معلمی كه خود را در بوته نقد قرار میدهد
گزارشی از مراسم پاسداشت منیژه محامدی
جمعی از استادان و دانشجویان دانشكده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی به همراه تعدادی از مدعوین در تالار خانه كوچك گردهم آمده بودند تا به پاسداشت 30 سال تجربه آموزگاری منیژه محامدی بپردازند.در این محل كوچك و گرم، همه در پی ابراز ارادت خود به زحمات و كوششهای یك زن تلاشگر و عالم بودند تا هر یك به نوعی آموختههایش را از این بانوی تئاتری به رخ بكشاند.
سپاس از خداوند
رحمت امینی مدیر گروه تئاتر دانشكده هنر و معماری تقدیر از یك انسان معاصر و تأثیرگذار را به نوعی سپاس از خالق هستی دانست و گفت:«خداوند او را به ما هدیه كرده است. ما در دو سال گذشته هم فرصتی پیدا كردیم تا برای اكبری رادی و احمد دامود بزرگداشت برگزار كنیم با آن كه در آن سالها با مشكلاتی هم روبهرو بودیم، اما در این جلسه مشكلات كمتر شده است و امیدواریم كه این مراسم را همین طور ادامه بدهیم.»
سپس نوبت به پخش فیلمی درباره زندگی و آثار منیژه محامدی رسید.
سرشار از محبت
امیر دژاكام، كارگردان هم با بیان این كه محبت و سخاوت نتیجه دانش و خردورزی و دریافت معنای زندگی است، گفت:«منیژه محامدی سرشار از محبت و شور زندگی است. حسن و عقل وقتی یكی شوند، عشق متولد میشود و به گمان من از محامدی نمیتوان بدون عشق گفت.»
وی افزود:«او 30 سال تدریس و كار بیوقفه در داخل و خارج از ایران، تألیف دهها مقاله درباره تئاتر و چندین ترجمه متون نمایشی و دهها اجرای نمایشی در پرونده كاریاش دارد. بیش از 50 نمایش اجرا كرده و در تعدادی نمایش بازی كرده است. به نظرم فعالترین بانوی تئاتر ایران را نمیتوان در یك جلسه معرفی كرد. او نیازی به قدردانی ما ندارد! من در این بزرگداشت فقط آمدهام بگویم همكاری 15 ساله با تو افتخاری بود برایم و همه ما به هنر و دانش تو نیاز داریم، پس با ما باش...»
چند كتاب امضاء شده
امیركاووس بالازاده، مدرس و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به این كه اولین بار از طریق چند كتاب با منیژه محامدی آشنا شده است، گفت:«دانشجویی از كتابهایی كه محامدی ترجمه كرده بود گفت و من از آن دانشجو و خواستم كتابها را بیاورد تا ببینم. چند روز بعد او چند كتاب امضاء شده برایم آورد و من از این همه لطف و صمیمیت و تواضع منیژه محامدی مات ماندم. بعد كه با وی آشنا شدم، دریافتم كه آشنایان مشتركی مانند استاد بهار داریم. به گمانم بسیاری از خصوصیات دكتر بهار، مثل سختكوشی، صمیمیت و پركاری در منیژه محامدی دید میشود. من واقعاً فكر میكنم اگر او زندگینامهاش را بنویسد، برای ما نكات جالب و آموزنده بسیاری را در پی خواهد داشت.»
وی با بیان این كه برخی از آثار نمایشی منیژه محامدی برگرفته از تاریخ معاصر ماست، گفت:«ما در این دوران زندگی كردهایم، اما بخشی از خود فرهنگی ما مدیون معلمان ماست و منیژه محامدی معلم و انسانی مهربان و خوب است.»
آنكیدو دارش كه تاكنون برای بسیاری از نمایشها آهنگسازی كرده است، قطعاتی از موسیقی را اجرا كرد.
تصویری از وی نداشتم
محمودرضا رحیمی كارگردان جوان و نوجو با استقبال حضار پشت تریبون قرار گرفت و با ذكر خاطراتی شیرین از اولین جلسه دیدار منیژه محامدی در سر كلاس بازیگری باعث خنده حضار و شادابی فضا شد.
او گفت:«كلاس سختی با خانم محامدی داشتیم. تصوری از وی نداشتیم و فقط شنیده بودیم خانمی میآید سر كلاس. او آمد و همان اول گفت: OK . بعد گفت: حالا هویج شوید؟ حالا فلان و فلان... به هر حال كلاس سختی بود كه با او داشتیم. در همان اولین جلسه تصورات ما را به هم ریخت، صمیمیت و تلاش او را دیدیم و نگاهمان نسبت به او عوض شد.»
