آشنایی با خواص گیاه آزولا
مقدمه
اجزا حیات مانند یک زنجیره به هم متصل است و همین اتصال باعث می شودکه هنگام مطالعه، انسان به بررسی عوامل دیگر هم بپردازد .برای مثال هنگامی که دمای هوا در منطقه ای از کره زمین رو به گرمی می رود علت آن را می توان در قطع درختان نقاط دیگر یافت .گونه گیاهی آزولا هم مهمان ناخوانده ای بود که در سال 1363 برای پرورش برنج وارد ایران شد.
قابلیت های منحصر به فرد این گیاه باعث شد که هیچ کنترلی بر روی آن صورت صودت نگیرد و این گیاه به طور وسیعی در شمال کشور رشد کند ما فقط آزولا را برای کشت برنج وارد ایران کردیم واز خواص دیگر آن هیچ اطلاعی نداشتیم. در این مقاله با برخی خواص آزولا آشنا می شویم .
آزولا چیست؟
ریشه کلمه آزولا یونانی است.آزولا از دو بخش azo وolloyo تشکیل شده است.معنای این کلمه "در خشکی مردن" است
پس نام آزولا وابستگی کامل آن را به آب نشان می دهد.
آزولا سرخس شناور آزادی است که معمولا در آبهای راکد وآرام نهر ها تالاب ها و شالیزارها از نواحی معتدله گرفته تا نواحی گرمسیری یافت می شود .این گیاه با ریشه های نازکی که دارد همانند فرشی است که روی سطح آب گسترش پیدا کرده است .برگهای این گیاه ظریف و کوچک وحساس است و بسته به اینکه در چه مقطعی از زمان رشد باشد رنگهای متفاوتی دارند.مثلا هنگامی که گیاه در آستانه ی رشد است رنگ آن سبز مغز پسته ای است وکم کم رنگ آن تیره می شود و گاهی قرمز ونقره ای هم می شود . این گیاه می تواند در عرض دو تا سه روز به دو برابر حد معمول خود برسد.این گیاه دارای گونه ها و زیر گونه های متفاوتی است و بسته به شرایط محیطی رنگ و اندازه های گسترش آن متفاوت است .
پراکنش سریع این گیاه در سراسر دنیا و رشد سریع و تثبیت نیتروژن آن توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است زیستگاه اولیه آزولا کالیفورنیای آمریکاست .
موارد مصرف آزولا
موارد مصرف متعددی برای آزولا وجود دارد که هر کدام به صورت مستقیم وغیر مستقیم برای انسان مفید است که در زیر به آن اشاره می کنیم.
1. کشت برنج : همان طور که می دانیم برنج یکی از پر مصرف ترین مواد غذایی است ودر واقع علت اصلی ورود آزولا به ایران کشت برنج بود .استفاده از آزولا برای کشت برنج باعث می شود که نشا برنج در شالی زار استحکام بیشتری داشته باشد وبرای همین نشا کمتری از بین می رود .با مصرف آزولا وزن خشک تعداد وزن خوشه های برنج و میزان پروتئین دانه برنج افزایش پیدا می کند.
2. کمپوست و کود گیاهی : استفاده از آزولا برای تولید کمپوست وکود باعث کاهش مصرف موادوکودهای شیمیایی می شودوبرای همین میوه جات وسبزی جات اورگانیک وسالم داریم.
3. غذای حیوانات: استفاده از آزولا برای علوفه ی دام و غذای طیور مناسب است چون در این صورت دیگر نیازی به مکملهای شیمیایی و انرژی زاوهرمونی نداریم و از این طریق مواد پروتئینی سالم در اختیارمردم قرار می گیرد .
4.تغذیه انسان : این گیاه برای تغذیه انسان مفید است .کاربرد این گیاه در سایر کشورها نشان می دهدکه نتهااین گیاه برای انسان سمی نیست بلکه اشکالات گوارشی هم برای انسان ایجاد نمی کند.بتا کاروتن موجود در آزولا از هویچ هم بیشتر است .همچنین به خاطر پروتئین بالایی که دارد توجه خیلی ها را به خود جلب کرده است .آزولا سرشاراز عناصرفسفر –کلسیم-منیزیم-پتاسیم است.
5. تآمین انرژی : در کشورهای آسیای جنوب شرقی از آزولا هنگامی که دیگر نتوان هیچ استفاده ی مفیدی کردبرای تامین انرژِی استفاده می کنندوبه این ترتیب با کاربرد بیو گاز در مصرف سوختهای دیگر صرفه جویی می شود.
6. سایر موارد : از آزولا استفاده های دیگری هم می شود که این استفاده ها به گستردگی موارد قبل نیست مثل استفاده از آزولابه عنوان شاخص بیولوژیک برای تشخیص آلودگی در محیط/تهیه داروهای ضد سرطان وآلرژی/صنایع بهداشتی و آرایشی /تزیئن استخر پارکها و منازل
نویسنده: مهندس حمیده آقامیری
منابع :
1. www.fao.org/ag/aga/agap/frg/afris/date
3. www.azolla control.com
