كاظمی از آخرین روز عمرش تا امین پور
ورزش؛ هر كس با شنیدن این كلمه یا به یاد نرمش های صبح گانه می افتد و یا یكی از تیم های ملی را در ذهن مجسم می كند، اما آیا آنها كه ورزشكارند و ورزش قهرمانی می كنند دارای زندگی تك بعدی هستند، یا به همه وجوهات زندگی می پردازند.
سید مرتضی آوینی در مقاله انفجار اطلاعاتش می گوید:" ورزش از وجود وجدانی بشر جدا شده و در خدمت قدرتمند كردن بشر نیست" این جمله باعث شد تا مصاحبه با یكی از مربیان مشهور فوتبال ایران را بهانه ای برای بررسی این جمله كنیم.
فرهاد كاظمی یكی از بهترین مربیان حال حاضر فوتبال ایران است، سابقه او درتیم هایی مثل ابومسلم خراسان و نیز سپاهان اصفهان ( كه به كمك او قهرمان ایران شد) باعث شده تا هر جا بخواهند چند تن از مربیان برجسته فوتبال ایران را لیست كنند، بی شك نام وی را در ابتدای آن می آورند. اما این تنها یك بعد از زندگی اوست.
برآن شدیم تا ابعاد دیگر شخصیتش را واكاوی كنیم. یك ساعت و نیم مصاحبه با فرهاد كاظمی بعد از یك تمرین سخت و البته با زبان روزه نتایج جالب توجهی داشته است.
كاظمی از همه چیز گفت، از آخرین روز عمرش گرفته تا علی رضا دبیر که یکی از شخصیت‌های مورد علاقه اش است. از قیصر امین پور و ... . وی ابتدا 20 دقیقه به ما وقت داد؛ اما، مصاحبه تا آنجا پیش رفت كه بعد از یك ساعت و نیم هنوز سوال‌های بی پاسخی مانده بود ....
* شباهت فوتبال با زندگی از دیدگاه یك مربی حرفه‌یی فوتبال؟
فوتبال اصلاً هیچ شباهتی با زندگی ندارد، زندگی و فوتبال هر كدام دو مقوله جدای از هم هستند، ورزش قسمتی از زندگی است كه از دید آماتوری برای سالم سازی و تندرستی بسیار مفید فایده است اما اگر حرفه ای وارد ورزش شدید باید از زندگی مستقل شوید وگرنه زندگی را نابود می كند، چون هم استرس را وارد زندگی می كند و هم شخصیتاً نیز انسان را دچار تزلزل می‌كند.
* فرهاد كاظمی به عنوان كسی كه ورزش را به طور حرفه‌یی دنبال می كند چقدر بین زندگی و ورزش فاصله ایجاد كرده؟
سعی من این بوده كه زندگی شخصی ام را زیاد با مسائل ورزشی مربوط نكنم اما، با این وجود شاید تنها 80 درصد دراین امر موفق بوده ام. مثلاً من و افراد خانواده ام اصلاً روزنامه ورزشی مطالعه نمی كنیم، چون معتقدیم بسیاری از روزنامه ها با درج مطالبی استرس را به خانواده می آورند و حتی خانواده من بازی هایی را كه تیم من یك طرف آن است را نگاه نمی كنند و این امر برای آنها تقریباً جا افتاده است.
