از این آیه می آموزیم

(6)

فَأزَلَّهُمَا الشَّیْطَنُ عَنْهَا فَاءَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانا فِیهِ وَقُلْنَا اهْبِطُواْ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوُّ وَلَكُمْ فِى الاَْرْضِ مُسْتَقَرُّ وَمَتَعٌ إِلَى حِینٍ(بقره/36)

ترجمه : پس شیطان ، آدم و همسرش را به لغزش انداخت و آنان را از آن بهشتى كه در آن بودند خارج ساخت . در این هنگام به آنان گفتیم فرود آیید كه دشمن یكدیگر خواهید بود و براى شما در زمین ، تا زمانى (محدود)، جایگاه و بهره اى است .

شیطان كه بخاطر سرپیچى از دستور الهى در سجده بر آدم ، از درگاه خداوند رانده شده بود، در فكر انتقام از آدم بر آمد و تصمیم گرفت او را از جایگاه آرام و در رفاه و آسایش ، بیرون سازد. لذا با وسوسه هاى بسیار و تظاهر به خیرخواهى ، آنقدر از گیاه ممنوعه تعریف كرد و براى آن ، آثار و فواید شمرد كه بالاخره آدم و همسرش از آن گیاه خوردند.

آنان قصد مخالفتِ فرمان خدا را نداشتند، امّا همچون كودكى كه تجربه اى از دروغ و فریب ندارد و دیگران را همچون خود راستگو مى داند، وقتى شیطان براى آنها قسم خورد كه آنچه در مورد فواید آن گیاه مى گوید، راست و درست است ، باور كرده و فریب خوردند.

مخالفتِ فرمان الهى ، نتیجه اش ، خروج از بهشت گردید و بدنبال آن از جانب خداوند چنین دستور آمد: از درگاه قُرب الهى فرود آیید كه بذر كینه و دشمنى میان شما و شیطان افكنده شده و تا مدتى معین در زمین بهره مند خواهید بود.

غرض از خلقت آدم ، خلافت او در زمین بود، پس آدم مى بایست در زمین ساكن شود، لكن خداوند ابتدا محیطى آرام و دور از مشكلات را براى او فراهم ساخت تا در این اردوى آمادگى ، هم با شرایط زندگى در زمین آشنا شود و هم دشمن واقعى خود یعنى شیطان را بشناسد.

از این آیه مى آموزیم كه :

1- اطاعت از شیطان ، نه فقط انسان را از مقامات الهى دور مى سازد، بلكه رفاه و آسایش واقعى را از انسان سلب نموده و او را در رنج و زحمت قرار مى دهد. چنانكه آدم و همسرش را از بهشتِ رحمت ، به زمینِ زحمت خارج ساخت .

2- دشمنىِ شیطان با انسان ، دشمنى دیرینه و از آغاز خلقت تاكنون بوده است .

3 -زمین ، جایگاه موقتِ زندگى ، و بهره انسان از آن محدود و موقتى است . به فكر آماده ساختنِ جایگاه دائمى خود در بهشتِ الهى باشیم .

4- هر انسانى به خاطر استعدادها و لیاقت هایى كه خداوند در او نهاده ، بهشتى است ، ولى نافرمانى ها موجب سقوط و هبوط او مى گردد.

5- هیچ انسانى از خطر لغزش و انحراف مصون نیست ، مگر آنكه خداوند او را حفظ كند. آدم كه خلیفه خدا در زمین و مَسجود فرشتگان بود، لحظه اى غفلت او را از درگاه الهى بیرون راند. (البته لغزشِ آدم قبل از رسیدن او به مقام نبوت بوده است ).

برگرفته از:

تفسیر قرآن براى جوانان، جلد اول، متوسّل، محمود