زینب؛ نایب امام حسین علیهماالسلام
مقام والای وصایت و نیابت، از امتیازات و خصلت‌های ویژه حضرت زینب علیهاالسلام است، و در شعاع این مقام بلند معنوی و انسانی است که، دختر دانشمند امیرالمومنین علیه السلام عهده‌دار کم سابقه‌ترین ماموریت، برای یک زن در طول تاریخ گردیده است .
منظور از مقام وصایت و نیابت زینب علیهاالسلام این است که، آن بزرگوار بر اساس شواهد تاریخی، در بعضی از مواقع عهده‌دار رسالت مقام امامت گردیده، و مسئولیت هدایت و راهنمایی و حتی بیان حلال و حرام را برای دیگران به عهده داشته است.
در این باره می‌خوانیم:
«و کانت زینب علیهاالسلام الها نیابة خاصّه عن الحسین علیه السلام و کان النّاس یرجعون الیها فی الحلال و الحرام، حتی برء زین العابدین علیه السلام من مرضه!»(1)؛ زینب علیهاالسلام از جانب امام حسین علیه السلام نیابت خاص داشت، و مردم در احکام حلال و حرام به او مراجعه می‌کردند، تا امام زین العابدین علیه السلام از بیماری خود شفا یافت .
«احمدبن ابراهیم» می‌گوید: در سال260 هجری، به خانه «حکیمه» دختر امام جواد علیه السلام وارد شدم، و از پشت پرده با وی به گفتگوهای علمی و دینی پرداختم، در ضمن گفتگو این مسئله پیش آمد که: آیا می‌توان زن را وصیّ و نایب قرار داد؟
امام حسین علیه السلام به حسب ظاهر، زینب علیهاالسلام را وصیّ و جانشین خود قرار داد، و احکام و علومی را هم که از زین العابدین علیه السلام صادر می‌گردید، به خاطر این که جان او از گزند دشمن محفوظ بماند، به زینب علیهاالسلام نسبت داده می‌شد!
حکیمه گفت: این کار مانعی ندارد، زیرا امام حسین علیه السلام هم به حسب ظاهر، زینب علیهاالسلام را وصیّ و جانشین خود قرار داد، و احکام و علومی را هم که از زین العابدین علیه السلام صادر می‌گردید، به خاطر این که جان او از گزند دشمن محفوظ بماند، به زینب علیهاالسلام نسبت داده می‌شد!
«و کان ما یخرج من علیّ بن الحسین علیه السلام من علم، ینسب الی زینب، ستراً عن علیّ بن الحسین علیه السلام.»(2)
به هر حال، مقام و استعداد و دانایی زینب علیهاالسلام که وی را «عقیله بنی‌هاشم» نیز نامیده‌اند، از مقام و استعداد افراد عادی بسیار برتر است، وی مورد عنایت خاص خداوندی بوده، و توجه خاص امام معصوم او را در حدی قرار داده است که، ملاحظه می‌کنیم که در موضع‌گیری‌های بجا، در طوفان‌ها و بحران‌های فکری، و در کوران مصائب کمرشکن پس از شهادت حسین علیه السلام و عزیزان به خون خفته‌اش، رسالت پاسداری و کاروان‌سالاری را، با کمال دقت و مهارت به عهده می‌گیرد، و به نحو شایسته از عهده آن برمی‌آید، که در تاریخ کمتر نظیری برای آن می‌توان یافت.
پی‌نوشت‌ها:
1- العیون العبری، ص 5.
2- سفینة‌البحار، ج 1، ص 558.
منبع:
کتاب زینب(س) قهرمان، دختر علی(ع)، احمد صادقی اردستانی، با دخل و تصرف
