خفیه نویسان امیر کبیر

امیر کبیر بعد از رسیدن به صدارت جهت اینكه از جزئیات اعمالی كه در سفارتخانه ها انجام می گیرد مطلع شود عده ای خفیه نویس را روانه خدمت سفراء روس و انگلیس نمود و بدین طریق موفق شد اكثریت ارتباطات فی ما بین سفارتخانه ها و خائنین را كشف و به موقع خنثی كند. بارها اتفاق می افتاد كه امیر از گفتگوی طرفین مطلع می شد وحتی رونوشت نامه ها و مرسولاتی را كه سفراء روس و انگلیس به وزراء خارجه دول خود یا خائنین داخلی ارسال می داشتند را هم داشت و چندین بار عوامل مخفی امیر مامور رسانیدن مرسولات سفراء انگلیس به خائنین می شدند كه قبل از حركت مرسولات مذكور را به نظر امیر می رساندند و امیر فرمان می دادند كه مرسوله را به مقصد برسان و آنگاه با مامورین مخصوص خود اعمال سفراء را خنثی می كرد و یا احیانا خائنین را جلب و از كار عزل می نمود.

خفیه نویسان امیر در خانه سفیر انگلیس

امیر در سفارت انگلیس و حتی در خانه شخص وزیر مختار انگلیس شیل نیز خفیه نویس داشت. سفیر انگلیس چندین مرتبه در گزارشات رسمی خود به وزارت امور خارجه به این مطلب اشاره كرده است ولی با صراحت در نامه ای به پالمرستون نوشته است «آشكار است كه امیر جاسوسانی گمارده كه نام همه افرادی كه پا به این سفارت می گذارند به او خبر می دهند.» وی درجای دیگری می نویسد: «برای من تردید نیست كه امیر نظام پیش از 2 جاسوس درخانه من دارد.» جالب است بدانیم كه شیل سعی زیادی كرد كه تشكیلات خفیه نویسی یا به اصطلاح ضد جاسوسی امیر نفوذ كند و حتی از مقامات نائب السلطنه در هند هم مبالغی گرفت ولكن موفق نشد.

خفیه نویسان امیر در سفارت روس

امیر در سفارت روس هم خفیه نویسانی داشت. سفیر روس بارها بعد از تفحص دقیق اطاق های سفارت اعضاء معتمد خود را جمع كرده و در ارتباط اوضاع مملكت صحبت می نمود اما روز بعد امیر نسبت به صحبتهای سفیر روس كه در داخل درهای بسته سفارت انجام شده بود اعتراض می كرد، به حدی كه اعضاء سفارت به اینكه امیر با اجنه در ارتباط دارد اعتقاد یافته بودند.

منابع:

1. مکی ، حسین ، زندگانی میرزا تقی خان امیر کبیر

2. هاشمی رفسنجانی  ، اکبر ، امیرکبیر یا قهرمان مبارزه با استعمار