* شما تا حالا در كنار بازیكن سازی، انسان سازی هم كرده‌اید؟
اخلاقیات و موضوعات مربوط به آن از جمله بحث هایی است كه قبل از هر تمرین حدوداً 10 تا 15 دقیقه به آن می پردازیم. شخصیت سازی، احترام به بزرگتر و پدر و مادر، مسئولیت پذیری و .. از جمله مباحثی است که پیرامون آنها با بازیکنان صحبت می کنم. حتی در مواردی مشكلات خانوادگی بازیكنان را نیز حل كرده ام، چون آنها با من احساس راحتی می كنند. به طور كلی چون قسمتی از وظایف باشگاه ها كار فرهنگی است بالطبع جز یكی از اهداف ما نیز هست. در این جا باید به وظایف روزنامه ها نیز اشاره كنم. نشریات به جای اینكه به مسائل حاشیه ای بپردازند، بهتر است با تحت پوشش قرار دادن كارهای فرهنگی باشگاه ها، آن ها را در جهت اهداف خود كاری كنند. مثلاً وقتی استقلال یا پیروزی ( به عنوان دو باشگاه پر طرفدار) به زیارت جمكران یا حضرت معصومه(ع) می روند بهترین فرصت كار فرهنگی كردن برای نشریات ورزشی است. این امر چه بسا می تواند باعث تحولات روحی در طرفداران جوان و نوجوان شود.
* اگر ورزشكار نبودید، امروز چه كاره بودید؟
نمی دانم، توكل به خدا، هر چی خدا می خواست... .
* یعنی هیچ وقت نگفتید ای كاش من یه كار دیگه داشتم؟
نه، چرا بگم؟ من هیچ گاه دنبال ای كاش ها و آرزوهای محال نبوده ام، اصلاً آرزویی كه انسان می تواند شش ماه یا یك سال بعد به آن برسد، آرزو نیست، اصلاً لذت ندارد؛ نه اینكه آرزو ندارم. من هم آرزو دارم و آن عاقبت به خیری است. این كه بخواهم قهرمان لیگ ایران یا آسیا بشوم كه آرزو نیست، چون وقتی به آن برسی (كه خیلی دور از دسترس نیست) می بینی كه دیگر آرزویت برآورده شده و بعدش ... .
* مردم را چقدر دوست دارید؟
خیلی زیاد، اصلاً انسان زاده می شود تا برای مردم كار كند و باید این كار را انجام دهد.
* بیشتر تنهایی كار می كنید یا بین مردم؟
من بیشتر كار كردن بین مردم را دوست دارم.
* شهرت را چگونه تعریف می كنید؟
شهرت یك امتیاز بی‌خود است، اصلا نوعی ورود شیطان به انسان است. هركس كه معروف و مشهور می شود باید مواظب شیطان هم باشد، به این دلیل كه شهرت اساساً توام با غرور است و انسان باید از تذهیب نفس بالایی برخوردار باشد كه بتواند برآن غلبه كند.
* برخورد شما با انتقادها چگونه است؟
به مسائلی كه مورد انتقاد قرار بگیرم فكر می كنم و انعطاف لازم را نیز دارم. حتی در مواردی كه به این نتیجه برسم كه اشتباه كرده ام فوراً آن را قبول می كنم و در موارد دیگر سعی می كنم با بحث و بررسی نظرات خودم را ابراز كنم و به همین دلیل در زندگی نیز هیچ‌گاه مشكلی نداشته ام. فقط كافی است منطقی باشی و هر اتفاق و تصمیم را با عقل بسنجی.
* یعنی حاضرید در مواردی خودتان را خورد كنید و غرور خود را بشكنید و عذرخواهی كنید؟
این كه شما می گویید اصلاً خورد شدن نیست، بلكه شهامت است، اصلاً غرور نیست كه شكسته می شود بلكه غرور كاذب است كه از بین می رود.
* در روز چقدر مطالعه می كنید؟
خیلی زیاد.
* بیشتر چه نوع كتاب هایی می خوانید؟
بیشتر به موضوعاتی مثل خداشناسی و روان شناسی علاقمندم.
* آخرین كتابی كه خوانده اید؟
كتابی است در رابطه با مدیریت در ورزش كه البته هنوز تمام نشده و كتاب دیگری در موضوع خداشناسی كه 90 اصل دارد وهمه اش به نوعی پیرامون امام زمان (عج) است.
