الا وله تسبیح یحمد به ربه.
تمام موجوداتی كه خداوند آفریده است برای خود تسبیح وتقدیسی دارند كه باآن‌خداوند را می‌ستایند.(یوم ندعوا كل‌ّ اناس بامامهم.)
روزی كه هر انسانی با پیشوای خود احضار ودعوت می‌شود.امام حسین علیه‌السلام در باره نقش مهم پیشوایان مردمی در كسب سعادت دنیا وآخرت‌آنان فرمودند:
امام دعا الی هدی فاجابوه الیه، وامام دعا الی ضلالة فاجابوا الیها؛ هؤلاءفی‌الجنة وهؤلاء فی الناروهو قوله -عزوجل-
(فریق فی الجنة وفریق فی السعیر) پیشوایی مردم را به هدایت می‌خواند وآنان می‌پذیرند؛ وسردمداری آنان را به‌گمراهی دعوت می‌كند ومی پذیرند، آنان - گروه اول - در بهشت باشند واینان - گروه‌دوم - در جهنُم‌َ، این همان گفتار خداوند متعال در قرآن است كه می‌فرماید "گروهی دربهشت باشند وگروهی دیگر در دوزخ".(ان السمع والبصر والفؤاد كل اولئك كان عنه مسؤولا)
بی گمان گوش وچشم ودل - تمامی آنها- در باره او مورد بازخواست قرارمی‌گیرند.امام حسین علیه‌السلام در باره سخنی از پیامبرصلی‌الله‌علیه‌و‌آله در تطبیق این آیه می‌فرماید: پیامبرخدا در جایی فرموده بود:
"ان ابا بكر منی بمنزلة السمع وان عمر منی بمنزلة البصر وعثمان منی بمنزلة‌الفؤاد.
قال فلما كان من الغد دخلت الیه وعنده امیر المؤمنین علیه‌السلام وابو بكر وعمر وعثمان‌فقلت له:
یا ابت سمعتك تقول فی اصحابك هؤلاء قولا فما هو؟
فقال‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله: نعم ثم اشار الیهم فقال هم السمع و البصر والفؤاد وسیسألون عن‌وصیّی هذا واشار الی علی بن ابی طالب علیه‌السلام ثم قال: ان الله عز وجل یقول.
(ان السمع والبصر والفؤاد كل اولئك كان عنه مسؤولا.)
ثم قال‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله: وعزّة ربی ان جمیع امّتی لموقوفون یوم القیامة و مسؤولون عن ولایته وذلك‌قول الله ـ عز وجل ـ: (وقفوهم انهم مسؤولون)؛
امام حسین علیه‌السلام می‌گوید: پیامبر خداصلی‌الله‌علیه‌و‌آله در مجلسی چنین بیان كرده بود:
همانا ابو بكر نسبت به من در حكم گوش وعمر در حكم چشم وعثمان در حكم‌دل من است
امام حسین علیه‌السلام می‌گوید: فردا به محضر ایشان شرفیاب شدم در كنار آن جناب ابوبكر وعمر وعثمان نیز حضور داشته وپدرم امیر مؤمنان علیه‌السلام نیز در خدمت پیامبر خدا بود.به ایشان عرض كردم:
پدرم! شنیده‌ام شما در باره اینان چنین فرموده‌اید، جریان چیست؟
پیامبر خدا فرمود: آری، سپس با آنان اشاره كرد وگفت آنان گوش، چشم ودل من‌هستند و بزودی آنان مورد بازخواست خدا در بارة جانشین من این شخص - اشاره كردندبه امیر مؤمنان علی بن ابی طالب علیه‌السلام ـ قرار می‌گیرند بعد آیه را تلاوت كردند:
بی گمان گوش وچشم وقلب تمامی آنها در باره او مورد سوال واقع می‌شوند. قسم به عزت پروردگارم، بی گمان تامی امت است من در دوز قیامت باز ایستندواز آنان در بارة ولایت امیر مؤمنان سؤال شوند واین همان معنای قول خداوند متعال‌است: باز ایستند وبی گمان مورد بازخواست قرار گیرند".
سورة مریم
سورة "مریم" نوزدهمین سورة قرآن كریم ودارای نود وهشت آیه می‌باشد.این سوره مكی می باشد وپیامبر گرامی اسلام در فضل قرائت آن فرمودند: هركس این سوره را قرائت كند به عدد پیروان زكریا ومخالفان او و به ده برابر عدد آنانی كه برحضرت یحیی ومریم وعیسی وموسی وهارون وابراهیم واسحاق ویعقوب واسماعیل‌ایمان داشتند خداوند به آنان ثواب عطا می‌كند وبه عدد آنانی كه برای خدا فرزندی‌می‌دانستند وآنانی كه به این ادعای كذب قائل نبودند.
(ان الذین آمنوا وعملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودّاً)
بی گمان كسانی كه ایمان آورده وعمل صالح انجام داده‌اند خداوند به زودی برای‌آنان محبوبیت ایجاد می‌كند.سالار شهیدان علیه‌السلام در بیان معنای آیه فرمودند:
فذلك لعلی‌ّ وشیعته (فانّما لیسّرناه بلسانك لتبّشر به المّتقین.) فبشّر بذلك‌النبی‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لعلی‌ّ بن ابی طالب.( وتنذر به قوما لدّاً) فذلك لك ولاصحابك.
این آیه در باره علی وشیعیان او می‌باشد وخداوند به پیامبر فرمود:"ما این را بر زبان تو آسان كردیم تا پارسایان را مژده دهی." وپیامبر این مژده رابه علی بن ابی طالب داد وبازخداوند در آیه دیگری فرمود. "وبترسان به این مطلب آن‌قوم...را" واین برای تو ای مروان ویاران توست.
سورة طه
سورة "طه" بیستمین سورة قرآن كریم ودارای صدوسی وپنج آیه میباشداین سوره از سوره‌های مكی است وپیامبر گرامی اسلام در فضل قرائت آن‌فرمودند كه هركس این سوره را قرائت كند در روز قیامت ثواب مهاجران وانصار به او عطاخواهد شد.
(ربنا الذی اعطی كل شی‌ء خلقه ثم هدی.)
خدای‌ما آن است كه تمام موجودات را وجود عطا نمود سپس آنها را هدایت كرد.امام حسین علیه‌السلام تمام مخلوقات عالم وجود واطاعت آنها از اهل بیت می‌فرماید:
والله ما خلق الله شیئا الاّ" وقد امره بالطاعة لنا
سوگند به خدا، خداوند چیزی را نیافرید مگر اینكه به آن فرمان اطاعت از ما را داد.غلامعلی صفائی بوشهری
تنظیم برای تبیان: گروه دین و اندیشه – حسین عسگری
