کشور مسلمان نشین گابن

جمهوری گابن در ساحل غربی آفریقا قرار دارد و مساحتش 267667 کیلومتر مربع می‏باشد. این کشور از شمال به کامرون و گینه استوایی، از غرب به اقیانوس اطلس و از جنوب به جمهوری کنگو محدود می‏شود. خط استوا و نصف النهار 10 درجه شرقی نیر از این کشور می‏گذرد و موجب گرم و مرطوب بودن آب و هوای این کشور گردیده است. یکی از حیاتی‏ترین منابع گابن، وجود منابع غنی نفت و سایر کانی‏های فلزی و غیرفلزی می‏باشد. جنگل‏های انبوه گابن یکی از مناطق عمده استحصال چوب حاره‏ای در دنیا به شمار می‏رود و از نظر اقتصادی اهمیت فراوانی دارد. به همین دلیل، کشورهای مختلف از دیر باز به آن چشم دوخته بودند و این کشور تا سال 1960م زیر استعمار فرانسه قرار داشت.

نخستین خارجیانی که در سال 1844م وارد گابن شدند، یک گروه میسیونر مسیحی بودند. تا این زمان، مردم این کشور مذهب نداشتند. پس از آن، مسیحیت رشد کرد و براساس آمار غیررسمی، نزدیک به 60% درصد مردم این کشور مسیحی می‏باشند.

به دلیل همسایگی این کشور با نیجریه و کامرون و مهاجرت مسلمانان آفریقایی و همچنین حضور شخصیت‏هایی چون «شیخ‏احمد بامبوای سنگالی، مردم گابن با اسلام آشنا شدند و دین اسلام در این کشور ترویج یافت.

در سال 1973م نیز «آلبرت برنارد بنگو»، رئیس جمهور گابن، به اسلام گروید و پس از سفر حج، نام خود را به «الحاج عمر بنگو» تغییر داد. پس از وی نیز بسیاری از شخصیت‏های نظامی و سیاسی این کشور مسلمان شدند و اسلام در این کشور گسترش یافت.

به دلیل شکوفایی اقتصادی گابن و ثروت سرشار آن، سیل مهاجران مسلمان آفریقایی به عنوان کارگر از سنگال، مالی، نیجریه، کامرون، بورکینافاسوو کشورهای دیگر مسلمان‏نشین، به گابن سرازیر شده است، به گونه‏ای که بیشتر مسلمانان گابن را آفریقا‏یی‏های خارجی تشکیل می‏دهند.

بیشتر مسلمانان این کشور از اهل تسنن و مالکی می‏باشند. پیروان فرقه‏های دیگر مانند قادریه، مریدیه و تیجانیه نیز در این کشور حضور دارند. شیعیان مهاجر لبنانی نیز با جمعیت چند هزار نفری خود، یکی از مذاهب اسلامی را در گابن تشکیل می‏دهند. البته تعدادی از مردم در روستاهای دور افتاده گابن، آلیمیست (بی دین) هستند و هزار چند گاه، گروهی از مبلغان به آن مناطق می‏روند و به تبلیغ اسلام می‏پردازند.

قانون اساسی گابن با تأثیر از فرانسه و براساس نظام لاییک (جدایی دین از سیاست) تنظیم شده است. در این کشور، رهبران مذهبی- مسیحی و مسلمان- غیرگابنی می‏باشند و به همین دلیل، در سیاست دخالت نمی‏کنند. از این رو، در کلیساها و مساجد مسائل سیاسی مطرح نمی گردد.

طبق قانون اساسی گابن، اسلام و مسیحیت، ادیان رسمی این کشور می‏باشند. مسلمانان در اقلیت هستند، ولی به خاطر نفوذ رئیس‏جمهور گابن، اعیاد رسمی اسلامی تعطیل  می‏باشند.

گابن یکی از اعضای سازمان کنفرانس اسلامی است. دولت به دلیل توجه به اخلاقیات، پشتیبان مذاهب می‏باشد، ولی به آنها اجازه نمی‏دهد در امور سیاسی دخالت نمایند. تلویزیون این کشور نیز روزهای جمعه برنامه تبلیغاتی مسلمانان و در روزهای یکشنبه برنامه‏های تبلیغاتی مسیحیان را پخش می‏کند.

در بیشتر مستعمرات سابق فرانسه و انگلیس در آفریقا، مانند گابن، کامرون، نیجریه و... مردم روابط بسیار نزدیکی با هم دارند و ریشه این امر نیر فرهنگ و آداب و سنن قبیله‏ای است که آنان را به هم پیوند می‏دهد. در این کشورها، پیروان مذاهب با یکدیگر ازدواج می‏کنند. البته بیشتر مسلمانان پس از ازدواج با پیروان ادیان دیگر، از آنان می‏خواهند مسلمان شوند.

در گابن حوزه علمیه وجود ندارد و تقریبا همه ائمه جماعات، خارجی هستند. گابن دارای یک اسقف اعظم و سه اسقف است. همچنین کلیسای پروتستان نیز در جنوب این کشور فعال می‏باشد که اعضای کمی دارد.

رواج اسلام در این چند سال در گابن بیشتر شده و موج جدید اسلامی بسیاری از جوانان این کشور را به شدت متاثر ساخته است.

با توجه به رشد اسلام در سال‏های اخیر، در گابن، خانواده‏های زیادی دیده می‏شوند که تنی چند از آنان مسلمان و بقیه مسیحی هستند.

مذاهب در آفریقا، همیشه، رنگ و بوی سنتی قاره سیاه را حفظ کرده و مسلمانان نیز اعتقادات آفریقایی خود را به طور کامل کنار نگذاشته‏اند.

در مجموع می‏توان گفت مذاهب گوناگون در گابن، همچون اسلام و مسیحیت، ترکیبی از باورهای قبیله‏ای، آنیمیستی، توتم پرستی و آموزه‏های مذهبی می‏باشند.