امروز در تاریخ(10 تیر )

امروزدرتاریخ(10 تیر )

امروز دهم تیرماه 1386 هجری شمسی ، برابراست با 16 جمادی الثانی1428 قمری و 1 ژوئیه 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، در چنین روزی ، به وقوع پیوسته از این قرارند:

***

تولد لایب نیتز ، ریاضیدان و فیلسوف آلمانی

361 سال پیش در چنین روزی در سال 1646 میلادی ، جی دبلیو لایب نیتز ریاضیدان و فیلسوف بر جسته آلمانی دیده به جهان گشود .

لایب‌نیتز از طرفداران نظریه فضای نسبی بود و اعتقاد داشت، فضا صرفاً نوعی سیستم است که از روابط میان چیزهای بدون حجم و ذهنی تشکیل می‌شود. او فضا را به عنوان نظام اشیای همزیست یا نظام وجود برای تمام اشیایی که همزمان‌ هستند، می‌دید.

نوشته ها و افکار لایب نیتس تا حدود دویست سال پس از مرگش مورد توجه قرار نگرفت شاید دلیل بزرگ آن جلوتر بودن او از زمان حال بود. بسیاری وی را موسس منطق جدید و یا حداقل یکی از موسسین منطق جدید می دانند. لایب نیتز با وجود آنکه به مبانی منطق قدیم ارسطویی وفادار بود اما توانست راه را برای ورود دیدگاه های جدید منطق باز نماید. اما علت آنکه نوشته های وی در رابطه با منطق دو سده بعد مورد استفاده قرار گرفت را می توان به صورت زیر بیان کرد چون وی شخصیتی چند جانبه داشت و در بسیاری از علوم دست اندر کار بود و شاید به همین دلیل وجهه منطقی او به فراموشی سپرده شد. دلیل دیگر آن این بود که نوشته های او راجع به منطق بیشتر به صورت پیش نویس، حاشیه بود و احتمالا" او می خواست روزی آنها را تکمیل و منظم کند.

زندگی به وی هرگز فرصت کافی نداد که کتابی مشخص و مدون راجع به منطق بنویسد بلکه نوشته های او راجع به منطق علاوه بر حاشیه و چرک نویسی در نامه هایش به دیگران پراکنده شده بود.

او معتقد بود که منطق، مادر همه علوم می باشد و می تواند مانند ریاضیات جدید در تمام علوم مختلف از جمله منطق ارسطویی رسوخ کند. منطقی که او از آن حرف می زد بیشتر شبیه به نوعی فن محاسبه بود و خود گاهی آنرا ریاضیات عام می نامید چرا که منطقش شامل تصورات، قضایا و استدلال ها بود.

***

زادروز ژان ویكتور پونسله

219 سال پیش در چنین روزی در سال 1788 میلادی ، ژان ویكتور پونسله ، ریاضی دان معروف فرانسوی كه به عنوان بنیادگذار هندسه تحلیلی شناخته شده است ، به دنیا آمد .

بنا و اساس هندسه تصویری (پروژكتیو) از پونسله است. او در ارتش ناپلئون یك افسر مهندس بود و در جریان عقب نشینی از روسیه به اسارت روس ها در آمده بود و در طول اسارت به تكمیل علم هندسه همت گمارد. تنظیم و فرموله كردن اصل تداوم و یافتن قطب و خط میان قطبین نیز از پونسله است.

وی در 22 دسامبر سال 1867 درگذشت.

***

زادروز ژرژ ساند ، داستان نویس فرانسوی

203 سال پیش در چنین روزی در سال 1804 میلادی ، ژرژ ساند بانوی نویسنده فرانسوی متولد شد . سال تولد این نویسنده رمانتیک، مقارن با سال تاجگذاری ناپلئون و 12 سال پس از انقلاب فرانسه بود . ژرژ ساند در رمان‌هایش‌ به‌ بهترین‌ وجه‌ رویدادهای‌ پرتلاطم‌ اروپای‌ قرن‌ نوزده‌ و سرنوشت‌ محنت‌انگیز زنان‌ آن‌ دوران‌ را بازتاب‌ داده‌ است‌. ساند که داستان نویس، نمایشنامه نویس و سفرنامه نویسی پر کار بود، از جمله ادیبانی است که هدف شدید ترین حمله های انتقادی از طرف نیچه قرار گرفته و گستاخانه تحقیر شده است.

