الگوپذیری نخبگان از عزت حسینی
قیام كربلا تأثیر بسزایی در انسان‌ها - حتی غیر مسلمانان - گذاشته است. عظمت قیام، جانفشانی، ایثار، شجاعت، عزت و جلوهای دیگری از صفحات عاشورا كه امام حسین (ع) و یارانش آن را رقم زدند، نخبگان، آزاد اندیشان، عزت جویان و عزت‌خواهان بسیاری از مردان سیاست تا اهل قلم در عالم تأسی به سرور آزادگان كردند وعصاره اندیشه و دیدگاه خویش را در مورد امام حسین (ع) و نهضت جاودانه‌اش بازگو كردند، از آن جمله:
تمام قیام‌ها و شورش‌های علویان، فاطمیان، كیسانیان، زیدیان، اسماعیلیان و حتی عباسیان و بسیاری از شورش‌های غیر دینی و تحركات و جنبش‌های سیاسی -اجتماعی و مذهبی تا انقلاب اسلامی و انتفاضه، به قیام كربلا تأسی كردند و شعار: «كل‌یوم عاشورا و كل ارض كربلا» را تحقق بخشیدند و در بسیاری از موارد به پیروزی هایی‌دست یافتند. از اینها كه بگذریم برخی از رجال سیاسی و دانشوران مسلمان و غیرمسلمان در زمره الگو پذیران از عاشورا و كربلا بودند:
1ـ گاندی رهبر هند:
زندگانی امام حسین (ع)، شهید بزرگ اسلام را مطالعه كردم و در صفحات كربلا با دقت نگریستم و دریافتم كه اگر هندوستان آزادی و پیروزی می‌خواهد، حتماً باید به سیره امام حسین (ع) عمل كند.
2ـ محمد علی جناح مؤسس دولت پاكستان:
در جهان نمونه‌ای برای شجاعت نظیر جانفشانی امام حسین (ع) نخواهی یافت و من معتقدم كه بر تمام مسلمان لازم است قدم در راه این مرد كه جان خویشتن را در عراق ایثار كرد، بگذارند.
3ـ موری دوكابری: در مجالس عزاداری گویند:
همانا امام حسین (ع) برای نگاهبانی از شرافت و عزت مردم و حفظ حرمت اسلام به شهادت رسید و هرگز تن به ذلت در برابر یزید نداد. پس اكنون بیایید او را برای خویش الگو قرار دهیم تا از آتش استعمار رهایی یابیم و بیایید مرگ با عزت را بر زندگی با ذلت ترجیح دهیم.
4ـ چارلز دیكنز، نویسنده معروف انگلیسی:
اگر امام حسین (ع) برای رسیدن به اهداف دنیوی جنگید (چنان چه برخی گویند!)، من نمی‌توانم درك كنم كه چرا زنان و كودكان و اطفال را همراه خویش برد؟ در این صورت عقل حكم می‌كند كه بگوییم او فقط برای اسلام كشته شد.
5ـ توماس كارلیل، فیلسوف و مؤرخ انگلیسی:
بزرگ‌ترین درسی كه‌می‌توانیم از فاجعه كربلا یاد بگیریم این است كه امام حسین (ع) و یارانش ایمان راسخی به پروردگار داشتند و این را با عملشان ثابت كردند. این كه در مواجهه حق و باطل برتری كمی ارزشی ندارد و آنچه مرا شگفت زده كرده این است كه امام حسین (ع) با یاران اندكش پیروز شد.
6ـ ادوارد بروان، مستشرق انگلیسی:
آیا قلبی وجود دارد كه فجایع كربلا را بشنود و اندوهناك نگردد؟ حتی غیر مسلمانان یارای انكار پاكی و طهارت روح بلندی را كه این تراژدی را آفرید ندارند.
7ـ فردریك جیمس:
فریاد امام حسین (ع) و همه شهیدان این است كه سه اصل ثابت در جهان وجود دارد و آن عدالت، رحمت و دوستی است كه تغییر ناپذیرند (و تأكید می‌كند) هرگاه انسانی برای دفاع از این صفات برخیزد و مردم را به چنگ زدن به آن‌فرا خواند، این مبادی ارزشمند را ثابت و دفاع از این صفات برخیزد و مردم را به چنگ زدن به آن فرا خواند، این مبادی ارزشمند را ثابت و جاودانه كرده است.
8ـ واشنگتن ایروینگ، مورخ مشهور آمریكایی:
امام حسین (ع) نجات جانش با سر نهادن بر تصمیم یزید آسوده بود، جز آن كه رسالت پیشوایی كه منشأ و مسبب انقلاب‌ها و نهضت‌ها در اسلام بود، كوتاه آمدن در برابر یزید نیست، بلكه او خویشتن را برای تحمل سختی‌ها و رنج‌ها برای نجات اسلام از چنگال بنی امیه آماده كرده بود. پس روح حسین (ع) جاودانه است در حالی كه جسمش بر ریگزارهای عراق قطعه قطعه افتاده بود. ای شجاع، ای اسوه شهامت و ای قهرمان یا حسین (ع).
