فرصتی برای اصلاح الگوی پیامک

روند ارسال پیامک در کشور ما را از جهات مختلفی می توان بررسی نمود مانند: تعداد ارسال  پیامک ها در مدتی معین، محتوای پیامک ها،  فرهنگ استفاده از این سرویس و .....

همانطور که می دانید سیستم پیامک در کشور از روز 21 خرداد یعنی روز قبل از انتخابات قطع شد و دیگر برای هیچ یک از هموطنان ارسال پیامک مقدور نبود. این اقدام ناگهانی و بدون اطلاع قبلی مو جب مشکلات و همینطور سوالاتی در میان افکارعمومی جامعه شد. مشکلات برای کسانی که  معمولا از این سرویس استفاده کاری و ...داشتند بیشتر بود .این اقدام موجب شد نگرانی ها و شایعاتی به وجود آید.اگرچه قطع این شبکه به دلایلی مانند جلوگیری از اغتشاش و یا عدم رواج  شایعات بی اساس در روزهای سرنوشت ساز انتخابات بود،اما ای کاش مسوولین مخابرات به جای سکوت ویا نسبت دادن آن به مشکلات فنی به مردم دلایل این مساله را توضیح می دادند .

اما شاید این مساله دارای یک وجه مثبت بود و به بیان دیگر نوعی توفیق اجباری  را برای ما پدید آورد  که در ذیل به بیان آن می پردازیم:

تا قبل از قطع پیامک ها عده ای از افراد معتقد بودند که بی پیامک زندگی آنها مختل می شود و حتی برخی که اعتیاد زیاد به این سرویس پیدا کرده بودند و روزانه مدتی از وقت خود را صرف ردوبدل کردن پیامک ها می کردند آنها هرگز فکر نمی کردند حدود بیست روز را بدون ارسال حتی یک پیامک بتوانند سر کنند . این افراد که از کارکرد اصلی سرویس پیام کوتاه که رسانه ای است برای اطلاع رسانی سریع و آسان در مواقع ضرورت دور شده و به سمت کارکرد های پنهان و غیر ضروری آن رفته بودند کارکرد هایی مثل ارسال جک وپیام های سرگرمی را اصل قرار داده بودند. البته کسی مخالف  تبادل  منطقی این پیامک ها نیست ولی به نظر می رسد  در جامعه ما  فرهنگ استفاده از این سرویس دچار اسیب شده و استفاده کنندگان آن که جامعه آماری بسیار بالایی را دارا هستند از کارکردها و قابلیت های ان استفاده نادرست می کردند که خود آسیب های فراوانی را برای جامعه ما به همراه داشته است.

نکته دیگری که در جامعه ما قابل تأمل است مقدار پیامک های ارسال شده در طول یک ماه است در آماری که در سال گذشته توسط شرکت مخابرات ارائه شد هر مشترك تلفن همراه اپراتور اول ماهانه بیش از 120 پیام كوتاه رد و بدل می‌كند و این شركت هم‌چنین اعلام كرده است كه هر روز به طور متوسط 60 میلیون پیامك در ایران ارسال می‌شود، این در حالی است که انگلستان كه زادگاه پیامك است، روزانه حدود شش میلیون پیامك فرستاده می‌شود. حتی طبق آمارهای داده شده در این اواخر و در هیاهوی تبلیغات انتخاباتی  تا قبل از قطع پیامک ها میزان پیامک های ارسال شده در هرروز به 90 میلیون رسیده بود، که جای سوال دارد که آیا واقعا همه پیامک ها در راستای تبلیغات و در روند مثبت بوده است؟ و چه مقدار از آن برخلاف استفاده اخلاقی و در جهت تخریب و همینطور در روند پخش شایعات مورد استفاده قرار می گرفته؟

با توجه به چیستی محتوای پیامک ها به خوبی می توان به بدنه آسیب خورده ی فرهنگ استفاده از این سرویس که در جای خود بسیار مفید و موثر است پی برد.

با قطع حدوداً بیست روزه این سرویس تقریبا به همه اثبات شد که بدون پیامک هم می شود به گذراندن روزها پرداخت و این تنها پیامی نیست که می توان در این فرصت به آن پی برد بلکه می توان پی برد اگر از رد و بدل های پیام های غیرضروری جلوگیری کرد تا چه میزان در درآمدها می توان صرفه جویی کرد و چه میزان هزینه های کاهش می یابد و این هزینه ها را در جاهای بهتری می توان استفاده کرد به طور مثال به موارد زیر می توان دقت کرد:

- کاهش هزینه های جاری

- جلوگیری از شایعات و حرکات احساسی

- جلوگیری از آسیب های فرهنگی و اجتماعی

- آرامش و ایجاد اوقات فراغت بیشتر

در واقع با استفاده درست از این سرویس و با حذف کارکردهای نامناسب آن می توان به موارد اشاره شده دست یافت، در مقابل موارد ذکر شده آسیب هایی قرار دارند که از جمله عمده اسیب هایی اند که کارکرد نامناسب از پیام کوتاه موجب به وجود امدن انها می شود.. این فرصت بدست آمده از قطع پیامک ها، زمانی مناسب بود تا در روند استفاده از این سرویس تجدید نظر کنیم و حال با وصل مجدد آن الگوی مصرف خود را اصلاح کنیم و این واقعه را به فال نیک بگیریم. کشورمان را از لحاظ فرهنگ استفاده از این رسانه ارتقاء دهیم و برای نیل به این هدف، قطعاً باید پیرامون ویژگی های آن مطالب بیشتری دانست، برای مطالعه پیرامون برخی از این ویژگی ها می توانید به مطلب" چرا پیامک؟" مراجعه کنید.

در آخر اشاره به این نکته خارج از لطف نیست که بدانیم هر رسانه و  به طور کل وسایل ارتباط جمعی فرهنگ خاصی را برای مورد استفاده قرارگرفتند دارا هستند که البته این فرهنگ در جوامع مختلف با توجه ویژگی های خاص آن جوامع دستخوش تغییر است. اگر فرهنگ استفاده درست از این وسایل در میان مردم اطلاع رسانی شود و به عنوان الگوی استفاده آنان قرار بگیرد می توان با استفاده از این وسایل هم رفاه بیشتری برای آنان حاصل شود و هم جامعه روند تکاملی خود را بهتر طی خواهد کرد ولی اگر این وسایل در غیر مسیر اصلی و کارکردهای صحیح و برخلاف فرهنگ استفاده مورد استفاده قرار گیرد آسیب هایی را از جنبه های گوناگون از جمله فرهنگی، اجتماعی به جامعه وارد می کند که جلوگیری و رفع آن ها بسیار دشوار است. امید است با تأمل در این باره نه تنها الگوی استفاده ما از سرویس پیامک بلکه از سایر گونه های وسایل ارتباط جمعی نیز بهبود یابد.

عطاالله باباپور

گروه جامعه و سیاست