راهی به بهشت
سیماى شیعه در نگاه امام صادق(ع)
امام صادق (ع) در سفارشهاى خود به عبدالله بن جندب پس از هشدار شیعیان به دامهاى شیطان، ویژگىهاى برجسته دوستان حقیقى خود را بر مىشمرد و سپس خصلتهاى دیگر شیعیان را بیان مىكند. دو ویژگىممتاز شیعیان از نگاه امام صادق(ع) عبارت است از:
1- آخرت
«آخرت در نگاه آن ها بسیار بزرگ است، به اندازهاى كه چیزى را با آن عوض نمىكنند و دنیا نزد آنها همانند مارگزنده و دشمن بىزبان است» پیروان حقیقى و دوستان واقعى خاندان نبوت علیهم السلام به چیزىجز آخرت نمىاندیشند و تمام كردارها و رفتارهاى خود را با نگاه به آخرت مىسنجند. دنیا در نظر مؤمن وسیلهاى است براى رسیدن به هدفى بزرگ كه همان زندگى جاودان آخرت است. دوستان حقیقى اهلبیتعلیهم السلام از مواهب دنیوى بهره مىبرند اما هرگز زندگى جاودان را با زندگى گذراى دنیا عوض نمىكنند.
2- انس با خدا
«آنها باخدا انس گرفتهاند و از آنچه كه مال اندوزان به آن انسگرفتهاند، در هراسند» مومنان از نعمتهاى الهى بهره مىبرند اما به آنها وابسته نمىشوند. وابستگى به مال دنیا موجب بندگى انسان در برابر مادیات خواهد شد. زراندوزان هماره به ثروت خود وابستهاند. شیعیان واقعى با یاد خدا آرامش مىیابند.
حضرت صادق(ع) پس از برشمردن این دو ویژگى مهم، فرمود: «آنها دوستانحقیقى من هستند. به وسیله آنها فتنه شكست مىخورد و گرفتارىها بر طرف مىشود»
حسابرسى خود
«بر هرمسلمانى كه ما را مىشناسد، سزاوار است كه كردارش را در هر شبانه روز بر خود عرضه دارد و به محاسبه آنها بپردازد تا اگر كار نیكى در آنها دید، برآنها بیفزاید و اگر كردار بدى در اعمال خود مشاهده كرد از آنها توبه كند تا دچار ذلت و خوارى روز قیامت نگردد»
سخاوت
«همانا شیعیان ما به چند خصلت شناخته مىشوند یکی از آن ها سخاوت و بخشش به برادران است»
سخاوت
«همانا شیعیان ما به چند خصلت شناخته مىشوند یکی از آن ها سخاوت و بخشش به برادران است»
خواندن پنجاه ركعت نماز و رعایت وقت نماز
«شیعیان ما در شبانه روز پنجاه ركعت نماز مىخوانند و توجه بهوقت نماز ظهر (خواندن نماز اول وقت) دارند»
آثار استقامت
«اگر شیعیان ما استقامت كنند، فرشتگان دست در دست آنها مىگذارند، ابرهاى رحمت بر آنها سایه مىافكند، چون روز درخشنده و تابناك مىشوند، از زمین و آسمان روزى مىخورند و آنچه از خدا بخواهند خداوند به آنها عطا مىكند»
شیوه برخورد با گناهكاران
1- گفتن خوبىها و پرهیز از سخن ناروا
«به گناهكاران از همكیشان خود جز خوبى و نیكویى چیزى مگو» در برخورد با گناهكاران باید با سخنان نیكو و گفتن خوبىهاى آنان امیدشان را زنده كرد و از خشونت، گفتار ناروا و بازگو نمودن لغزشهاى آنها پرهیز كرد; زیرا چنین برخوردهایى مجرمان را از پیمودن راه درست ناامید و نسبت به دین و آموزههاىآن گریزان مىسازد.
2- در خواست توفیق براى گناهكاران
«توفیق آنها را خاضعانه از خداوند بخواهید»
3- در خواست توبه براى گناهكاران
توبه از حالات سازنده انسان است كه انجام دهنده آن محبوب خداونداست:
«ان الله یحب التوابین; خداوند كسانى كه بسیار توبه مىكنندرا دوست دارد. (بقره/222)
توبه روشى است كه امام صادق(ع) براى پاكسازى گناهكار توصیهكرده است. شیعیان واقعى باید از خدا بخواهند كه گناهكاران ازكردار ناشایستخود پشیمان شوند و به سوى خدا بازگردند، زیرا خداوند بسیار توبهپذیر و بخشنده است.
راه بهشتى شدن
حضرت امام جعفر صادق(ع) سه راه را فراروى جویندگان بهشت قرارداده است:
1- پیروى از ائمه علیهم السلام .
2- برائت از دشمنان.
3- سخن گفتن آگاهانه و سكوت هنگام نا آگاهى.
«هر كس جویا و پیرو ما باشد و از دشمنان ما پیروى نكند و چیزىكه مىداند، بگوید و از آنچه كه نمىداند، یا بر او مشكل (مشتبه)است، سكوت كند، در بهشت است»
كردارهاى برتر
«با كسى كه از تو بریده، وصل كن; به كسى كه چیزىبه تو نداده، چیز بده; باكسى كه به تو بدى كرده، خوبى كن; بهكسى كه به تو دشنام داده، سلام كن; باكسى كه با تو دشمنى كرده،انصاف داشته باش و از كسى كه به تو ظلم كرده، در گذر، همچنانكه دوست دارى از تو در گذرند. پس از گذشتخداوند از خودت عبرتبگیر. آیا نمىبینى خورشید خداوند برخوبان و بدان مىتابد وبارانش بر صالحان و مجرمان نازل مىشود؟»
گردآورنده: رحمان نجفی.