9ـ آنتوان بارا، مسیحی مذهب:
اگر حسین (ع) از ما بود در تمام كره خاك پرچم او را می‌افراشتیم و بر تمام زمین منبری برایش می‌گذاردیم و مردم را با نام‌حسین(ع) به مسیحیت می‌خواندیم.
10ـ برسی ساكسون، مستشرق انگلیسی:
حقیقتاً شجاعت و شهامتی‌كه این گروه اندك از خود نشان دادند و به اندازه‌ای بود كه همه شنوندگان را بدون اراده به مدح و ستایش وا می‌دارد، این دسته شجاع و گران قدر عظمتی عالی و جاودانه برای خود كسب كرد كه تا ابد زوال ناپذیر است.
11ـ تاماس توندون، هندو و رییس مجلس داخلی هند:
این‌جانفشانی‌های بزرگ نظیر شهادت امام حسین (ع) موجب ارتقای سطح اندیشه بشر است و سزاوار است كه تا ابد یادش جاوید بماند و همواره یادآوری شود.
12ـ محمد زگلول پاشا:
در مراسم عزاداری ایرانیان در تكیه‌ای در مصر گفت: امام حسین (ع) با این اقدامش تكلیف دینی و سیاسی اش را انجام داد و امثال این مجالس سوگواری روح مروت و مردانگی را در مردم پرورش می‌دهد و در وجودشان نیروی اراده مبارزه در راه حق و حقیقت را بر می‌انگیزد.
13ـ عبد الرحمن شرقاوی، نویسنده مصری:
امام حسین (ع) شهید راه دین و آزادی است، سزاوار نیست كه تنها شیعیان به نام امام حسین (ع) افتخار كنند، بلكه‌واجب است تمام آزاد مردان گیتی به این نام شریف افتخار ورزند.
14ـ عبد الحمید جوده سحار، نویسنده مصری:
امام حسین (ع) نمی‌توانست با یزید بیعت كند و به فرمان وی گردن گذارد، زیرا اقدامی شبیه به آن به منزله رخصت بر گناه و تباهی، و عزت و قدرت بخشیدن به اركان ستم و سركشی و كمك به نظام باطل (یزیدی) بود. امام حسین (ع) هرگز به این راضی نمی‌شد؛ گرچه خانواده و فرزندانش اسیر شوند و خود و یارانش كشته گردند.
15ـ علامه طنطاوی، دانشمند و فیلسوف مصری:
نهضت حسینی شوق شهادت در راه خدا را در آزادگان بر می‌انگیزد و به استقبال مرگ رفتن را برترین امنیت می‌داند تا جایی كه آنان در راه قربان گاه بر هم پیشی می‌گیرند.
خلاصه آنچه از گزارش‌های فوق به دست می‌آید عبارت است از این كه:
1ـ امام حسین (ع) با این دلایل قیام كرد: برای بقا، عظمت، عزت اسلام و حاكمیت قرآن و بر اساس مسئولیت امامتی كه بر عهده داشت و نگاهبانی از حرمت و آبرو و شرف مردم، ایجاد اصلاحات در امت، امر به معروف و نهی از منكر، دفاع از مظلومان و براساس مصالح همگانی.
2ـ انقلاب امام حسین (ع) را می‌توان بر اساس اخلاق و مردانگی وصف كرد و اهداف آن را رسیدن به مصالح عمومی و آن جهادی برای از بین بردن رذایل و پستی‌ها و انتشار و بسط فضایل و خوبی‌ها بود.
3ـ تأثیر آن انقلاب، بیداری مردم و تبدیل دینداری ظاهری و قشری به ایمان‌حقیقی و عمیق بود.
4ـ انسان‌ها درسی از آن مكتب كه این مكتب جاودانه عرضه كرد و از توجه و عنایتی كه به آزادی، عدالت، محبت و عشق داشت، ارائه شیوه ارزشی در مقابله با دشمن بود. انسان‌ها چگونگی روگردانی از فروتنی در برابر ستم و تسلیم در برابر جبهه‌ها استعمار را آموختند و انگیزه اظهار غیرت، شجاعت و جان نثاری را در آنان برانگیخت و مقاومت در سختی‌ها و پایمردی در راه حق را به آنان آموخت، در جان‌ها آتش مبارزه بر ضد باطل را شعله ور كرد و حرام بودن سكوت را در مقابل ظلم به آنان آموزش داد. ثابت كرد كه حق،فضیلت، عدالت و ایمان توان و قدرت از بین بردن ظلم، كفر، نیرنگ و سركشی را دارد؛ همان گونه كه یاران با اخلاص امام برترین درس‌های ایمان به پروردگار را به مردم آموختند و راه پیروزی را برای ملت‌ها را هموار كردند و اثبات كردند كه پیروزی بر خلاف اندك بودن عده از آن مؤمنان است.
پیوند به :
o عزت مندی و عزت مداری؛ تعریف، تنویع، كاركردها
o مؤلّفه‌ها و پیشینه‌ی عزت مداری
