تبیان، دستیار زندگی
قرن میلادی گذشته شاهد دو جنگ بزرگ جهانی بود كه تلفات و خسارات ناشی از آن را بیش از تمام جنگ های تاریخ بشر ارزیابی كردند. جنگهایی كه از اروپا آغاز شد و به تمام نقاط دنیا ،افریقا ، آسیا ، امریكا و حتی اقیانوسیه نیز سرایت كرد ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سازمان ملل ، یك بام و دو هوا

قرن میلادی گذشته شاهد دو جنگ بزرگ جهانی بود كه تلفات و خسارات ناشی از آن را بیش از تمام جنگ های تاریخ بشر ارزیابی كردند. جنگهایی كه از اروپا آغاز شد و به تمام نقاط دنیا ،افریقا ، آسیا ، امریكا و حتی اقیانوسیه نیز سرایت كرد . شاید بتوان گفت كه در خلال این جنگ ها آخرین كشورگشایان به ظهور رسیدند و همچون اخلاف خود به زودی روبه افول رفتند . تنها تفاوتی كه این كشورگشایی ها با نمونه های تاریخی خود داشت این بود كه بشر به سلاح های  كشتار جمعی دست یافته بود و برنده جنگ كسی بود كه كشتگان بیشتری بر حریف تحمیل می كرد.

سبعیت جاری در جنگ اول جهانی برخی از كشورها به این فكر واداشت كه با تشكیل جامعه ای جهانی متشكل از تمام كشورهای جهان راه را بر این گونه جنگ های خانمانسوز ببندند،لذ ا " جامعه ملل " پس از جنگ جهانی اول تشكیل شد و ناكارآمدی آن با شعله ور شدن آتش  جنگ دوم جهانی آشكار شد . ولی اندیشه تشكیل چنین نهاد جهانی با پایان یافتن آن خاتمه نیافت و اندكی از آغاز جنگ دوم جهانی نگذشته بود كه نمایندگان دو دولت آمریكا و انگلیس بر كشتی ای در اقیانوس اطلس به سال 1320 ش (1941 م )گرد آمدند و منشوری با 8 ماده را كه به منشور آتلانتیك شهره شد به امضا رساندند و مقدمات تاسیس سازمان ملل متحد پی ریزی شد. این منشور در  5تیر 1324 ( 26ژوئن1945) به تصویب كشورهای پیروز در جنگ دوم جهانی یعنی آمریكا ، انگلیس ،فرانسه ،روسیه و چین رسید و  در2آبان 1324 ( 24اكتبر 1945 ) دیگر كشورها نیز منشور ملل متحد را تایید و امضا كردند . و نخستین اجلاس عمومی ملل متحد در تاریخ 19دی 1324تا 24 بهمن همان سال ( 8ژانویه تا 14فوریه 1946 ) در لندن و دومین دوره آن در مهر و آبان 1325درنیویورك در مقر اصلی و دائمی سازمان ملل برگزار شد .هدف اولیه این سازمان تامین و حفظ صلح جهانی و برقراری روابط بین ملل جهان بود و در ابتداسازمان ملل دارای شش ركن اساسی مجمع عمومی ، شورای امنیت ، شورای اقتصاد و اجتماعی ، شواری قیمومیت و سرزمین های خود مختار، دیوان دادگستری بین المللی و دبیرخانه بود . ولی بعدها به هر یك از اركان سازمان ملل متحد ، سازمان هایی افزوده شد مانند FAO یا سازمان خواروبار و كشاورزی ،UNESCOیا سازمان آموزش علمی - فرهنگی ،IMF یا صندوق بین المللی پول ،WHOیا سازمان بهداشت جهانی كه این سازمان ها زیر مجموعه شورای اقتصادی و اجتماعی هستند .UNICEF یا صندوق كودكان وUNRWAیا آژانس امداد و كار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاورنزدیك كه هر دو زیر مجموعه مجمع عمومی هستند .

