خاطره

ورود به آموزش و پرورش

در مورد زندگی فرهنگی پدرم، موردی كه قابل ذكر است و خودم هم تا حدودی در جریان آن بودم، مسئله تألیف كتب دینی برای مقاطع، ابتدایی تا انتهای دوره‌ی تربیت معلم و حتی كتب مربوط به دانشگاههاست. كه آن كار عظیم، یكی از مهمترین عوامل بیداركننده نسل جوان و آماده‌سازی‌شان برای حضور در صحنه‌های پرشكوه انقلاب اسلامی بود. پدرم به همراه شهید مظلوم بهشتی و بعضی دیگر از همكارانشان وارد آموزش و پرورش شدند. به این نیت كه یك كار زیربنایی انجام دهند و یك تحول اساسی در فرهنگ جامعه ایران به وجود بیاورند. رژیم سابق ابتدا متوجه این نیت نبود و لذا به ایشان و همكارانشان اجازه داد كه برای كلیه مقاطع تحصیلی كتابهایی را تألیف كنند كه مدت 13 سال طول كشید.

تألیف كتب درسی

ایشان مرتب در حال گفتگو، بحث، مطالعه و تحقیق بودند، جلسات مختلفی داشتند، من گهگاهی همراهشان به اداره تحقیقات می‌رفتم و می‌دیدم كه ایشان برای اینكه كتب موردنظر در بهترین كیفیت باشند چه مباحث طولانی با صاحب‌نظران فن داشتند. اگر كسی یك مرور كلی به فهرست كتب منتشره در آن زمان داشته باشد یا خودش در آن روزگار كتابها را مطالعه كرده باشد به خوبی به ارزش كار آن شهید پی خواهد برد. به جرات می‌توان گفت آن كتابها نقش تعیین كننده‌ای در آشنایی نسل جوان با معارف اسلام ناب محمدی(ص) داشته‌اند چرا كه قبل از آن كتب دینی بگونه‌ای بود كه نه تنها معارف اصیل اسلام را مطرح نمی‌كرد بلكه در صدد تحریف آنها هم بود. این فعالیت از حدود سالهای 1344 ، 1345 تا سال 1357 به طور مستمر ادامه داشت و تا سال 1360 هم آن كتابها در مدارس و دانشگاهها تدریس می‌شد.

خاطرم هست در سال 57 ایشان یك روز مرا صدا زدند و گفتند: «ناصر، بیا یك چیز جالب نشانت بدهم»، وقتی من خدمتشان رفتم یك كتاب دینی در دستشان دیدم كه بخش اعظم آن را با خط قرمز علامت‌گذاری كرده بودند. پدرم گفت: «اگر اینها که خط‌كشی شده حذف شود، اجازه انتشار كتاب را می‌دهند»، دور برخی تفسیر آیات و احادیث خط كشیده بودند. آنها تازه متوجه شده بودند كه حتی در گزینش آیات و احادیث هم نكاتی مدنظر پدرم بوده است. آیات بیشتر مربوط به جهاد، قتال، مبارزه با طاغوت، امر به معروف و نهی از منكر بود.

تأسیس مدارس

فعالیت‌های دیگر فرهنگی‌شان تأسیس مدارس گوناگون بود. ایشان با داشتن تحصیلات عالیه، بدون هیچگونه ابایی دست به تأسیس مدارس در مقاطع گوناگون زدند. این مدارس بعدها توسعه یافتند و به صورت موسسات فرهنگی درآمدند. كه از جمله آنها می‌توان به موسسه فرهنگی رفاه، كانون توحید، مدرسه مفید اشاره كرد كه ایشان بر اجرای كار موسسات مذكور نیز نظارت مستقیم داشتند

دفتر نشر فرهنگ اسلامی

كار مهم دیگری كه ایشان انجام دادند تأسیس یك انتشارات بزرگ جهت چاپ كتابهای دینی بود به نام دفتر نشر فرهنگ اسلامی. كه هم‌اكنون این موسسه به صورت گسترده و فعال مشغول فعالیت است و كتابهای اسلامی و تربیتی مختلفی را به چاپ می‌رساند.