***

تاسیس اتحادیه بین المللی پست (UPU)

132 سال پیش در چنین روزی در سال 1875 میلادی ، اتحادیه بین المللی پست (UPU) كار خود را آغاز كرد.  این سازمان كه در سال 1874 با تاسیس آن موافقت شده بود ، از 1948 نیز به صورت یك آژانس وابسته به سازمان ملل فعالیت می كند و 189 عضو دارد.

هدف عمده از تاسیس این سازمان ، عبور دادن و توزیع پاکت ها و بسته های كشورهای عضو در ممالك یكدیگر به بهترین صورت ممكن است. تلاش برای تاسیس این اتحادیه، از سال 1863 آغاز شده بود. با ایجاد این اتحادیه، جهان از نظر امور پستی به صورت یک کشور عمل می کند .

در سال 1969 کنگره توکیو در قطعنامه 211 خود به کشور های عضو توصیه کرد روز نهم اکتبر هر سال را به عنوان روزجهانی پست تعیین کنند . دلیل قراردادن نهم اکتبر برای بزرگداشت روز جهانی پست ، این بود که در چنین روزی در سال 1874 به پیشنهاد هنریخ ون استفان ، مدیر کل پست کنفدراسیون آلمان شرقی قرار دادی با عنوان قرار داد برن در زمینه تاسیس اتحادیه  پست در برن سوییس توسط 22 کشور جهان به تصویب رسید . و این اتحادیه در روز یکم ژوئیه سال بعد ، آغاز به کار کرد .

***

استقرار جمهوری در غنا

47 سال پیش در چنین روزی در سال 1960 میلادی نظام سیاسی غنا به جمهوری تبدیل شد . غنا در عهد استعمار به ساحل طلا مشهور بود. تا پیش از آغاز استعمار این سرزمین به‌وسیله اروپائیان، این منطقه در اختیار ممالک مستقل سیاه پوستان بود. با ورود پرتغالی ها در قرن پانزدهم و نفوذ استعماری آنان و سایر اروپائیان، این ممالک از هم پاشیده شد و به توسط آنها تجارت برده و طلا رونق یافت.

پس از پرتغالیها، انگلیسها شروع به دست اندازی و تأسیس پایگاه های تجارتی دیگری درغنا نمودندو بتدریج شهرهائی در اطراف آنها ایجاد شد. درسال 1874 میلادی، بریتانیا، مستعمره فرمانگزار ساحل طلا را تأسیس کرد و پس از منازعات طولانی، پادشاهی آشانتی و سرزمین های شمالی واقع در شمال آشانتی را نیز تحت الحمایه خود اعلام کرد. پس از جنگ جهانی اول، قسمتی از توگولند آلمان که به قیمومیت بریتانیا داده شده بود، از لحاظ اداری ضمیمه ساحل طلا گردید.

در اواخر دهه پنجم قرن حاضر، تمایلات استقلال طلبانه مردم ساحل طلا منجر به چند شورش ملی شد. در سال1951 بریتانیا قانون اساسی تازه‌ای به این مستعمره اعطا کرد که برطبق آن، نوعی خودمختاری در امور داخلی به این مستعمره داده شد و به دنبال آن اولین انتخابات عمومی برگزار گردید. در این انتخابات قوام نکرومه رهبر حزب ملی خلق به نخست وزیری رسید.

در مارس سال 1957 میلادی،ساحل طلا با نام تازه غنا استقلال یافت و ازدومینیون های بریتانیا و دارای حکومت فرمانداری کل گردید. قوام نکرومه در مقام نخست وزیری این کشور باقی ماند. و سرانجام در ژوئیه سال 1960  نوع حکومت این کشور به همت قوام نکرومه تبدیل به جمهوری شد و خود نکرومه قدرت را دست گرفت.

***

سالروز انعقاد پیمان منع تکثیر سلاح هسته ای

39 سال پیش در چنین روزی در سال 1968 میلادی ، پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای ، توسط برخی کشور ها چون  ایالات متحده آمریکا ، بریتانیا ، اتحاد جماهیر شوروی و 58 کشور دیگر جهان امضا شد .