سازمان ملل متحد با نامگذاری برخی از روزهای سال ، اهتمام جهانی و همراهی افكار عمومی را در جهت تحقق اهداف خود جلب می كند . این روزها را می توان در دسته های زیر خلاصه كرد :

-        روزهایی با هدف حفاظت از محیط زیست و منابع آن كه شامل روزهای زیر است :

روز جهانی آب

روز جهانی محیط زیست

روز بین‌المللی حفظ لایه اوزون

روز جهانی مبارزه با گسترش كویر و خشكسالی

-        روزهایی با هدف بهبود وضعیت انسان یا گروهی از انسان ها كه شامل این روزهاست :

روز جهانی جمعیت

روز بین‌المللی مردم بومی جهان

روز بین‌المللی سالمندان

روز بین‌المللی معلولان

روز جهانی حقوق بشر

روز بین‌المللی زنان

روز جهانی كودك

روز بین‌المللی خانواده‌ها

-        روزهایی با هدف گسترش بهداشت عمومی و مسایل مرتبط به آن كه شامل این روزهاست :

روز جهانی بهداشت

روز جهانی امتناع از مصرف دخانیات

روز جهانی ایدز

روز بین‌المللی مبارزه با سوء استفاده از مواد مخدر و قاچاق آن

-        روزهای جهانی با عنوان مبارزه با خشونت ناشی از نژاد پرستی و اشكال آن كه شامل روزهای زیر است:

روز بین‌المللی رفع تبعیض نژادی

هفته همبستگی با ملت های در حال مبارزه علیه نژاد پرستی و تبعیض نژادی

روز بین‌المللی همبستگی با مردم فلسطین

-        ایامی با هدف تقبیح جنگ كه شامل روزهای زیر است :

روز بین‌المللی صلح

هفته خلع سلاح

هفته بین‌المللی علم و صلح

البته در این میان روزهای جهانی آزادی مطبوعات ، غذا و ریشه كنی فقر و برخی روزهای دیگر نیزحائز اهمیت اند.

این " روزهای جهانی "  نشان دهنده دامنه كاری گسترده سازمان ملل متحد است ولی بعضی ساختارها در تشكیلات سازمان ملل از كارآیی آن در مسائل اساسی نظیر برقراری صلح  و جلوگیری از كشتار افراد بی دفاع كه هدف اساسی  تشكیل سازمان ملل است كاسته است . به عنوان مثال هم اینك با وجود آژانس " امداد و كار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاورنزدیك " متاسفانه قطعنامه های شدیداللحنی در تحریم و یا مجازات رژیم صهیونیستی از سوی سازمان ملل صادرنمی شود و آن هم به دلیل حق وتوی اعضا دائم شورای امنیت است . " از سال  1945 تاكنون كه سازمان ملل متحد تاسیس شده است، اتحاد جماهیر شوروی و پس از آن روسیه 120 بار، آمریكا 76 بار، بریتانیا 32 بار، فرانسه 18 بار و چین 5 بار از حق وتوی خود در شورای امنیت این سازمان استفاده كرده اند.البته واژه "وتو" هرگز در منشور سازمان ملل قید نشده است.شورای امنیت دارای 10 عضو غیردائم و 5 عضو دائمی است. برای تصویب یك قطعنامه لازم است حداقل 9 رای موافق جلب شود. براساس منشور سازمان ملل این 9 رای موافق باید شامل "آرای متحد اعضای دائم باشد"، به این معنی كه هیچ یك از اعضای دائم به آن رای منفی ندهند، اما رای ممتنع اعضای دائم مانع تصویب نمی شود....در سال های اخیر نیز آمریكا به منظور حفاظت از دولت اسرائیل در مقابل انتقادها یا تلاش های بین المللی برای مهار تحركات نظامی آن، مكررا از حق وتو استفاده كرده است." حق وتو كه به راستی می توان آن را مشابه نظام دیكتاتوری در جامعه بین الملل دانست منتقدان بسیاری دارد " به گفته منتقدان، اگر نظام وتو برچیده شود، دیدگاه اكثریت در شورای امنیت فائق خواهد آمد و در آن صورت باید در انتظار تصویب قطعنامه های بیشتر، موارد بیشتر شناسایی عوامل تهدید علیه امنیت جهانی، موارد بیشتر مواخذه كشورها و همچنین تحریم تعداد بیشتری از كشورها بود." البته سازمان ملل به كشورهای دارنده حق وتو وابستگی مالی بسیار دارد " در حال حاضر اعضای دائمی شورای امنیت نزدیك به نیمی از بودجه كلی سازمان ملل را تامین می كنند." و همین امر سبب شده است كه سازمان ملل برای لغو این امتیاز اقدام جدی به عمل نیاورد .گرچه تغییرات اعمال شده در منشور ملل متحد بازهم باید به تصویب این پنج كشور برسد ؛ و چنانكه می بینید سازمان ملل متحد در یك چرخه بسته ای از اقتدار و خواست پنج قدرت برتر جهان گرفتار آمده و به هیچ روی توانایی و كارآیی مورد نظر برای اجرای اهداف خود را در تامین صلح جهانی ندارد. مسئله فلسطین و آوارگان فلسطینی نیز در این چرخه مهلك گرفتار آمده است از این روست كه سازمان ملل متحد دیدگان خود را به روی كشتار وحشیانه مردم بی دفاع فلسطین بسته است . " 7 عدد از 9 مورد وتوی قطعنامه های اخیر شورای امنیت توسط آمریكا صورت گرفته است كه 6 عدد از آنها پیش نویس قطعنامه هایی در انتقاد از دولت اسرائیل بوده است.آمریكا در مجموع تاكنون پیش نویس 35 قطعنامه درباره اسرائیل را وتو كرده است." و آیا می توان با وجود چنین وضعیتی به بهبود حال آوارگان فلسطینی و قطع حملات ارتش اسراییل به اردوگاههای فلسطینیان امید بست.؟؟