ضمن آنكه پدرم در مقاطع گوناگون آموزشی، تدریس می‌كردند. حتی در دانشگاهها جلسات متعددی با دانشجویان داشتند و هرگاه از دانشگاههای مختلف كشور از ایشان برای سخنرانی دعوت می‌كردند با روی باز می‌پذیرفتند. بیشترین كسانی كه دور ایشان جمع می‌شدند و مراوده داشتند دانشجویان و نسل جوان بودند و حتی مسائل شخصی‌شان را نیز با پدرم مطرح می‌كردند. خاطرم هست مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مورد پدرم فرمودند: شهید باهنر از جمله افرادی است كه شخصیت ایشان ناشناخته باقی مانده است

فعالیت های فرهنگی

فعالیت‌های فرهنگی ایشان پس از انقلاب، ادامه فعالیت‌های قبلی‌شان بود. می‌توان به جرات گفت قسمت عمده عمر پدرم معطوف به فعالیت‌های فرهنگی بود. اگر نگاه كنید، می‌بینید كه پس از انقلاب ایشان در سمتهای معاون وزیر آموزش و پرورش، وزارت آموزش و پرورش تا دوران نخست‌وزیری همچنان در زمینه تالیف كتب و نظارت بر تالیف كتب فعال بودند. یكی از مهمترین كارهای پدرم كه از ابتكارات ایشان و شهید رجایی بود، تاسیس نهاد امور تربیتی در وزارت آموزش و پرورش بود. خودشان در این باره گفتند:

«بعد از انقلاب بنا بر ضرورتی كه در اصلاح سیستم اداری و اجرایی كشور ملاحظه می‌كردیم. در كار وزارتخانه‌ها و سازمانهای مختلف اجرایی و اداری، نهادهای انقلابی را بوجود آوردیم. فی‌المثل در كنار ارتش، سپاه پاسداران به وجود آمد یا در كنار وزارتخانه‌هایی مانند نیرو، راه و ترابری و پست و تلگراف، جهاد بوجود آمد. برمبنای احساس این ضرورت و اینكه نمی‌شد نهادی در كنار آموزش و پرورش ایجاد كرد (البته مقوله‌ی نهضت سوادآموزی، جدای از این بحث است چرا كه نهضت نیز، یك نهاد جهادی است) ما در دل وزارت آموزش و پرورش نهادی به وجود آوردیم به نام «نهاد امور تربیتی» كه هدف از ایجاد آن، تزریق ایده و تفكر اسلامی و انقلابی در پیكره آموزش و پرورش بود تا از این طریق نیروهای مومن و مخلص جهت خدمت به نظام آموزشی كشور تربیت شوند»، پدرم برای ایجاد و ارشاد این نهاد تلاش فوق‌العاده‌ای به همراه شهید رجایی به خرج دادند.

آقای هاشمی رفسنجانی ریاست محترم جمهوری جمله‌ای دارند در مورد پدرم كه جالب است ایشان فرمودند: ناشناخته‌ترین و مظلوم‌ترین شخصیت انقلاب، شهید باهنر بود. من از نزدیك شاهد زحمات و فعالیت‌های ایشان بودم و دلیل اینكه بسیاری از خدماتش ناشناخته مانده است این است كه او كمتر حرف می‌زد و بیشتر عمل می‌كرد. از جمله فعالیت‌های پس از انقلاب ایشان، یكی هم حضور فعال در ستاد انقلاب فرهنگی بود، چرا كه پس از امروز اثرات آن مجاهدتها و ایثارگریها را به وضوح می‌بینیم.

نقش شهید باهنر در پیوند حوزه و دانشگاه

تا آن زمان كه پدرم وارد دانشگاه شد، كمتر كسی از روحانیون وارد دانشگاه شده بود كه هم در امور مربوط به حوزه آشنایی داشته باشد و هم با سبك و روش‌های معمول دانشگاهی، در زمان پدرم بود كه ایشان، شهید بهشتی، شهید مفتح یعنی عده‌ای كه در حوزه‌ها تا مدارج بالای علمی تحصیل كرده بودند و به حدود اجتهاد رسیده بودند تصمیم گرفتند كه وارد دانشگاهها شوند و در رشته‌های مختلف به تحصیل بپردازند. آشنایی روحانیون با دانشگاه موجب شد كسانی كه در دانشگاهها علاقمند به اسلام و معارف دینی بودند به سمت این شخصیتها جلب بشوند و پدرم و دوستانش موفق شدند با جذب علاقمندان دانشگاهها به سمت حوزه‌ها زمینه نزدیكی روحیه حوزوی به دانشجویی را فراهم كنند كه این نزدیكی بركت زیادی داشت و وحدت حوزه و دانشگاه باعث شد كه اینان به عنوان یكی از اساسی‌ترین و موثرترین نیروهای ضد رژیم پهلوی وارد معركه مبارزه قهرآمیز علیه رژیم شوند. پس از پیروزی انقلاب نیز خوشبختانه این پیوند مستحكم‌تر شد و امروز شاهد بركات و اثرات این پیوند مقدس هستیم  .

دکتر ناصر باهنر فرزند شهید باهنر

منیع :  سایت اطلاع رسانی شهدای هیات دولت