این سازمان امروزه با عنوان اختصاری NPT یا NNPT شناخته می شود .  این پیمان در اصل توسط ایرلند و فنلاند پیشنهاد شد و این دو کشور اولین کشورهایی بودند که آن را امضا کردند. NPT از سه رکن و پایه اصلی تشکیل شده است :

رکن اول: منع تکثیر

پنج کشور اجازه دارند تا تحت این پیمان سلاح هسته ای داشته باشند : فرانسه، چین، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا. اینها کشورهایی بودند که در زمان عقد این پیمان به سلاح هسته ای دست یافته بودند. این پنج دولت همچنین جزو اعضای ثابت شورای امنیت سازمان ملل متحد هم هستند. دولتهای مجاز داشتن سلاح هسته ای با توجه به این رکن، موافق ارائه سلاح هایشان به کشورهای دیگر نیستند و کشورهای غیر مجاز نیز نباید به این سلاح ها دسترسی پیدا کنند.

رکن دوم: خلع سلاح

در بند شش و سرآغاز این پیمان نوشته شده است که انبارهای نظامی - هسته ای و سلاحهای کشورهای مورد بازرسی قرار می گیرند تا مبادا آنها تکثیر غیر مجاز داشته باشند. همچنین کشورهای غیر مجاز نیز مورد بازرسی قرار می گیرند تا به طور مخفیانه به تولید سلاح هسته ای اقدام نکنند.

رکن سوم: حق دسترسی و استفاده از تکنولوژی صلح آمیز هسته ای

رکن سوم این پیمان این حق را به کشورهای غیر مجاز می دهد تا به تکنولوژی صلح آمیز هسته ای که کسب انرژی و تولید سوخت است، تحت نظارت و شرایط ، دسترسی پیدا کنند، این رکن هیچ کشوری را مستثنا نمی کند.

رکن سوم پیمان منع سلاحهای هسته ای به تمامی کشورهایی که این پیمان را امضا کرده اند و موردی از خطا و زیر پا گذاردن اصول آن در پرونده آنها وجود نداشته باشد و به بیان دیگر فقط هدف آنها استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای باشد، حق غنی سازی برای تولید سوخت هسته را نیز می دهد.

نکته : حمایت همه جانبه امریکا از رژیم صهیونیستی در مورد مسلح شدن این رژیم به سلاحهای هسته ای و در کنار آن ، جلوگیری و سنگ اندازی در هدف ایران که همانا دستیابی به تکنولوژی صلح آمیز هسته ای است ، نشان می دهد که با گذشت چندین سال هنوز عمده ترین ناقض این پیمان ، ایالات متحده  آمریکاست .

***

درگذشت سهراب شهید ثالث

9 سال پیش در چنین روزی در سال 1377 شمسی ، سهراب شهید ثالث ، کارگردان نوگرای سینمای ایران درگذشت .

این فیلمساز صاحب‌ سبک‌ و برجسته‌ سینمای‌ ایران‌ در روز هفتم‌ تیر 1322 در تهران‌ به‌ دنیا آمد و درست‌ سه‌ روز پس‌ از پنجاه‌ و چهارمین‌ سالگرد تولدش‌ یعنی‌ روز دهم‌ تیرماه‌ 1377 در شیکاگو دار فانی‌ را وداع‌ گفت‌.

شهید ثالث پس‌ از اتمام‌ دوره‌ دبیرستان‌، در اتریش‌ و فرانسه‌ سینما خواند و از مدرسه‌ کنسرواتوار مستقل‌ سینمای‌ فرانسه‌ فارغ‌ التحصیل‌ شد و در 1348 پس‌ از گذراندن‌ یک‌ دوره‌ بیماری‌ سل‌ و خونریزی‌ معده‌ به‌ تهران‌ بازگشت‌ و به‌ استخدام‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و هنر در آمد. او بر خلاف‌ میل‌ مدیران‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و هنر که‌ خواهان‌ نشان‌ دادن‌ ترقیات‌ ایران‌ بودند، چندین‌ فیلم‌ مستند و کوتاه‌ ساخت‌. در وزارت‌ فرهنگ‌ و هنر 22 فیلم‌ کوتاه‌ در عرض‌ سه‌ سال‌ ساخت‌ و این‌ فیلم‌ها هیچ‌ کدام‌ اسم‌ نداشتند، چون‌ درباره‌ نقاشی‌، راجع‌ به‌ شهر مهاباد و چندین‌ موضوع‌ دیگر بود.

او در سال‌ 1351 فیلم‌ کوتاهی‌ به‌ نام‌ سیاه‌ و سفید برای‌ کانون‌ پرورش‌ فکری‌ کودکان‌ و نوجوانان‌ ساخت‌ که‌ این‌ فیلم‌ در 1973 برنده‌ جایزه‌ ویژه‌ جشنواره‌ لس‌آنجلس‌ و جایزه‌ ویژه‌ جشنواره‌ سانفرانسیسکو شد.

