پاسخ به شبهات اینترنتی
(6)
شبهه اغلاط ادبی در قرآن
در آیه 3 سوره نساء گفته شده: فانکحوا ما طاب لکم من النساء مَثنی و ثُلاث و ُرباع...... در ادبیات عرب گفته شده وزن فعلی ( بمانند مثنی در همین آیه ) و وزن فعال ( بمانند ثلاث و رباع در همین آیه ) معنای جمع را دارند. بنا بر این معنای آیه این است که شما مردان مسلمان زن بگیرید دو تا، دوتا ( یعنی جمع دو تائی ) و سه تا سه تا و همچنین چهار تا چهار تا (یعنی جمع سه تائی و چهار تائی )... متاسفانه علمای اسلام زمانیکه می خواهند این قسمت از آیه را ترجمه کنند فقط به نوشتن ( دو تا و سه تا و چهار تا ) بسنده می کنند در حالیکه در این جا دستور به شهوترانی به حد اعلا رسیده و می گوید: از زنان گروههای دو تائی و سه تائی و چهار تائی به همسری بگیرید!
جواب
در ادبیات عرب قاعده ای داریم با عنوان " مقابلة الجمع بالجمع " یعنی در مقابل جمع باید از صیغه جمع استفاده کرد.
مثلا خداوند در آیه 6 سوره مبارکه مومنون در مورد مومنین می فرماید:
واللذین هم لفروجهم حافظون الا علی ازواجهم.... یعنی مومنین کسانی هستند که نسبت به مسائل جنسی خود را حفظ کننده هستند مگر بر همسرانشان و کنیزانشان که در این صورت بر آنان ملامتی نیست.
از این آیه نمی توان استفاده کرد که چون کلمه ازواج( بمعنی همسران ) بصورت جمع آمده پس نشان از آن دارد که مومنین کسانی هستند که چند همسر دارند!! بلکه در اینجا چون بحث در مورد جمعی از بندگان ( یعنی مومنین) بوده لذا صیغه جمع بکار برده است که معنای آیه این می شود: مومنین نسبت به همسرانشان ( یعنی هر یک از مومنین نسبت به همسرش ) در مسائل جنسی ملامت نمی شود.
مثالی واضح تر عرض کنیم:
در آنجائی که رئییس لشگر به سپاهیان خود گفت: یا خیل الله ارکبوا خیولکم یعنی ای لشگر خدا سوار شوید بر اسبهایتان... در اینجا نیز کلمه خیولکم به صورت جمع آمده است آیا معنایش آنستکه: ای لشگر خدا بر تمام اسبهای لشگر سوار شوید ؟!! یقینا خیر. بلکه معنایش آنستکه هر کدام از شما لشگریان، بر اسب خود سوار شوید.
در آیه 3 سوره مبارکه نساء نیز چون مخاطب جمعی از بندگان او هستند لذا از وزن فعلی و فعال که معنای جمع دارند، استفاده کرده است. بنا بر این معنای مثنی و ثلاث و رباع در آیه شریفه آنستکه: هر کدام از شما می توانید دو زن و یا سه زن و یا چهار زن بگیرید
منبع: تفسیر بیان، دکتر محمد علی انصاری، ذیل تفسیر آیه 3 سوره مبارکه نساء
تنظیم برای تبیان: گروه دین و اندیشه_ شکوری