* شما به كدام یك از ائمه بیشتر متوسل می شوید؟ یعنی نام كدام یك از معصومین بیشتر ورد زبانتان است؟
البته نمی شود بین ائمه (ع) تفاوت قائل شد اما من جمله ای دارم كه مدام تكرار می كنم و آن این است:" حامی ما زینبیان ، زینب است" و این شعر که این زندگی ام آقا ، گرسخته و پر درده/ هرجا كه زمین خوردم ، زینب كمكم كرده.
* از بین شخصیت های فرهنگی ، ورزشی، سیاسی یا... بیشتر چه كسی را می پسندید؟
افراد زیادی هستند، مثلاً علیرضا دبیر، چون سالم و با اعتقاد زندگی می كند. خیلی موفق است یا مثلاً سردار آجرلو و از بین افراد غیر ورزشی حاج منصور ارضی، حاج محمود كریمی و خدا رحمت كند مرحوم قیصر امین پور و از بین مذهبی ها افرادی چون آیت الله میرحسینی، آیت الله بهجت و آیت الله وحید خراسانی كسانی هستند كه مواقعی كه مشكلی دارم به آنها مراجعه می كنم.
* از مرحوم امین پور چه می دانید؟
7-8 سال پیش ایشان در شب شعری، پیرامون ائمه اطهار شعری قرائت كردند، از آن به بعد با ایشان رابطه داشتم. خیلی به ایشان علاقمند بودم.
* اگر فرصت داشته باشید به سفر بروید و این آخرین سفرتان هم باشد، کجا می روید؟
كربلا، چون می توانم آنجا واسطه ای پیدا كنم برای شفاعت و آمورزش خودم. از آدم گرفته تا آخرینِ پیامبران همه به زیارت امام حسین(ع) رفته اند. در روایات هم آمده تنها جایی كه در قیامت سالم می ماند كربلا و حرم امام حسین (ع) است.
* بهترین سفری كه رفتید هم حتما سفر كربلا بوده؟
بله، البته سفر مكه هم حال و هوای دیگری داشت، مشهد هم همین‌طور است. ما هرچه داریم از ائمه معصومین است.
* كدام شهر را بهتر می پسندید؟
مشهد. آنقدر كه در مشهد احساس راحتی كردم در هیچ كجا راحت نبوده ام. شمال، اصفهان یا هر شهر دیگر برایم مشهد نمی شود. این هم به خاطر وجود پربرکت آقا امام رضاست.
* تا حالا افسوس خوردید؟
مگر می‌شود انسان افسوس نخورد؟... .
* خوب، افسوس چی؟ پول، ثروت،شهرت ....؟
افسوس چیزی كه هیچ وقت نمی توانم بدست بیاورم و آن این كه وقتی پدرم زنده بود چرا بیشتر از او بهره نبردم. افسوس زیارت امام حسین(ع) را هم خورده ام. وقتی از كربلا برگشتم افسوس خوردم كه چرا بیشتر و بهتر زیارت نكردم، معلوم نیست كه بتوانم دوباره برگردم. اینها ارزش فكر كردن و افسوس خوردن دارد نه نتیجه فلان مسابقه و بهمان لیگ. انسان باید اگر افسوسی هم دارد افسوس زمانی باشد كه دیگر برنمی گردد. مثلاً من هیچ وقت افسوس ادامه تحصیل را نخورده ام. چون معتقدم هرزمان که بخواهم می توانم به علمم اضافه کنم.
* تا حالا شده افسوس این را بخورید كه چرا مربی فلان تیم نبوده اید؟
اصلاً ، چرا باید افسوس چیزی را بخورم كه می توانم بدست بیاورم. اینكه دیگر افسوس ندارد.
* اهل فیلم و سینما هم هستید؟
بله، بیشتر فلیم هایی كه حرفی برای گفتن دارند را نگاه می كنم. مثلاً همین "فیلم300" كه توهین به ایران و ایرانی بود به جهت اینكه می دانستم كه بر اساس دروغ و هیچ بنا شده است اما چون عرق ملی من را زیاد كرد، آن را دیدم و همیشه به یاد دارم.
