دومین آرت‌اكسپوی بزرگ تهران

دومین آرت‌اكسپوی بزرگ تهران با حضور 1500 اثر از 750 هنرمند در 5 رشته خط، خط‌نقاشی، مجسمه‌، حجم و عكس، در تالار وحدت آغاز شد.

در این اكسپو كه به نمایش و فروش آثار هنرهای تجسمی اختصاص دارد، 57 نگارخانه، مؤسسه فرهنگی- هنری صبا، مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، بنیاد حسن اسماعیل‌زاده، تعاونی نگارخانه‌داران و بنیاد آفتاب شركت كرده‌اند، اما به‌جز اینها، گروهی از هنرمندان نیز به‌طور مستقل در نمایشگاه امسال حاضرند كه به دلایل مختلف نخواسته‌اند آثارشان از طریق نگارخانه‌ها ارائه شود.

این هنرمندان بخشی از اكسپوی دوم را به‌خود اختصاص داده‌اند كه اگرچه نام هنرمندان مستقل بر آن است، اما باز هم زیر پوشش مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی قرار دارد.به جز این بخش، آثار آرت‌اكسپوی رسمی تهران، به 2 بخش دیگر نیز تقسیم شده است؛ نگارخانه‌داران و كارگاه‌های عملی.

بخش نگارخانه‌داران متشكل از آثار 57 نگارخانه است كه در طبقات مختلف تالار وحدت به نمایش درآمده‌اند و در كارگاه‌های عملی قرار است برخی از هنرمندان كاركشته، در ایام برپایی نمایشگاه، به‌طور زنده آثار هنری خود را در 3 رشته نقاشی، مجسمه و خوشنویسی خلق كنند.

به‌جز اینها، همایشی نیز با موضوع اقتصاد هنر در حاشیه نمایشگاه برگزار می‌شود و در پایان كار، نگارخانه‌داران و هنرمندان برتر معرفی خواهند شد.

فروشگاه بی‌اتیكت

هرچند اكسپو از اساس، هم نمایشگاه است هم فروشگاه، اما آنچه همه مسئولان، هنرمندان و نگارخانه‌داران را این روزها به تالار وحدت كشانده است، امید به فروش هر چه بیشتر آثار هنری است.

با این حال، به‌نظر می‌رسد هنوز اتفاق نظر قابل اطمینانی درباره قیمت آثار به دست نیامده است؛ تا جایی كه با وجود آغاز اكسپو، احتمال تغییر قیمت‌ها وجود دارد. علاوه بر این، با وجود اینكه معاون هنری وزارت ارشاد از مازاد عرضه در عرصه هنرهای تجسمی سخن می‌گوید، قیمت‌های تعیین شده چنانند كه عملا بخش قابل توجهی از مردم را از دایره احتمالی خریدار، خارج می‌كنند.

به گفته دبیر آرت‌اكسپوی دوم، آثار عرضه‌شده در این اكسپو از 200هزار تومان تا 70 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.

این قیمت‌ها را نگارخانه‌داران و گالری‌دارها تعیین كرده‌اند، اما امیر عبدالحسینی معتقد است كه این قیمت‌ها با نظارت شورای هنری اكسپو، تعدیل می‌شوند و از آنجا كه نیاز به بررسی مجدد دارند، در طول نمایشگاه در كنار آثار درج نخواهند شد.

ظاهرا برای پیشگیری از سردرگمی بازدیدكنندگان هر یك از گالری‌داران پوشه‌ مجزایی از قیمت آثار خود دارند كه در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد و آثار هنرمندانی كه به‌صورت مستقل شركت كرده‌اند نیز توسط مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی ساماندهی و پیگیری می‌شود.

اما از آنجایی كه خریداران به اجناس دارای برچسب قیمت اعتماد بیشتری دارند، شاید بهتر بود دست كم برای یك بار هم كه شده، كارها پیش از رسیدن به دقیقه 90 انجام می‌گرفت، قیمت‌ها با وجود عرضه بیش از تقاضا كاهش می‌یافت و به هریك از آثار برچسب قیمت مشخصی داده می‌شد تا بتوان به فروش بیشتر، امید بیشتری داشت.

علاوه بر این، مطابق رسم هر نمایشگاه سالانه و بزرگی (نظیر نمایشگاه‌های كتاب، پوشاك و...)، خریدار انتظار دارد با تخفیف خرید كند تا انگیزه‌ مازادی برای حضور در آن داشته باشد.

