تبیان، دستیار زندگی

استفاده ابزاری از یک نام

قسم حضرت عباس را باور کنم یا دم خروس را؟

ضرب المثل "قسم حضرت عباس را باور کنم یا دم خروس را؟" این روزها در جامعه خود را در مصادیق مختلفی نشان می دهد. قسم هایی که متأسفانه کم نیستند و هر روز هم بیشتر و بیشتر می شوند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
قسم خوردن
همان طوری که می دانیم ضرب المثل ها هر کدام داستان خاص خود را دارند و در جایگاه های مختلفی کاربرد پیدا می کنند. امروز می خواهیم در مورد قسم خوردن، آن هم قسم هایی که متأسفانه اکثراً به دروغ گفته می شوند با هم به گفتگو بنشینیم.
ضرب المثل "قسم حضرت عباس را باور کنم یا دم خروس را؟" این روزها در جامعه خود را در مصادیق مختلفی نشان می‌دهد. قسم هایی که متأسفانه کم نیستند و هر روز هم بیشتر و بیشتر می شوند.
قسم خوردن هایی که نتیجه ای جز رسوایی، اضطراب ، ناامیدی و گرفتاری چیزی ندارند؛ سوگندهایی که نتیجه اش روزی دست و پاگیر زندگی هایمان خواهند شد و یا حتی بهتر است بگویم؛ شده اند و خودمان از علت این همه گره ها و گرفتاری های زندگیمان بی خبریم، از بی برکتی های در زندگی گرفته تا گرفتاری های بزرگتر که در زندگی هر کسی به نوعی بروز و ظهور پیدا کرده است.

استفاده ابزاری ممنوع

تا حالا شده کسی یا مجموعه ای از نام و سمت شما استفاده ابزاری بکند؟! بعد از اینکه متوجه این موضوع شدید، چه حالی پیدا کرده اید؟! حتما حالتان خیلی گرفته شده و در مقابل این رفتار جبهه گرفته و با طرف برخورد خوبی نداشته‌اید
حالا به طور تمثیلی خودتان را جای آفریدگار، کسی که همه ی هستی ما به او وابسته است و به خودی خود هیچ هستیم بگذاریم؛ چقدر شده که در جایگاه های مختلف از نام او ناجوانمردانه برای راه افتادن کارهایمان استفاده ابزاری کرده ایم و حق به این بزرگی را در مسیر باطل به کار برده ایم؛ این در حالی است که در بخشی از نامه 69 نهج البلاغه امام علی علیه السلام آمده است که: «وَعَظِّمِ اسْمَ اللهِ أَنْ تَذْکُرَهُ إِلاَّ عَلَی حَقّ؛ امیرالمومنین دستور دادند که نام خدا را بزرگ بشمر و جز برای حق نام خدا را بر زبان نیاور.»

قسم خوردن برای جلب مشتری بیشتر

در آیه 79 سوره بقره خداوند می فرماید: « فَوَیْلٌ لِّلَّذِینَ یَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هَـذَا مِنْ عِندِ اللّهِ»؛ وای بر کسانی که چیزهایی از جانب خودشان می نویسند؛ ولی چون مشتری ندارد به اسم خدا معرفی می کنند. «لِیَشْتَرُواْ بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً»؛ تا با آن دنیا را به دست آورند.
چقدر شده که در مقام یک فروشنده، از جنس و کالای خودمان تعریف های عجیب و غریبی داشته ایم؛ تعریف های اغراق آمیزی که در بسیاری از آن ها سایه دروغ هم افکنده شده تا بتوانیم کالای خود را به هر قیمتی بفروشیم، این در حالی است که این روش ها واقعاً نتیجه ی مطلوبی را برای ما نداشته و نخواهند داشت؛ شاید ظاهراً خریدار با حرف های ما فریب بخورد و به ظاهر در این معامله پیروز شده باشیم اما آنچه که از دست داده ایم قطعاً و قطعاً خیلی بیشتر این هاست.


در روایتی داریم که می فرمایند: «من أجل الله أن یحلف به كاذبا أعطاه الله عزوجل خیر مما ذهب منه»؛ اگر کسی ببیند با قسم دروغ می تواند چیزی به دست آود ولی به خاطر خدا این کار را نکند، خدا بیش از آنچه او از دست داده را به او می دهد؛ فقط کافی است که به او اعتماد کنیم.

انسان‌های حقیر و پست در صحبت‌هایشان مرتبا قسم و سوگند می‌خورند؛ چنانچه خداوند نیز آنان را این گونه توصیف کرده است؛ "... حَلَّافٍ مَهِینٍ": "... کسی که بسیار سوگند یاد می‌ کند و پست است. این مردم پر سوگند خور پست" در واقع هر جا مردمى را دیدید كه زیاد سوگند مى‌ خورند این را دلیل پستى آنها بدانید. اگر به راست هم زیاد سوگند بخورند پست هستند تا چه رسد كه به دروغ زیاد سوگند بخورند.


این همان وعده ی الهی است که مَا عِندَكُمْ یَنفَدُ وَمَا عِندَ اللّهِ بَاقٍ وَلَنَجْزِیَنَّ الَّذِینَ صَبَرُواْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ: آنچه نزد شماست فنا می‌شود و آنچه نزد خداست باقی می ماند و آنان را که، ‏شکیبایی ورزیدند پاداشی بهتر از کردارشان خواهیم داد.‏ (1)

حقارت به هر قیمتی!

یادمان نرود انسان هایی که برای خود ارزش قائل هستند، اخلاقیات را نشانه ای از وجود خود می دانند و به خود اعتماد دارند هیچ گاه به سمت قسم خوردن نمی روند اما انسان های حقیر و پست در صحبت هایشان مرتبا قسم و سوگند می خورند؛ چنانچه خداوند نیز آنان را این گونه توصیف کرده است؛ "... حَلَّافٍ مَهِینٍ": "... کسی که بسیار سوگند یاد می‌ کند و پست است. این مردم پر سوگند خور پست" (2)
در واقع هر جا مردمى را دیدید كه زیاد سوگند مى‏ خورند این را دلیل پستى آنها بدانید. اگر به راست هم زیاد سوگند بخورند پست هستند تا چه رسد كه به دروغ زیاد سوگند بخورند. (3)

پی نوشت:
1-  سوره نحل، آیه 96
2- سوره قلم، آیه 10
3- استاد مطهری، آشنایی با قرآن، ج 8

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.