دوران تلخ كودكى حضرت زهرا علیهاالسلام
حضرت فاطمه علیهاالسلام در زمانى به دنیا آمد كه پیامبر گرامى اسلام صلىاللهعلیهوآله دعوت خویش را علنى ساخته و تمام قبایل و ملل را به دین اسلام فراخوانده بود. قریش كه به دلیل تسلط بر مكّه و تجارت در این منطقه و حفاظت از نظام دینى جاهلى، سرورى عرب را به دست آورده بودند، موقعیت خویش را در خطر مىدیدند و به پیامبر صلىاللهعلیهوآله مىگفتند: بد یمنتر از تو براى قومش در میان عرب ندیدیم، تو جماعت ما را متفرق كرده، امور ما را در هم ریخته، از دین ما عیبجویى كرده و ما را در میان عرب مفتضح كردهاى.(1) از اینرو به جز اندكى از اصحاب و یاران، اكثر قبایل عرب با آن حضرت مخالفت و دشمنى مىكردند و حتى در پارهاى اوقات درصدد قتل ایشان بودند.
این وقایع گویاى این حقیقت بود كه حضرت فاطمه علیهاالسلام از همان ابتداى تولد روزگار سختى را در پیشرو خواهد داشت و رنجها و محنتهاى بسیارى را متحمل خواهد شد. براى نمونه، هنوز دو سال از تولد ایشان نگذشته بود كه واقعه شعب ابى طالب به وقوع پیوست و قریش پیمانى بر ضدّ بنى هاشم منعقد كردند كه بر طبق آن كسى حق ازدواج و خرید و فروش و رابطه با آنان نداشت. مورخین عرب در مورد شعب مىنویسند: «قَطَعُوا عَنْهُمْ المادَّةَ والْمَیْرَةَ؛(2) راه ورود غذا و آب را به روى آنان بستند.» این امر سبب شد كه فرزندان آنان (از جمله فاطمه علیهاالسلام) به قدرى دچار سختى شوند كه صداى ناله آنها از بیرون شعب شنیده مىشد.(3) حضرت على علیهالسلام در نامهاى به معاویه به وقایع تلخ شعب اشاره مىكند و مىفرماید: «وَ هَمُّوا بِنَا الْهُمُومَ و فَعَلُوا بِنَا الأَفاعیلَ وَ مَنَعُونَا العَذْبَ و أحْلَسُونا الخَوْفَ واضطَرُّونا اِلى جَبَلٍ وَعْرٍ ... فَعَزَمَ اللهُ لَنا عَلَى الذَّبِّ عن حَوْزَتِهِ؛(4) [قریش] غم و اندوه را به [جانهاى] ما ریختند و هر چه مىتوانستند [بدى] درباره ما انجام دادند و ما را از زندگانى خوش و راحت باز داشتند و ترس و خوف را با ما قرین گردانیدند و ما را به پناه بردنِ به كوه صعب العبور مجبور ساختند... ولى خداوند اراده نمود كه به وسیله ما شریعتش را نگهدارى كند.»
پینوشتها:
1. المصنف فى الأحادیث والآثار، ابن ابى شیبه، چاپ هند، ج14، ص296.
2. الطبقات الكبرى، همان، ج1، ص209.
3. همان.
4. نهج البلاغة، نامه9.
منبع:
مجله مبلغان، شماره 56، علی تقوی .