تخفیف به‌ویژه در اقتصاد ایران، عنصر غیرقابل انكاری است كه اگر شامل آثار هنری نیز شود، قطعا از ارزش آنها نمی‌كاهد، بلكه گام بلندی خواهد بود برای رسیدن به تصویر رؤیایی دیوارهای پرتابلو در خانه‌های ایرانی.

این نكات وقتی بیشتر اهمیت می‌یابد كه به سخنان معاون هنری وزارت ارشاد در افتتاحیه همین اكسپو توجه كنیم. محمدحسین ایمانی خوشخو در بخشی از سخنان خود گفت: صحبت از هنر بدون توجه به مقوله اقتصاد هنر، باعث عقب ماندن از دیگر كشورهای دنیا می‌شود.

در جوامع امروزی، فرهنگ به‌عنوان صنعت دیده می‌شود و صنایع فرهنگی یعنی نگاه اقتصادی به مقوله فرهنگ و هنر.ایمانی خوشخو سپس به مقایسه موسیقی و هنرهای تجسمی از این زاویه پرداخت و ادامه داد: در حوزه موسیقی و در همین جشنواره موسیقی فجر با مازاد تقاضا روبه‌رو بودیم.

در این حوزه، گردش مالی بیش از 3 میلیارد تومان است، اما در حوزه تئاتر، اقتصاد هنر نیازمند حمایت بیشتری است و در حوزه هنرهای تجسمی نیز با مازاد عرضه روبه‌رو هستیم و باید بیشتر در این زمینه كار كنیم.

با این وصف، به‌نظر می‌رسد شاید بیش از برگزاری اكسپو، به همایش‌ اقتصاد هنر نیاز باشد تا ابتدا مفهوم روشن‌تر و همه‌گیرتری از آن در ذهن همه دست‌اندركاران این حوزه شكل بگیرد.

خبرهای خوش

اما مدیركل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد در سخنرانی افتتاحیه‌اش، بیش از هر چیز به خبرهای خوش پرداخت. محمود شالویی بیان داشت: آرت‌‌اكسپو سال‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت؛ هرچند هیچ سودی از این نمایشگاه به وزارت ارشاد نمی‌رسد.البته مراد شالویی از سود، تنها سود مالی بود؛

چراكه ادامه داد: تا آنجا كه بتوانیم در این عرصه بدون هیچ چشمداشت مالی سرمایه‌گذاری خواهیم كرد و خود ما نیز از جمله نخستین خریداران این آثار خواهیم بود.

شالویی درباره حمایت از نمایشگاه‌های خصوصی مستقل نیز اظهار داشت: اگر بخش خصوصی با هماهنگی ما اقدام به برپایی نمایشگاه‌های فروش كند، از نمایشگاه آنها نیز خرید خواهیم كرد و درباره اقدامات بین‌المللی در عرصه تجسمی هم عنوان كرد: تلاش می‌كنیم كه این آثار را در بازارهای جهانی به نمایش بگذاریم و در چند كشور نیز این حركت را آغاز كرده‌ایم؛

ضمن اینكه تعدادی از خریداران آثار هنری طی روزهای آینده با سفر به ایران از آرت‌اكسپوی تهران خرید خواهند كرد.علاوه بر اینها آن طور كه مدیركل دفتر هنرهای تجسمی ارشاد خبر داد، وزارت ارشاد از دستگاه‌های دولتی خواسته است كه از سهم نیم‌درصد بودجه عمرانی خود برای خرید آثار هنری از آرت‌اكسپو هزینه كنند و برخی از این دستگاه‌ها اعلام آمادگی هم كرده‌اند؛

ضمن اینكه در وزارت ارشاد اقداماتی شده است تا اختیاری بودن بودجه نیم درصدی وزارتخانه‌ها برای خرید آثار هنری اجباری شود.

روبان را فرشچیان قیچی كرد

روبان افتتاح اكسپوی دوم را محمود فرشچیان، هنرمند كاركشته نگارگری ایران قیچی كرد. فرشچیان سپس روی سن رفت و به جوانان هنرمند توصیه كرد كه از سهل‌انگاری در هنر و آسان‌یابی آن پرهیز كنند و از نیروی لایزال الهی موجود در هنرمند در این عرصه بهره ببرند.