لطفا بی وضو وارد نشوید!
شناختنامه قرآن(56)
پنجاه و ششمین وادی نور
کاروان "شناختنامه" قرآن، اینک در آستانه بلند سوره "واقعه" ایستادهاست، منزلگاهی دیگر از پنجاه و ششمین وادی نور.
نام بلندآوازه این سوره، «واقعه»، همان رخداد سهمگین رستاخیز است که درآغازین آیات این سوره از آن سخن به میان آمده است: إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ... آنگاه كه آن رویداد سترگ رخ دهد؛ که در وقوعش هیچ دروغى نیست، فروبرنده است و بردارنده...
درباره فرودگاه این سوره، اقوال گوناگون است، دیدگاه «ابن عباس» این است که آیات این سوره، جز آیه 82، همگی در مكّه فرود آمده است امّا عده ای دیگر از مفسران بر آنند كه آیات این سوره بی استثناء، جملگی در مکه نازل شده است.
در اهمیت تلاوت این سوره روایتهایی بی شمار وارد شده است از جمله پیامبر رحمت گستر درباره اش فرموده است: من قرأ سورة الواقعة كتب لیس من الغافلین.(هر کس سوره «واقعه» را بخواند نامش در دفتر غافلان ثبت نمی شود.)
سوره ای با خواص فقرزدایی
داستان واپسین لحظات زندگانی «عبدالله بن مسعود»، صحابی بزرگ پیامبر(ص)، دلیلی موجه بر این نامگذاری است:
چنانکه آورده اند «عبدالله بن مسعود»، در بستر بیماری آرمیده بود.
«عثمان بن عفان»، به عیادت وی رفت و از او پرسید: از چه چیزشکایت داری؟
- از گناهانم.
- چه میخواهی؟
- رحمت و آمرزش خدای را.
-اجازه میدهی طبیب را فرا بخوانم؟
- طبیب خود من مرا بیمار كرده است.
- بگویم تا از بیتالمال حقوق تو را بپردازند؟
- آن روز كه محتاج بودم، دریغ كردى، امروز كه بی نیازم می بخشی؟!
- به دخترانت ببخش تا هزینه کنند!
- آنان را حاجتی به این پول نیست؛ چه، من ایشان را گفتهام که هماره سوره «واقعه» را تلاوت كنند، زیرا خود از میان دو لب رسول خدا(ص) شنیدم كه مىفرمود: من قرأ سورة الواقعة كل لیلة لم تصبه فاقة ابداً( هر که هر شب سوره «واقعه» را تلاوت كند، هرگز روی فقر و فاقه را نخواهد دید.1
"اصحاب شمال" کیستند؟
سوره ی مبارکه، واقعه قیامت کبری را توصیف می کند. قیامتی که در آن مردم برانگیخته شده، مورد محاسبه قرار گرفته و جزا داده خواهند شد. از اهوال هراسناک آن در هنگام شروع ، تغییر اوضاع زمین ، زیر و رو شدن اوضاع و احوال ، بالا و پایین شدن و لرزیدن زمین ، در هم کوفته شدن کوهها و تقسیم مردم به سه گروه سخن می گوید و به طور تفصیلی حالات و عاقبت این سه گروه را بیان می کند.
از میان دو لب رسول خدا(ص) شنیدم كه مىفرمود: من قرأ سورة الواقعة كل لیلة لم تصبه فاقة ابداً( هر که هر شب سوره «واقعه» را تلاوت كند، هرگز روی فقر و فاقه را نخواهد دید.
برای اصحاب شمال که منکران ربوبیت و بعثت و تکذیب کنندگان قرآن هستند حجت و استدلال می آورد. کلام را با بیان حال محتضر در هنگام مرگ و تقسیم مردم به سه گروه به پایان می رساند. 2
«إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِیمٌ فِی كِتَابٍ مَكْنُونٍ لَا یمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ» 3 (و جز پاکان نمی‌توانند به آن دست زنند [= دست یابند].)
قرآن کریم است یعنی در نزد پروردگار عزیز و کریم و دارای صفات مورد ستایش حق و نسبت به مردم کریم و بسیار بخشنده و نفع رساننده است. این قرآن محفوظ و مصون از هر آفت و تحریف و تغییری است حقیقت قرآن را جز پاکان و پاکیزگان در نمی یابند.
مطهّر اسم مفعول است، یعنی پاکانی که خداوند تعالی جانهای آنان را از پلیدی معاصی و آلودگیهای گناه پاک کرده و قلبهای آنان را از تعلق به غیر خود، شستشو داده است. فقط این شایسته گان هستند که توان آگاه شدن از حقیقت قرآن را دارند.4
تذکّر1:
با نظر به آیه تطهیر، مصداق کامل پاکیزه گان، اهل بیت عصمت و طهارت هستند و حقیقت قرآن به طور کامل در نزد آنان است.
مطهّر اسم مفعول است، یعنی پاکانی که خداوند تعالی جانهای آنان را از پلیدی معاصی و آلودگیهای گناه پاک کرده و قلبهای آنان را از تعلق به غیر خود، شستشو داده است. فقط این شایسته گان هستند که توان آگاه شدن از حقیقت قرآن را دارند. 5
تذکّر2:
با نظر به آیه تطهیر، مصداق کامل پاکیزه گان، اهل بیت عصمت و طهارت هستند و حقیقت قرآن به طور کامل در نزد آنان است.
پی‌نوشت‌ها ______________
1 . مجمع البیان، ذیل تفسیر سوره واقعه
2 . المیزان ج 19 ص119
3 . «الواقعة/79»
4. المیزان ج 19 ص141-142
5 . همان
شکوری_گروه دین و اندیشه تبیان
