فیلم‌سازی همانند "اس‌ام‌اس" است!
گزارشی از كارگاه عباس كیارستمی؛
در فیلم‌سازی همانند "اس‌ام‌اس" عمل كنید!
عباس كیارستمی طرفدار روایتهای ساده در سینماست و معتقد است: اگر از زاویه درست به یك سوژه بپردازیم، دیگر زوایای آن موضوع هم به‌درستی پیش می‌رود.
در ادامه‌ی كارگاه‌های آموزشی كیارستمی در ایران، این‌بار سوژه‌ی هنرجویان درخت و تاكسی است.
این جلسات با نمایش چند فیلم كوتاه آغاز می‌شود و حدود 45 هنرجوی این كارگاه نظرات خود را درباره فیلمهای كوتاه دوستانشان مطرح می‌كنند.
در این كارگاه كیارستمی به هنرجویان خود یادآوری می‌كند: در جهان هیچ كار جدیدی نمی‌توان انجام داد بلكه باید الگوهای قبلی را دید و فرم جدیدی پیدا كرد.
به باور این این فیلمساز: كسانی معتقدند افرادی كه از كلیشه‌ها پیروی می‌كنند احمق هستند، اما احمق‌تر كسانی هستند كه می‌خواهند كلیشه‌ها را بشكنند.
كیارستمی از هنرجویانش می‌خواهد تجربیات شخصی خود را مورد توجه قرار دهند تا پرداخت آنها به كلیشه‌ها متفاوت باشد.
كارگردان ده و ABC آفریقا كه ایده‌های هنرجویان را در مورد ساخت فیلمهایشان، اصلاح می‌كند به آنها می‌گوید: ما در اینجا تمرین می‌كنیم چگونه به‌یك موقعیت ساده یا یك فرد نزدیك شویم و در واقع تمرین ما برای ورود به موضوع است.
در هفتمین جلسه‌ی این كارگاه آموزشی فیلم كوتاهی كه یكی از هنرجویان درباره دست ساخته‌های چوبی رضا كیانیان ساخته بود به نمایش درآمد، كیانیان ومحمد رحمانیان نمایشنامه‌نویس و كارگردان تئاتر به عنوان میهمانان ویژه این كارگاه حضور داشتند.
به گفته‌ی نگار اسكندرفر مدیر موسسه‌ی كارنامه كه این كارگاه به همت او در ایران برگزار می‌شود: نگاهی كه كیارستمی به هنرجویان آموزش می‌دهد، فیلم‌سازی در محدودیت است به آنها یاد می‌دهد منتظر تهیه‌كننده یا امكانات آن‌چنانی نباشند، در فیلم‌سازی همانند SMS (پیام كوتاه) عمل كنند. از زیاده‌گویی بپرهیزند و با كمترین امكانات، حرف خود را بزنند و دنبال خرج‌تراشی نباشند.
به اعتقاد اسكندرفر، جوانانی كه شیفته سینما هستند با حضور در این كارگاه می‌توانند خود را محك بزنند. كارهایی كه در این دوره انجام می‌دهند مثل اتود زدن و مشق كردن است. تمرین و تكرار آنها را به جایی می‌رساند كه متفاوت می‌بینند.
مدیر موسسه كارنامه به ایسنا می‌گوید: با برگزاری این كارگاه حتی نگاه خود من به درخت عوض شده است. بچه‌ها یاد می‌گیرند به مسایل، عمیق نگاه كنند چون كیارستمی نوعی شعر و نقاشی را در فیلم‌سازی نشان می‌دهد. بنابراین كسانی كه عكاس یا شاعر هستند، بیشتر از این كلاس بهره می‌برند چون با انعكاس مینی‌مالیستی و موجز از جهان آشنا هستند و برای سینمای بی‌حاشیه‌ای كه مد نظر كیارستمی است، این نوع نگاه موفق‌تر است، چون او به زندگی مثل عكس نگاه می‌كند.