وی با اشاره به ارتباط مستقیم منیژه محامدی با دانشجویان برای ایجاد درك متقابل گفت:«او برخورد صمیمیای با ما داشت. مهربانیاش با انضباط كاری همراه بود. به نظرم معلم بودن او توفیق اول و مهم اوست. محامدی همیشه خود را در بوته نقد قرار میدهد و معمولاً كارهایش را به صورت گروهی انجام میدهد. او وقتی با گروهش مینشیند از آنها میخواهد كه به گروه متن پیشنهاد دهند.»
این مدرس دانشگاه در ادامه یادی از محمد اسكندری همراه و همسر منیژه محامدی كرد كه در این سالها همیشه در كنارش دوندگی كرده است.
ترفندی به نام ازدواج
محمد اسكندری نویسنده و بازیگر در ابتدا خود را شاگرد و همسر منیژه محامدی معرفی كرد و گفت:«منیژه محامدی پنهان از خانواده، رشته تئاتر را پیگیری كرد و وقتی به وطن بازگشت در پی آن بود تا آن چه را كه فرا گرفته به امتحان و بیان درآورد.»
وی در ادامه با اشاره به این كه منیژه محامدی در تمام این سالها كه به تدریس تئاتر مشغول بوده، آموختههایش را بیان كرده است، گفت:«اما اهالی تئاتر چندان روی خوشی به آنها نشان ندادهاند.»
بنا بر گفته محمد اسكندری، در سال 55 منیژه محامدی"پرواز بر فراز آشیانه فاخته" را كه خود ترجمه كرده بود، پس از مدتها تمرین برای اجرای عمومی متوقف شد. و در این خصوص گفت:«او در آن دوران دریافته بود كه نتیجه رضایت بخش نیست و تصمیم به برگشت داشت. برای این كه در وطن بماند و در عین حال مرا كه به او خو كرده بودم تنها نگذارد، ترفندی به خرج دادم و پیشنهاد ازدواج و تشكیل یك گروه را دادم كه خوشبختانه منیژه ماند و ماحصل ماندن او پرورش یك نسل تئاتری و كار مداوم در عرصه تئاتر بود.»
روز از نو
در ادامه مراسم شهره سلطانی كه چند سال گذشته در"روز از نو" به كارگردانی منیژه محامدی بازی كرده بود و این اجرا در تالار كوچك تئاترشهر و فرهنگسرای نیاوران با استقبال مخاطبان روبهرو شده بود، بخشی از این نمایش را دوباره بازی كرد و حضار از این كار استقبال كردند. این نمایش تك نفره به قلم داریو فو و براساس آموزههای تكنیكی منیژه محامدی از تكنیكهای پسیكودرام اجرا شد.
دلار یادتان نرود
منیژه محامدی همچنین درباره فعالیتهای خود گفت:«اولین روزی كه به عنوان معلم وارد كلاس شدم سختترین و هیجان انگیزترین روز بود. وقتی وارد كلاس شدم كسی توجهای به من نداشت، شاید فكر میكردند دختری به جوانی من نمیتواند معلمشان باشد. بعد از چند لحظه از كلاس رفتم بیرون. رئیس دانشكده من را دید و دوباره به كلاس آورد و به دانشجویان معرفی كرد و از آن تاریخ شدم معلم دانشجویان.»
وی افزود:«30 سال درس دادم و سعیام بر این بود كه با دانشجو باشم و فارغ از دغدغهها و مشكلات بیرون از دانشگاه كارم را انجام بدهم. همیشه سعی كردم جایگاه دانشجو را بشناسم و به او احترام بگذارم و یافتههایم را با آنها تقسیم كنم. تئاتر درباره تضاد، پرسش و اندیشه است، درباره حقیقت وجود بشری است و ما برای این حقیقت به یكدیگر نیاز داریم. در این سالها از دانشجویان و همكارانم یاد گرفتهام و در كنارشان بودهام.»
منیژه محامدی در پایان سخنانش با طنزی تلخ گفت:«ولی با همه این حرفها دلارفروشی یادتان نرود!»
در پایان این مراسم لوح یادبودی توسط امیركاووس بالازاده، امیر دژاكام و تنی چند از استادان دانشكده هنر به محامدی تقدیم شد.
مطالب مرتبط: