بادرود، سرزمین یاقوت سرخ
بادرود، یکی از مناطق پرآوازه استان اصفهان است که در خاک حاصلخیز و دشت پهناوری آن انواع فرآورده‌های کشاورزی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عمل می‌آید. در این میان انار بادرود از نظر طراوت، طعم و شادابی در نوع خود کم نظیر و از همه مهم‌تر است و به همین دلیل بادرود به لحاظ مرغوبیت و آبدار بودن انار به «سرزمین یاقوت سرخ کویر»، اشتهار یافته است.
با شروع فصل پاییز که در گوش محلی به آن«سراسره» می‌گویند، کار برداشت انار به همت کشاورزان و خانواده‌هایشان از ده‌ها هکتار از باغ‌های این دیار آغاز می‌شود، به‌طور متوسط یک هزار و 500 هکتار از زمین‌های کشاورزی منطقه بادرود به کشت انار اختصاص دارد و در هر هکتار 35 تن محصول برداشت می‌شود. حاصل دسترنج کشاورزان در هر درخت به طور متوسط 50- 35 کیلوگرم محصول است. آثارهایی به وزن بیش از یک هزار و 300 گرم نیز از باغ‌های بادرود برداشت شده است. در مجموع باغستان‌های انار بادرود، بالغ بر 840 هزار درخت زیبای انار وجود دارد.
انار بادرود از لحاظ صادرات به 3 دسته تقسیم می‌شود، انار درجه یک که به انار نادری اشتهار دارد و دارا طعم خاص، ماندگاری بیشتر و اوزان میان 300 تا 600 گرم است، در بسته‌های مخصوص و در کارگاه‌های ویژه صادرات، بسته‌بندی شده و به وسیله کامیون‌های مخصوص، راهی کشورهای اروپایی، آسیای جنوب شرقی و حاشیه‌نشینان خلیج‌فارس می‌شود و نزدیک به 40 درصد انار بادرود به عنوان انار درجه یک محسوب می‌شود. انار نادری بادرود ماندگاری تا 6 ماه پس از برداشت را در انبارهای سنتی منطقه دارد. انار درجه 2 گرچه از طعم مطلوب‌تری برخوردار است ولی به علت پوست لطیف توان تحمل در سردخانه‌ها را نداشته و غالبا در بازارهای داخلی هوادارانی بی‌شمار دارد. بخشی از انارهای درجه 2 بادرود انار شیرین با پوست سبز مایل به زرد رنگ است و انارهای درجه 3 به مصرف کارخانه‌های کنستانتره و آبمیوه و تهیه رب و سرکه محلی انار، تهیه ژله انار می‌رسد که کار تهیه رب و سرکه مخصوص انار محلی و سنتی را بیشتر بانوان بادرودی بر عهده دارند که با مشارکت تمام اعضای خانواده به دان کردن و پخت رب خوشمزه انار می‌پردازند.
انار بادرود، ریشه در تاریخ کهن این دیار دارد، به نحوی که آداب و رسوم منطقه و فرهنگ عامیانه مردم به نوعی با نام این میوه بهشتی در آمیخته و مثل‌ها و داستان‌های کهن پیران شهر به نحوی با انار و باغ و برداشت و درخت آن ارتباطی تنگاتنگ دارد، این رویکرد گویای آن است که از دیرباز این محصول یکی از میوه‌های شاخص این منطقه بوده که در این میان برخی از درخت‌های انار با طول عمر یک صد و 40 سال نیز مشاهده شده است. اجرا گل انار روی فرش‌های دستبافت که از عمده‌ترین صنایع دستی منطقه بادرود محسوب می‌شود، گویای ریشه‌دار بودن انار در فرهنگ عامیانه مردمان اصیل این دیار است.
خواص درمانی و شیمیایی انار:
انار یکی از گیاهان دارویی است، تقریبا تمام قسمت‌های انار دارای تانن فراوان، اسید یونیکوتانیک، آلکالوئید و خواص قابض نسبتا قوی است در انار مقدار زیادی ویتامین های «B6, B2, B1, C» وجود دارد.
انار سرد و قابض است و هر چند خاصیت غذایی آن کم است اما صافی و پاک کننده خون به شمار می‌رود و خوردن آن از ابتلای انسان به بیماری قند جلوگیری می‌کند. گل درخت انار به صورت دم کرده یا جوشانده برای رفع اسهال‌های ساده پس از دوره تحریک خون‌ریزی‌های ساده، ترشحات مهبلی و به صورت غرغره برای ورم لوزه به کار می‌رود. برگ درخت انار به حالت تازه و خشک در ضعف اعمال معده، کمی اشتها، حالت تهوع، ضعف عمومی، کم‌خونی و اسهال مزمن به کار می‌رود. آب انار به صورت مزه مزه در دهان برای درمان جوش و زخم‌های ناراحت‌کننده دهان به کار می‌رود. همچنین اگر کسی به بیماری تسلسل ادرار مبتلا باشد و آب جوشیده پوست انار را بنوشد بسیار مفید است. برای درمان زخم‌های سفیلیس، سودا و زخم‌بینی و سایر زخم‌های مشابه، مخلوطی از آب غلیظ رب انار با عسل مفید است. همچنین پوست ریشه انار اثر ضد کرم دارد و به صورت خشک شده یا تازه به کار می‌رود.
گیاه‌شناسی انار:
تاکنون 185 نوع انار در جهان شناخته شده که ارقام معروف آن در ایران عبارتنداز: دانه قرمز، نادری بادرود، شهسوار، شیرین، ساوه، الک، ملس، اصفهانی، تفتی، کیوانی، آمنه خاتونی، زاغ و میخوش. انار از نظر مزه، رنگ و پوست به 3 دسته انار شیرین، ترش و ملس (میخوش) تقسیم می‌شود. از انواع انارها در اصطلاح محلی بادرود، می‌توان به «زاغو، ناباریکو، پوس کلفتو، ودونه، نادری، سیا، خوشتیوم و خاتونی» اشاره کرد که هر کدام از آنها به تناسب رنگ، ضخامت پوست، نوع دانه‌های آن و شکل تاج و گل بدین نام اشتهار یافته‌اند.
جشنواره انار بادرود:
به همت وزارت جهاد کشاورزی و سازمان میراث فرهنگی کشور و تلاش تمام مسئولان محلی در 24 آبان پارسال جشن زیبای انار که در آن جلسات توجیهی علمی ویژه باغداران انار برای مبارزه عملی یبا آفات انار و نیز جشن شکرگزاری مردم از درگاه ایزد بزرگ برای برداشت بهترین نوع انار جهان در بادرود بود، برگزار شد. این حرکت سازنده که تاثیر بسزایی در امر معروفیت انار این منطقه و جذب گردشگر داشت، در دهم آبان ماه امسال نیز با شکوه تمام در یکی از باغ‌های انار این شهر برگزار شد و مردم استقبال بسیار زیادی از آن به عمل آوردند.
نویسنده: ذبیح‌الله صولتیان
مطالب مربوط به استان:
سابقه تاریخی وآثار باستانی اصفهان
تالاب گاو خونی نفس های آخر را می‌كشد
