" مارمادوک پیکتال, اسلام شناس و مترجم قرآن به زبان انگلیسی"

برای آن دسته از افرادی که با ترجمه های گوناگون قرآن به زبانهای مختلف آشنایی دارند نام مارمادوک پیکتال نام بسیار آشنایی است , او یکی از بهترین ترجمه های قرآن را به زبان انگلیسی تقدیم بشریت تشنه امروز کرده است و ترجمه وی به دلیل آنکه زبان اصلی و مادریش انگلیسی بوده است از نظر روانی و تطبیق الفاظ با معانی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است . در این مقاله کوتاه سعی داریم که مروری مختصر بر زندگی این مسلمان انگلیسی الاصل داشته باشیم . متأسفانه مسلمانان جهان در مجموع آشنایی چندانی با این شخصیت فرهنگی و ادبی ندارند؛ شاید هم یکی از دلایل عمده اش اعتقاد وی به کار خالصانه برای رضای خداوند متعال و خالی از هرگونه ریا بوده است . جالب اینجاست که بر روی سنگ قبر او در قبرستان مسلمانان در بروک وودBrook Wood در ایالت سوریSurry– انگلستان این جملات به چشم می خورد .

« کسانی که عمل صالح را تنها به خاطر رضای خدا انجام داده و خود را تسلیم اراده او می نمایند , پاداششان نزد خداوند خواهد بود و یا به عبارت دیگر آنها قرب به ذات احدیت خواهند داشت. » پیکتالسال1875 میلادی در یک خانواده مسیحی و متعصب در یکی از روستاهای انگلستان به دنیا آمد. پدر و پدربزرگش هر دو کشیش بوده و خود او نیز تحت نظر آنان آموزشهای مقدماتی مسیحیت رادیده بود . دوران کودکیش همراه با آموزش در مدرسه کشیشهای مسیحی چیلز فوردChilles ford سپری شد ولی پس از فوت پدر در سال1881 به اتفاق مادرش به شهرکی در نزدیکی لندن مهاجرت کرد . آموزش ابتدایی پیکتال در خلال سالهای1889-1890در هاروهیل صورت گرفت . آنگاه به منظور تقویت زبان ایتالیایی و فرانسه مدتها به فلورانس و نوشاتل عزیمت کرد. مادرش پس از این دوران و به منظور آموزش هر چه بهتر و آشنایی با ادیان مختلف, او را به فلسطین اعزام نمود . عزیمت وی به فلسطین نقطه عطفی در تاریخ زندگی او بود . در آنجا با زبان عربی آشنا شد و تحت آموزش گرامر و ادبیات این زبان غنی قرار گرفت, در این سرزمین دوستان مسلمان زیادی پیدا کرد و با آنهابه سیر و سیاحت در لبنان و سوریه پرداخت. در خلال همین سالها بود که وزارت امور خارجه انگلستان پیشنهاد سرکنسولی شهر حیفا را به او داد اما پس از مدتی و به دلیل سن بسیار پائین او از این کار منصرف شد – در آنسال پیکتال تنها 20 بهار از زندگیش می گذشت .

در طول اقامتش در فلسطین , بشدت علاقه مند به اسلام ومسلمانان شد و در یکی از سفرهایش به سوریه نزد امام جماعت جامع اموی دمشق رفت و به دین اسلام گروید ؛ گر چه برخورد شیخ با او برخورد نامناسبی بود , ولی در اراده خلل ناپذیر او برای تقرب به اسلام خللی ایجاد نکرد. در سن21 سالگی و پس از مراجعه از فلسطین با خانم ماریل اسمیت ازدواج کرد. در این سال بود که نویسندگی را آغاز کرد. داستانهای کوتاه و بلند او اوائل روزهای قرن بیست (1921-1903) شهرت نسبتاً خوبی برایش به ارمغان آورد . اف – ام فاستر نوسینده شهیر انگلیسی درباره پیکتال نوشت : « او تنها نوسینده انگلیسی است که شرق میانه و نزدیک را به خوبی درک کرده است. »

کتاب قصه های مرد ماهیگیر وی شهرت بسیار خوبی برایش کسب کرد و او را در ردیف جیمس موریرJames Morrier و اثر جاودانیش حاجی بابای اصفهان قرار داد. در دوران بحرانهای قبل از جنگ جهانی اول در کشورش, پیکتال به ترکیه رفت ودر آنجا بود که با واقعیت تلخ توطئه ابرقدرتها برای نابودی امپراتوری پرقدرت عثمانی آشنا شد و در آن کشور انجمن دوستی بریتانیا و ترکیه را تشکیل داد. در ماه اوت 1914 هنگامی که انگلستان به طور رسمی به ترکیه اعلام جنگ کرد, بیطرفی خود وسازمان ذی ربط را اعلام نمود . از اینجا بود که فریاد اعتراضش علیه سیاستهای استعماری انگلیس و فرانسه بلند شد و بشدت با موافقت نامه سایکس پیکاتSykes – Picot که در سال 1916 بین فرانسه و انگلیس به امضاء رسید مخالفت نمود . بر اساس این موافقت نامه و پس از شکست امپراطوری عثمانی , سرزمینهای عربی بین دو کشور فرانسه و انگلیس تقسیم شد .

به دلیل همین مخالفتها بود که مارک سایکسMark Sykes وزیر خارجه وقت انگلستان برایش نوشت : « برای شما شایسته نیست که با دشمن امپراتوری طرح دوستی بریزید .»

پیکتال به دلیل حمایت های جسورانه و بیدریغش از مسلمانان فرصت های بزرگی را در عالم سیاست از دست داد. برای مثال شانس عضویت در دفتر کشورهای عرب- قاهره, آشکارا نصیب وی نشد به همین دلیل به جای وی, تی, ای, لورنس عضویت دفتر را پذیرفت .

پس از شکست امپراتوری عثمانی , پیکتال که عملاً نتواسته بود قدم مثبتی برای مسلمانان بردارد , تصمیم گرفت خود پرچمدار مبارزه علیه استعمار گردد. لذا شروع به ایرادیک سلسله سخنرانی در مجامع علمی و ادبی آن وقت در انگلستان تحت عنوان « اسلام و پیشرفت » کرد, سرانجام در تاریخ 29 نوامبر سال 1917 تشرف خود به اسلام را به طور علنی اعلام و نام شریف « محمد » را برای خود انتخاب کرد .