این روزها شاهد تشدید حملات ارتش اسرائیل به نواحی مسكونی نوار غزه هستیم دراین هجوم ارتش مجهز اسرائیلی با تمام قوا و توان به نبرد زنان و مردان و كودكانی آمده اند كه هیچ وسیله دفاعی ندارند . و تنها سد دفاعی آنان در برابر این هجوم وحشیانه تن نازك خود و كودكانشان است . در این روزها خبری جلب توجه می كند : "ارتش اسرائیل بیش از هشتصد كودك فلسطینی را به قتل رسانده است."در چنین شرایطی، باید از مجامع بین المللی پرسید كه تروریست كیست ؟ آیا تروریست نوجوان و جوان فلسطینی است كه تنها سلاح او سنگ است یا ارتشی است كه با سلاح های خودكار به جنگ مردم بی دفاع شهرها می رود ؟ باید پرسید تروریست سازمان یافته اینك در خدمت كیست ؟ آیا در خدمت دولتی نیست كه در روز روشن با موشك های جنگی خودروی حامل رهبر یك گروه فلسطینی را (حماس ) به دفعات هدف قرار می دهد و از سوی نخست وزیر آن دولت مورد تقدیر و تشویق قرار می گیرد ؟.چرا این گناهان  بر وجدان مردم جهان سنگینی نمی كند ، آیا این سكوت كامل ، آنها را شریك جرم سربازان قاتل نكرده است ؟

و یا هم اینك كشورمان از سوی مجامع بین المللی و به ویژه از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA)در تنگنا قرار گرفته است و دولت های آمریكا و رژیم اشغالگر فلسطین با استفاده از رسانه های مهمی كه در اختیار دارند افكار عمومی را نسبت به فعالیت های صلح جویانه هسته ای ایران بدگمان كرده اند و این در حالی است كه این آژانس دیدگان خود را بر روی ضرادخانه های هسته ای اسرائیل و كلاهك های اتمی آن كشور بسته است و تنها به یك دلیل واهی و آن اینكه این كشور ادعا می كند كه همواره از سوی همسایگان مسلمان خود در معرض تهدید به نابودی قرار دارد و لذا این تعداد از سلاح های هسته ای را برای دفاع از كشور و مردم خود ذخیره كرده است . سازمان ملل متحد در این زمینه حق رابه جانب صهیونیست ها می دهد و گویی تنها اروپاییان و یهودیان از حقوق بشر برخوردارند و مسلمانان و ساكنان كشورهای محروم و توسعه نیافته باید طعمه افزون خواهی های قدرت های بزرگ و یا دولت های اقماری آنها شوند.

سازمان ملل متحد در مورادی توانسته از نفوذ خود در جهت استقرار صلح و یا جلوگیری از بروز جنگ بهره گیرد ولی در برخی از موراد كه تصمیمات این سازمان در مغایرت با منافع اعضاء دائمی شورای امنیت و یا كشورهای تحت الحمایه آنان است كاری از پیش نمی برد . سازمان ملل ظاهری دموكراتیك دارد و بیان می كند كه همه كشورها از كوچكترین و توسعه نیافته ترین كشور آفریقایی تا كشورهای بزرگ صنعتی و ثروتمند از جایگاهی برابر برخوردارند ، ولی در عمل این سازمان پایه های خود را بر زر و زور اعضای دائم شورای امنیت بنانهاده و برای ملل مظلوم جهان كاری از پیش نخواهد برد.

منابع :

طارق كفالا، خبرنگار بی بی سی

http://www.unic-ir.org/