نخستین‌ فیلم‌ بلندش‌ «یک‌ اتفاق‌ ساده‌» را در سال‌ 1352 در قالب‌ یک‌ فیلم‌ بسیار ارزان‌ ساخت‌. این‌ فیلم‌ برخلاف‌ استقبال‌ سرد و مخالفت‌های‌ مسوولان‌، مورد توجه‌ گسترده‌ سینماگران‌ قرار گرفت‌ و برنده‌ جایزه‌ بهترین‌ کارگردانی‌ از دومین‌ جشنواره‌ فیلم‌ تهران‌ شد.

فیلم‌ بعدی‌ او «طبیعت‌ بی‌جان‌» (1354) برنده‌ دیپلم‌ هیات‌ ژوری‌ پروتستان‌ و یک‌ هزار مارک‌ جایزه‌ نقدی‌، دیپلم‌ هیات‌ ژوری‌ کاتولیک‌ و چهار هزار مارک‌ جایزه‌ نقدی‌ و جایزه‌ خرس‌ نقره‌یی‌ به‌ عنوان‌ بهترین‌ کارگردانی‌ از جشنواره‌ برلین‌ شد.

او در سال‌ 1355 به‌ آلمان‌ مهاجرت‌ کرد و در آنجا چندین‌ فیلم‌ سینمایی‌ و مستند ساخت‌. فیلم‌های‌ شهید ثالث‌ در آلمان‌ عبارتند از «زمان‌ بلوغ‌» ، «خاطرات‌ یک‌ عاشق‌» ، «تعطیلات‌ طولانی‌ لوته‌ ایزنر»، «نظم‌ همه‌ چیز روبه‌راه‌ است‌» ، برنده‌ جایزه‌ هوگو نقره‌یی‌ از جشنواره‌ شیکاگو، «آخرین‌ تابستان‌ گرابه‌» برنده‌ جایزه‌ بهترین‌ کارگردانی‌، بهترین‌ فیلمنامه‌ و بهترین‌ بازیگر مرد، به‌ علاوه‌ پنج‌ هزار مارک‌ و برنده‌ جایزه‌ بهترین‌ فیلم‌ تلویزیونی‌، «یک‌ زندگی‌» ، «مدینه‌ فاضله‌ اتوپیا» برنده‌ جایزه‌ آکادمی‌ هنرهای‌ تجسمی‌ به‌ عنوان‌ بهترین‌ فیلم‌ سال‌، «گیرنده‌ ناشناس‌»، «هانس‌، جوانی‌ از آلمان‌» ، «درخت‌ بید»، «ساعت‌ آبی‌»، «فرزند خوانده‌ ویرانگر»، «گل‌های‌ سرخ‌ برای‌ آفریقا».

فیلم‌های‌ سینمایی‌ شهید ثالث‌ راهگشای‌ حضور سینمای‌ ایران‌ در جشنواره‌ جهانی‌ شد. آثاری‌ که‌ او در ایران‌ ساخت‌ به‌ دلیل‌ نگاه‌ تلخ‌ و واقع‌گرایانه‌ او و ریتم‌ کند فیلم‌هایش‌ مورد توجه‌ عامه‌ مردم‌ قرار نگرفت‌.

***

روز صنعت و معدن

روز دهم تیر ماه بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی روز صنعت و معدن نامیده شده است. اختصاص این روز فرصت مناسبی است كه به مهم ترین موتور محركه اقتصاد یعنی بخش صنعت و معدن نگاهی اندیشمندانه شود چرا كه این بخش به عنوان عامل مولد اشتغال پایدار در افزایش تولید ناخالص ملی و در آمد سرانه نقش بسزایی دارد.

در سال 1357 با اوج گیری و سپس پیروزی انقلاب اسلامی معدن كاری و توسعه صنایع نیز مانند سایر فعالیت های تولیدی به لحاظ تغییر و تحولات بنیادی در كشور دچار ركود گردید. بعد از تدوین و تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی، بر اساس اصول 44 و 45 قانون اساسی، برای جلوگیری از اتلاف ذخائر معدنی،  شورای انقلاب اسلامی طی مصوبه ای از صدور اجازه بهره برداری جدید و یا تمدید مدت پروانه های قبلی ممانعت نمود و وزارت صنایع و معادن موظف شد كه قانون جدید معادن را تدوین نماید.