* اهل فوتبال علمی هم هستید؟ چقدر با علم روز فوتبال آشنائید؟
من به سایت های مختلف زیاد سر می زنم، ولی هیچ وقت یك سایت اینترنتی (مثلاً سایت باشگاه آث میلان)تاكتیك های خود را به بقیه معرفی نمی كند. اگر "نیلسون" دانماركی می تواند تاكتیك ارائه كند، چرا من نتوانم؟، اصلاً چرا باید تاكتیك هایی را كه او ارائه می كند استفاده كنم. امروزه فوتبال و تاكتیك ها در نحوه مدیریت تیم خلاصه شده است. اگر بتوانی به درستی و بر اساس قوانین فیزیولوژی و روانشناسی بدن تمرین كنی مطمئناً موفق خواهی بود و این یعنی روش، تاکتیک، تکنیک و فوتبال.
* حاضرید به جوان تر از خودتان آموخته هایتان را آموزش دهید؟
بله، چرا كه نه؟ اما مهم این است كه اگر من تمام كارهای مربی گری را به كسی آموزش دهم، او بتواند در لحظه ای تكرار نشدنی و چه بسا كوتاه بهترین تصمیم را بگیرد و مربی گری یعنی همین که شما درلحظه ببینید، فکرکنید، تغییرسیستم دهید ویا بازیکنی را جایگزین کنید.
* حاضرید در زندگی دستیار كسی شوید و از او چیز یاد بگیرید؟
- بله
* مثلاً چه كسی؟
- یك عالم، كسی كه بتوانم از او راه زندگی درست را بیاموزم.
* رمز موفقیت فرهاد كاظمی؟
توكل بر خدا. توكل بر خدا خودش یك كتاب كامل است و باعث اعتماد به نفس در انسان می شود. اگر این حرف لقلقه زبانی باشد کلیشه است، در غیر این صورت تنها راه زندگی است.
* پس شما هیچ وقت احساس كمی و كوچكی نكرده اید؟
نه، انسانی كه توكل واعتماد به خدا دارد هیچ گاه كوچك نمی شود اصلاً پیش نمی آید.
* اگر از باشگاه مس اخراجتون كنند چه كار می كنید؟
خوب می روم یك باشگاه دیگه.
* یعنی ... ؟
ببینید، انسان باید همیشه منتظر اتفاقات (ناگوار) باشد و از قبل به آن فكر كند، اصلاً گوشه ای از زندگی یك مربی با یك ورزشكار عدم نتیجه گیری و اخراج است، اخراج شدن كه پایان كار نیست. وقتی مربی گری تیمی را بر عهده می گیرم به نوعی به روز آخر هم فکر می کنم.
* به تون برنمی خوره؟
من شخصاً از بعد اعتقادی نگاه می كنم و همیشه معتقدم خیری در اتفاقات است، البته درونی است و پیش خودم این طور فكر می كنم. پیش خودم فكر می كنم شاید قرار بوده اتفاقی برایم بیافتد و خدا به این شكل من را از آن خطر دور كرده است. مثلاً یك تصادف و یا یك سانحه بد، هر چه پیش آمده از جانب خدا بوده است و خوش است. باز هم تكرار می كنم این یك عقیده شخصی است و به بحث حرفه ای ورزش مربوط نیست.
* علم یا ثروت، مساله كدام است؟
امروز ثروت، چون این روزها با پول می توانی هر چیزی را بدست بیاوری، حتی علم را. گرچه من علم را در مدرک نمی بینم.
* شانس یا تقدیر؟ً شما به شانس اعتقاد دارید؟
بله، ببینید البته شانس با تقدیر فرق می كند، تقدیر نوشته شده است و تحت شرایطی خاص تغییر می كند و به نظر من تقدیر زنجیره به هم پیوسته ای از شانس های مختلف است. وقتی یک توپ به دروازه خودی بخورد مسلماً شانس با ما بوده است.
