تبیان، دستیار زندگی
در گذشته هاى دور بویژه در قرون پنجم و ششم هجرى كه جزیره كیش مركز تجارت خلیج فارس و دریاى عمان بوده با 274 حلقه چاه از این قنات ها آب مى كشیدند و ساكنان جزیره
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

كاریز ، میراث بزرگ تمدن ایرانیان

كاریز ، میراث بزرگ تمدن ایرانیان

در طول تاریخ و قرون گذشته از اقوام مختلف آثار زیادى برجاى مانده است كه از آن جمله مى توان به اهرام ثلاثه و مجسمه ابوالهول در مصر، مجسمه بودا در افغانستان، عمارت تاج محل در هند و آثار دوران هخامنشیان و ساسانیان در تخت جمشید و طاق بستان اشاره كرد.

در این میان آثارى نظیر سد مخزنى فریمان، بند گلستان مشهد، اثر تاریخى سد عباس آباد بهشهر و قنات قصبه شهر گناباد نشان از سخت كوشى جامعه و تمدن ایرانى دارد كه با تلاش فراوان و ابتكار، كارهاى بزرگ و خارق العاده براى رونق اقتصادى و رفع نیازهاى منطقه خود در دوران گذشته بوده است.

قنات كاریز در جزیره كیش هم با قدمت 2 هزار و 500 ساله كه امروزه با تلاش كارگران به شهر زیرزمینى تبدیل شده به عنوان یكى از شگفت انگیزترین شاهكارهاى بشر در نوع خود بى نظیر است.كاریز یا همان شهر زیرزمینى واقع در سواحل شمالى كیش در وسعت 16 هزار متر مربع در محل اتصال 3 رشته قنات قدیمى قرار دارد كه طول این 3 رشته قنات به 15 كیلومتر مى رسد.

در گذشته هاى دور بویژه در قرون پنجم و ششم هجرى كه جزیره كیش مركز تجارت خلیج فارس و دریاى عمان بوده با 274 حلقه چاه از این قنات ها آب مى كشیدند و ساكنان جزیره و ساحل نشینان جنوب خلیج فارس با نوشیدن آن سیراب مى شدند.در چند سال گذشته در عمق 17 مترى زمین زیرلایه اى 7 مترى از سنگواره هاى مرجانى و لایه اى 10 مترى از خاك مرجانى بدون استفاده از وسایل مدرن و تنها با تیشه و كلنگ و با دست حفر و دهلیزها و تالارهاى متعدد در آن تعبیه شده است.

كاریز ، میراث بزرگ تمدن ایرانیان

براساس آزمایش كارشناسانه متولیان امر روى فسیل هایى كه از سقف مرجانى تونل این قنات به دست آمده نشان مى دهد این سقف بین 110 تا 570 میلیون سال قدمت دارد.سقف مرجانى كاریز به شكل طبیعى خود حفظ شده و اگر با دقت به این فسیل ها نگاه كنید لاك پشتى را مى بینید كه از آن زمان خود را براى امروز ما جاودانه كرده است.

منصور حاجى حسینى، سرمایه گذار طرح احیاى كاریز كیش مى گوید: علاقه مندان و هنرمندان در این طرح براى ثبت آثار هنرى خود در آبراه هاى كاریز كیش دعوت شده اند.او معتقد است: قرار گرفتن كاریز در دل جزیره مرجانى و امكان بازدید از صدف ها و مرجان هایى كه در اعماق اقیانوس ها قرار دارند مى تواند این بخش جزیره كیش را به یكى از ابنیه هاى منحصر به فرد دنیا تبدیل كند.

وى در سال 1377 پس از بازدید از جزیره كیش، مجذوب این جزیره شد و سپس براى سرمایه گذارى در این زمینه طرح هاى خود را ارائه داد. او پس از مذاكره با سازمان منطقه آزاد كیش براى بازسازى كاریز اعلام آمادگى كرد و از سال 1378 كار را آغاز نمود. مجموعه اى كه در تالارهاى كاریز اجرا مى شود شامل موزه، آمفى تئاتر، بازارچه صنایع دستى، رستوران، كافى شاپ و چایخانه سنتى است.

كاریز ، میراث بزرگ تمدن ایرانیان

سرمایه گذار این طرح قصد دارد در طرح توسعه كاریز در سطح زمین و روى شهر زیرزمینى مجموعه تفریحى بزرگى شامل سینما، ساختمان هاى ادارى، پاركینگ، پاویون و 2 قلعه شبیه قلعه هاى باستانى با بخش هایى مانند رستوران، فروشگاه، سایت بازى كودكان و سوئیت هاى اقامتى بسازد.به گفته وى، انجام این طرح در 3 فاز تعریف شده است كه در حال حاضر فاز اول، ساخت فضاهاى تفریحى و فرهنگى در آن در حال انجام است.

در مجموعه طبیعى، تاریخى، فرهنگى و تفریحى شهر زیرزمینى كیش (كاریز) كه مهمترین بخش آن تونل شاهنامه در حال ساخت است گردشگران مى توانند سوار بر قایق هاى كوچك بر آب جارى قنات به حركت درآمده و در هر پیچ تونل با یكى از صحنه هاى شاهنامه و هفت خوان رستم آشنا شوند.

به گفته كارشناسان، جریان داشتن آب در كانال هاى شهر كاریز به میزان بارندگى در كیش بستگى دارد و هواى این شهر در زیرزمین بسیار خنك است.از طرف دیگر مسئولان سازمان میراث فرهنگى، صنایع دستى و گردشگرى در گذشته پیشنهادهایى ارائه دادند تا مسیر قنات كاریز به شهر باستانى جزیره كیش ادامه پیدا كند.

حاج حسینى مى افزاید: كار مطالعاتى اتصال شهر كاریز به شهر باستانى جزیره به طول 700 متر به پایان رسیده و در آینده ادامه توسعه این قنات زیرزمینى به جزیره انجام خواهد شد.

منبع:

ایرنا