در تاریخ 27/1/1359 شورای انقلاب اسلامی بهره برداری از معادن توسط شركت ها و موسسات دولتی را بلامانع اعلام نمود و متعاقب این امر طی ماده واحده ای كه به تصویب شورای انقلاب اسلامی رسید دادستان كل كشور موظف گردید كه ستادی بنام ستاد بهره برداری و حفظ و مراقبت معادن كشور را تشكیل دهد.

این ستاد در مراكز استان ها و شهرستان ها نیز تشكیل گردید و كلیه ستادهای مذكور بر اساس آئین نامه های مربوطه وضعیت معادن را مورد بررسی قرار داده و نسبت به تعیین بهره بردار با تایید ستاد مركزی اقدام می نمودند. یكی از اعضای اصلی در ستاد بهره برداری و حفظ و مراقبت معادن كشور در مركزاستان ها و شهرستان ها، جهاد سازندگی بود. جهادگران به لحاظ ضرورتی كه احساس نمودند فعالیت گسترده ای را در زمینه معادن آغاز كردند. در شرایط سیاسی - اجتماعی خاص كه در سال های اولیه بعد از پیروزی انقلاب در كشور وجود داشت و خصوصا فعالیت های وسیع گروهك های ضد انقلاب وابسته به چپ و راست در جهت ایجاد ركود در امور اقتصادی و همچنین تحریم های اقتصادی استكبار شرق و غرب، جهادگران بر اساس اعتقادات و بر حسب وظیفه ای كه بر خود واجب می دانستند علیرغم همه كمبودها و مشكلات موفق به راه اندازی و فعال نمودن حدودا بیش از 150 معدن مختلف در كشور شدند و در این راه دشوار و پر تلاطم با تلاشی فراموش نشدنی چندین شهید نیز تقدیم نمودند.

حضور جهاد سازندگی در معادن  و توسعه صنایع همراه با بهره گیری از نیروی انسانی باعث كمكهای اقتصادی و فرهنگی به روستائیان همجوار مناطق معدنی و صنعتی گردید و امكانات رفاه نسبی جهت كارگران فراهم شد و بسیاری از آنها از سال ها، استثمار شدن رهائی یافتند. و در این میان جهادگران انقلاب اسلامی  در فعالیت های معدنی و صنعتی نیز نظیر سایر امور با ایثار و از خود گذشتگی خدمت نمودند.

ایران با در اختیار داشتن منابع و ذخایر سوختی و همچنین سایر مواد معدنی مورد نیاز صنایع مختلف، در صورت برنامه ریزی صحیح و دراز مدت؛ قدرت و امكان كافی جهت حصول پیشرفت های عمده صنعتی و نیل به خود كفایی را دارد. استخراج معادن و معدنكاری و توسعه صنعت در زمینه های گوناگون صنعتی از دیر باز در كشور ما متداول بوده و بعضی از مورخین نوشته اند كه مردم ایران از اولین كسانی بوده اند كه مس را استخراج و ذوب نموده اند.  آثار بسیاری از حفاری های عظیم كه در بیشتر معادن ایران و به خصوص معادن سرب و مس دیده می شود و همچنین باقیمانده ظروف و وسایل فلزی نیز مؤید فعالیت های گسترده معدنی و صنعتی می باشند.

افزایش درآمدها و رشد بهره وری در بخش های مختلف و همچنین رشد تقاضا و فعال تر شدن بانكها، بیمه، بورس و آموزش و همچنین گسترش بازارها، ارتقا نظام مدیریتی و حتی احترام به قانون، همه و همه از پیآمدهای توسعه صنعتی و بهره برداری بهینه از معادن است.

امروزه تقریبا در كلیه زمینه های صنعتی، كشاورزی، ساختمانی، داروئی، دفاعی، الكترونیكی، بهداشتی و … مواد معدنی و كانی های اقتصادی  به عنوان مواد اولیه و یا مواد خام و همچنین توسعه صنایع نقش بسیار مهمی را ایفا می نمایند و در مجموع یكی از اركان اصلی در اقتصاد هر كشور محسوب می شوند. بدیهی است كه اینگونه ثروت های خدادادی و سرمایه های ارزشمند باید به نحوی مورد استفاده قرار گیرند كه ضمن حفظ حقوق نسل های آینده با روش های اصولی و صحیح حداكثر منافع حاصل گردد.

***

منابع:

1- مهر

2- روزنامک

3- Irib

4- سایت سی پی اچ

5- ویکی پدیا

6- ایرانگار

7- سایت ترانه

8- سایت پرشین بوک

9- سایت سیمرغ

10- سایت دانشمند