* اگر یه روز از خواب بیدار شدید ودیدید كه 30 سال گذشته را خواب دیده اید، چه می كنید؟
دوباره می گیرم می خوابم! (می خندد) البته هیچ وقت به این فكر نمی كنم چون، خدا را شكر همسر و بچه های خوبی دارم و در زندگی حرفه ای نیز تا حدودی موفق بوده و از همه مهمتر این كه به لطف خدا توانسته ام در راه ائمه معصومین(ع) قدم بردارم و هیچ تضمینی نیست كه دوباره هم بتوانم این راه را ادامه دهم. از زندگی خودم راضی ام.
* اگر یك روز فقط از عمر شما باقی مانده باشد، آن را چه طوری سپری می كنید؟
برای امام حسین(ع) گریه می كنم و الهی العفو می گویم و اصلاً هم دنبال این نیستم كه یك روز بیشتر فرصت بگیرم. اكنون هم اگر بگویند همین فردا روز آخر عمر من است آماده آماده ام. اصلاً هم نمی ترسم... .
* جنگ هم رفتید؟
بله، از طرف سپاه منطقه 10 جوادیه در گردان عمار به صورت داوطلبانه به جبهه ها اعزام شده ام.
* الان هم اگر جنگ بشه حاضرید دوباره بجنگید؟
تا جنگِ چی باشه ... .
* مثلاً بفهمید كه آمریكا به ... (نمی گذارد جمله تمام شود)
صد درصد، شك نكنید، همین الان هم كه زور می گوید خیلی ناراحت می شوم، چه برسد به این كه بخواهد حمله كند.
* جانبازان... ؟
اگر اینها نبودند كه ما الان نبودیم، اینهایی كه امروز از جانبازان و خانواده شهدا بد می گویند مثل این است كه كفر می گویند، حتی از كفر هم بدتر است، امروز هر چه داریم از فداكاری آنها است، اینهایی كه این حرف ها را می زنند اگر خیلی مردند بیایند و 10 دقیقه، فقط 10 دقیقه روی ویلچر بنشینند، تازه ویلچری که هیچکس به تونگاه هم نمی کند. مسئولان باید برایشان سنگ تمام بگذارند. اصلاً به نظر من باشگاه ها باید بخشی از بودجه خود را به پیشرفت ورزش معلولان اختصاص دهند. مگر میلیون ها میلیون هزینه های اضافی نمی كنند پس چطور به اینجا كه می رسد... .
*آخرین جمله ای که به فرزندتان می گویید تا بیراهه نرود؟
برایش دعا می کنم که ان شاء الله عاقبت به خیر شوی، چون تمام دعاها دراین راه عاقبت به خیری است. انسان هر كاری می كند تا عاقبت به خیر شود و این تنها آرزوی من برای خودم وخانواده ام است.
به عنوان آخرین سئوال وقتی از فرهاد كاظمی خواستم كه یك بیت شعر بخواند او بلافاصله گفت:" آنان كه خاك را به نظر كیمیا كنند/ آیا شود كه گوشه چشمی به ما كنند".
البته فرهاد كاظمی چندین و چند حرف هم گفت كه اجازه نداد بنویسیم و در كنار آنها از كارهای فرهنگی بازیكنان گفت كه به جهت اینكه ممكن است آنها راضی نباشند چیزی نمی نویسیم.
اما این نكته را در پایان بگوییم كه اهالی سیاست، ورزش، فرهنگ و ... اگر به ابعاد دیگر شخصیت خود بپردازند بی شك می توانند الگویی برای نسل های بعد و حتی هم سن وسالان خود شوند.
او یادگاری اش را نیز این چنین برایمان نوشت:
" بی همگان بسر شود/ بی تو بسر نمی شود/ داغ تو دارد این دلم/ جای دگر نمی شود".
منبع : ایسنا
