تبیان، دستیار زندگی
دریافت هزینه مسکن و پوشاک آنهم به‏صورت قانونی و شرعی...!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کلیک = دریافت هزینه مسکن و..

نفقه

تعجب نکنید هر چند با کلیک روی این مطلب مستقیماً هزینه‏ای به حساب شما واریز نمی‏گردد لکن با مطالعه و دقت در این مطلب می‏توانید هزینه مسکن و پوشاک و هر چه که جزء نفقه شما محسوب می‏شود از منظر حقوقی و قانونی یاد گرفته و آن را مطالبه کنید البته اگر راه‏های غیرحقوقی را قبلاً طی کرده باشید و تنها راه پیش روی خود را حقوقی می‏دانید.

نفقه به لحاظ قانونی عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که بطور متعارف با وضعیت زوجه متناسب باشد تا جائیکه که حتی خادم را هم شامل می شود .

نفقه به لحاظ قانونی عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که بطور متعارف با وضعیت زوجه متناسب باشد تا جائیکه که حتی خادم را هم شامل می شود .البته در صورتی که عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج وی بدلیل مریضی یا نقصان اعضاء آن را ایجاب کند جزء نفقه محسوب می‏شود و آنچه در اینجا مهم است این است که هر تعریف دیگری غیر این تعریف قانون‏گذار چه گسترده‏تر و به سود زن یا برعکس به ضرر او نباید مورد توجه قرار گیرد (برای تعریف قانونی بنگرید به ماده  1107 قانون مدنی)

نفقه حق است یا تکلیف؟

بسیاری از حقوق دارای ابعاد گوناگون هستند بطوری‏که دارنده حق از یک‏سو سبب می‏شود طرف مقابل مکلف محسوب شود و برعکس. بر این پایه می‏توان گفت نفقه نیز از همین قبیل بوده و حق زوجه محسوب می‏گردد و درعین حال تکلیفی بر عهده زوج بشمار می‏آید.

بدین ترتیب زن هر چند به لحاظ اقتصادی دارا باشد و آنچه برای زندگانی فعلی خود احتیاج دارد خودش بتواند فراهم سازد باز هم تکلیف زوج به دادن نفقه زوجه ساقط نمی‏شود و این مزیت نفقه زوجه بر نفقه سایر اشخاص همچون فرزند و پدر و مادر است که ملاک تعلق آن « ندار بودن » یعنی فاقد بودن آنچه برای زندگانی فعلی نیاز است، می‏باشد.

چنانچه زوجه از تکالیف خود نسبت به زوج اجتناب نماید در این صورت دیگر عدم پرداخت نفقه توسط زوج جرم محسوب نمی‏شود.

ندادن نفقه جرم است؟

براساس آنچه قانون‏گذار در ماده 642 قانون مجازات اسلامی مقرر داشته است چنانچه زوج با وجود اینکه استطاعت مالی و توانایی پرداخت نفقه زوجه خود را دارد آن را نپردازد جرم محسوب می‏شود و در واقع قانون‏گذار اسلامی در این زمینه که یک مساله خانوادگی و جزء حقوق خصوصی محسوب می‏شود و روابط زن و شوهر را در بر می‏گیرد با توجه به اهمیت آن و عنایت خاص فقه امامیه به حقوق زن که مبنای قانون‏گذاری حقوق ایران  است (بنگرید- به اصل 4 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)آن را از پشتوانه مجازات کیفری نیز بهره‏مند ساخته است و بر این پایه چنین مجرمی را به حبس آنهم با حداقل سه ماه و یک روز مجازات تهدید می‏کند!

نفقه

نفقه ندادن کجا جرم محسوب می‏شود؟

علی‏رغم آنچه پیرامون جرم بودن عدم پرداخت نفقه و جرم انگاری عدم اداء این تکلیف توسط شوهر بیان گردید ، نباید فراموش کرد که برای تحقق این جرم نیز مانند بسیاری از جرایم دیگر شرایط متعدد و گونه‏گونی لازم است که بدان اشاره می‏کنیم؛ به عبارت ساده‏تر هر چند نفقه ندادن خلاف شرع و قانون است اما تعقیب کیفری آن منوط به شرایط بیشتری است (در مقایسه با تعقیب غیرکیفری = حقوقی) و همه این شرایط سبب کاهش جمعیت کیفری و تورم جمعیت زندانیان خواهد بود.

شرط یکم – تمکین زوجه

چنانچه زوجه از تکالیف خود نسبت به زوج اجتناب نماید در این صورت دیگر عدم پرداخت نفقه توسط زوج جرم محسوب نمی‏شود.

به عبارت دیگر همانطور که قانون‏گذار در ماده 1108 قانون مدنی مقرر دارد « هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود»، در واقع ناشزده محسوب شدن زوجه نفقه وی را ساقط می‏کند و زوج در این صورت نه تنها مجرم نیست بلکه از نظر شرعی هم گناهکار محسوب نمی‏گردد.

شرط دوم: حال بودن عدم پرداخت نفقه

شرط دیگری که برای تحقق جرم عدم پرداخت نفقه زوجه مقرر گردیده عبارت است از اینکه عدم پرداخت نفقه از سوی زوج بصورت بالفعل و حال باشد و لذا خودداری از پرداخت نفقه در چند سال پیش در حالیکه در حال حاضر (هنگام شکایت) نفقه زوجه کاملاً پرداخت می‏شود جرم مورد بحث (عدم پرداخت) احراز نمی‏گردد .این مطلب توسط نظریه مشورتی شماره 78967- 24/3/1383 اداره حقوقی قوه قضائیه نیز مورد تائید قرار گرفته است.

شرط سوم: استطاعت مالی و توانایی شوهر

در صورتی‏که زوجه وظایف خود را هم ایفاء کند، چنانچه شوهر به هر دلیل نتواند از عهده نفقه زوجه برآید جرم موضوع  بحث منتفی می‏گردد و نمی‏توان شوهر را مجرم تلقی نمود زیرا همه تکالیف مشروط به قدرت و توانایی انجام آن هستند. و تکالیف «مالایطاق» از سوی خداوند متعال که قانون‏گذار اصلی و حقیقی است و مبنای قانون جمهوری اسلامی و حقوق موضوعه می‏باشد هرگز صورت نمی‏گیرد و خداوند حکیم است (بنگرید به اصول فقه مظفر)

تبیان _ زهرائی(کارشناس ارشد حقوق)

تنظیم :داوودی

مقالات مرتبط :

مشکلات قضایی در خانواده

مردان و زنان ، بهره ای یکسان

مهریه و سردرگمى هاى پس از عقد ( قسمت اول)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.