شناخت یار

همیشه می خواهیم او را بشناسیم چون دوستش داریم. او امام ماست و ما دل در گرو مهرش داریم. امّا به راستی چگونه می توان او را شناخت؟!

جوابمان می دهد استاد...

مثل همیشه!

وقتی ما می توانیم حضرت مهدی(عج) را بشناسیم كه معنای خلافت الهی را شناخته باشیم. چون برجسته ترین لقب حضرت که انسان كامل است، این است كه او خلیفه خداست. خلیفه و جانشین کسی همواره در زمان غیبت او ظهور دارد. اگر كسی در جائی نباشد و غایب باشد، كسی كه جای او بنشیند و كار او را انجام دهد، می شود خلیفه او. ولی اگر موجودی باشد که غیبت نداشته باشد و همه جا حضور داشته باشد، در این صورت یا چنین موجودی اصلاً خلیفه(جانشین) ندارد، یا خلیفه و جانشین او مظهر تامّ اوست كه همه جا به اذن او حضور و ظهور دارد. چون خود خداوند از انسان كامل به عنوان خلیفه یاد كرده است، معلوم می شود انسان كامل مقامی دارد كه می تواند مظهر همه اسمای حسنای خدا باشد. این مظهر هو الأول و الآخر(1)؛ «اوست اول و آخر»، این مظهر هو الظاهر و الباطن(2)؛ «اوست ظاهر و باطن»، این مظهر هو معكم أین ما كنتم(3)؛« و خداوند با شماست هر کجا باشید.»، شایسته آن است كه خلیفه خدا باشد. حقیقت چنین موجودی را جز آفریدگار او و جز سایر انسان های كامل كسی نمی شناسد! آنچه كه مربوط به وجود مبارك ولی عصر (أرواحنا فداه) است، همان مقام والای خلافت و جانشینی خداست كه همه جا حضور و ظهور دارد. چون همه جا حضور و ظهور دارد، در همه مراحل از لطف و فیض خاص خدا برخوردار است. چنین موجودی گاهی به صورت امام و گاهی به صورت پیغمبر معرفی می شود. چنین انسانی برتر از فرشته است؛ زیرا پیام هر فرشته این است: ما منّا الا و له مقام معلوم(4)؛ «و هیچ یك از ما [فرشتگان] نیست مگر [اینكه] براى او [مقام و] مرتبه‏اى معین است.»

لذا فرشته توان آن را ندارد كه خلیفه خدایی باشد كه بكل شیء محیط(5)؛ «او به هر چیزى احاطه دارد است» و علی كل شیء شهید(6)؛ «خدا همواره بر هر چیزى گواه است.» امّا این انسان كامل در همه جا مظهر خداست، خدا هم به تمام شئون او درود می فرستد؛ گاهی به این صورت بیان می كند كه سلام علی نوح فی العالمین(7)؛ «درود بر نوح در میان جهانیان». یعنی در تمام مراتب هستی سلام و درود بر روان پاك نوح باد! گاهی این سلام عالمی و جهانی را باز می كند و تفصیل می دهد، نظیر آنچه درباره یحیی و عیسی (علیهم السلام) آمده است كه: سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و یوم یبعث حیاً(8)؛ «و درود بر او روزى كه زاده شد و روزى كه مى‏میرد و روزى كه زنده برانگیخته مى‏شود.» یا والسلام علی یوم ولدت و یوم أموت و یوم ابعث حیاً. یعنی این موجود در عالم طبیعت، مورد سلامت و تسلیم حق است. این موجود در دنیا و برزخ و قیامت مورد تسلیم حق است، این موجود در گذشته و حال و آینده مورد سلام و تسلیم الهی است. گاهی همین معنا كه درباره نوح ذكر شد  یا همین معنا كه درباره یحیی و عیسی (علیهم الصلاه و علیهم السلام) ذكر شد، در زیارت آل یاسین كه از برجسته ترین زیارات وجود مبارك ولی عصر است، دیده می شود. به پیشگاه آن حضرت چنین عرض می كنیم كه سلام بر تو آن وقتی كه ركوع می روی، سلام بر تو آن وقتی كه سجده می كنی، سلام بر تو آن وقتی كه نماز می خوانی، سلام بر تو آن وقت كه قرآن قرائت می كنی! و السلام علیك حین تقوم، السلام علیك حین تقرء و تبین، و السلام علیك حین تركع و تسجد، والسلام علیك فی آناء لیلك و اطراف نهارك.(9)

یعنی بر تمام مراتب تو سلام! بر تمام حالات تو سلام! بر تمام تعلیم و تزكیه تو سلام! بر تمام قیام و قعود تو سلام! چون تو خلیفه خدائی، چون تو شایسته سلامی. ولی العصر فی العالمین هستی و شایسته همان سلام یحیی و عیسی. چنین انسان كاملی می شود خلیفه خدا.

                                                                                                                                                           ادامه دارد...

پی نوشت ها:

1- سوره مبارکه الحدید /3.

2- سوره مبارکه الحدید/3.

3-سوره مبارکه الحدید/4.

4- سوره مبارکه الصافات/164

5- سوره مبارکه فصلت/54

6- سوره مبارکه النساء/33

7- سوره مبارکه الصافات/79

8-سوره مبارکه مریم/15

9-زیارت آل یاسین

بیانات آیت الله جوادی آملی به مناسبت نیمه شعبان به نقل از روزنامه کیهان- با تصرّف

رادفر

کارشناس دین و اندیشه( بخش فلسفی)