اسكندرفر درباره تداوم برگزاری این كارگاه‌ها می‌گوید: از اولین روزی كه آقای كیارستمی پذیرفت تا جایی كه امكان داشته باشد كلاس‌ها را ادامه می‌دهیم، چون هر دوره بین 50 تا 60 نفر آموزش دیده‌اند و معتقدم بهتر است از میان همین افراد، گروه كوچكتری را جمع كنیم تا این كار استمرار داشته باشد، البته بستگی به وقت آقای كیارستمی هم دارد اما احساس می‌كنم، ایشان هم علاقمند است و گویی دوباره خودش را مرور می‌كند به طوریكه می‌گفت در جشنواره‌ی كن هم كه بوده به این كلاس فكر می‌كرده است و این برای ما خیلی ارزشمند است.
این كارگاه پیش از این قرار بود با عنوان درخت و دماوند اما سرانجام قرار شد كارگاه با عنوان درخت و تاكسی برگزار شود. كیارستمی پیش از این هم در یكی از كشورهای خارجی، كارگاهی را با عنوان تاكسی برگزار كرده است.
به گفته اسكندرفر برای گزینش هنرجویان معیار خاصی وجود نداشته است البته هر یك از هنرجویان، با یك زمینه‌هنری مانند شعر، نقاشی، گرافیك یا فیلمنامه‌نویسی آشنایی داشته‌اند، اما سعی شده كسانی انتخاب شوند كه با نوع سینمای كیارستمی آشنایی داشته باشند.
مریم اسمی‌خانی یكی از هنرجویانی است كه پیش از شركت در این كارگاه، سه فیلم كوتاه ساخته است، او به ایسنا می‌گوید: بعد از چند جلسه كه قرار شد فیلم بسازم شكل همه چیز برایم عوض شده بود، برای اولین بار فهمیدم فیلم‌سازی لذت دارد و ساده و راحت است ودیگر یك كار سخت و طاقت فرسا نیست.
او ادامه می‌دهد: اولین چیزی كه كیارستمی به ما آموخت این است كه سینما را جدی نگیرید و من معتقدم اگر فیلمساز هم نشوم، نوع نگاهم به زندگی تغییر كرده است. انگار برای اولین بار است كه درختها را دیده‌ام!
عادل یراقی، دیگر هنرجوی این كارگاه كه در سه جلسه آخر كارگاه قبلی كیارستمی فرش هم حضور داشته، معتقد است: پیش از آنكه یادگیری داشته باشم كه البته یادگیری هم خیلی بالا بوده، انرژی فراوانی برای كار می‌گیرم وهمین موضوع برای‌ام خیلی مهم است.
او كه سینما را به صورت آكادمیك در دانشگاه آموخته، ادامه می‌دهد: حال و هوای این دوره برای من مهم است. وقتی در دانشگاه یا در دوره‌های فیلم‌سازی آموزش می‌بینیم مدام می‌ترسیم چون قواعدی یاد گرفته‌ایم و تصور می‌كنیم نباید از آنها تخطی كنیم اما یكی از فایده‌های خوب این كلاس این است كه ترس ما را از بین می‌برد و انرژی ما آزاد می‌شود به طوریكه با یك تشویق كوچك آقای كیارستمی، انرژی زیادی می‌گیریم.
نادیا آقابیگی گرافیست است و می‌گوید: با گذراندن این دوره، دیدگاهش خیلی عوض شده است. شركت در این كلاس، فرصتی استثنایی برای ماست. بچه‌ها همه با هم دوست هستند كار همدیگر را نقد می‌كنیم و خلاصه اینكه حال آدم خوب می‌شود!
مصطفی حسنی، نقاشی و عكاسی به ایسنا می‌گوید: گره‌هایی كه در ذهن داریم، در این كلاس باز می‌شود. این كلاس دیدگاه من را به نقاشی تغییر می‌دهد و با یك زبان دیگر با سینما ارتباط برقرار می‌كنم.
او ادامه می‌دهد: پیام این نوع سینما، انتقال احساس به طور ساده است و اگر الان این همه راحت به سینما نگاه می‌كنیم به خاطر تلاش افرادی همچون عباس كیارستمی است
مطالب مرتبط :
عباس کیارستمی فیلمبرداری در یک روز را آموزش می دهد
منبع : خبرگزاری دانشجویان ایران – تهران
