روستای ویند، محل زندگی انسان های ماقبل تاریخ

زیست گاه اجداد ماقبل تاریخ
در روستای ویند، دخمه و غارهای زیادی وجود دارند که به دست انسان در دل کوه ساخته شده و سکونت گاه انسان های ماقبل تاریخ است هر چند که متاسفانه هنوز مورد بررسی علمی دقیق قرار نگرفته اند. روستای ویند کلخوران دهکده ای است با مجموعه ای از خانه های سنگی که یک پدیده معماری  استثنایی در آن وجود دارد. شکل کنده شدن خانه های ماقبل تاریخ در زیر تپه های سنگی و رسوبی و نوع کنده شدن آن ها در نوع خود اگر بی نظیر نباشد به حتم نه در اردبیل یا ایران، بلمه در سراسر جهان نادر و کم نظیر است. نام مناطقی که این خانه های سنگی ماقبل تاریخ در آن قرار گرفته اند عبارتند از: «قوردی قیه»، «تپه چله خانه»، «قره قیه» و «مسجدیری». در بررسی های محدودی که روی این خانه های سنگی انجام گرفته نکته جالب دیگری نیز کشف شده است. سفال های پراکنده اطراف و درون خانه ها مربوط به دوره اشکانی، ساسانی است و همچنین آثار و علائمی مربوط به دوران اسلام مانند سلجوقی، تیموری و صفوی هم وجود دارد که نشان از  از زندگی و استفاده مستمر در این خانه های ماقبل تاریخی دارد. یعنی این خانه های ماقبل تاریخی روستای ویند از زمان انسان های غارنشین تا دوران اسلامی همچنان زیست گاه و محل زندگی انسان ها بوده است.

داستان روستای ویند کلخوران
تپه چله خانه که بیشتر خانه های سنگی در زیر آن قرار دارند به دلیل و علت های گوناگون سقف تعدادی از آن ها فروریخته یا به خاطر پر شدن فضاهای داخلی،  بازدید از آن ها ممکن نیست. اما تعداد قابل توجه دیگری با ویژگی های منحصر به فرد، سالم مانده است.یکی از این خانه های سالم مانده که برای دیدن و مسحور عظمت شان شدن باید  به صد متری جاده شنی منتهی به ویند کلخوران از سمت جاده اردبیل برویم. این واحد دارای در ورودی به ارتفاعی حدود سی متر است. در داخل کنده روبروی در ورودی سکوئی از سنگ به ارتفاع نیم متر از کف وجود دارد که دو ستون به شکل استوانه در دو طرف سکو قرار گرفته اند. همچنین جاچراغی ها و تاقچه های کوچک در داخل این واحد وجود دارند. در دو قسمت شمالی و جنوبی در ارتفاع نیم متری حلقه هایی از سنگ کنده شده، هر چند هنوزاطلاعات دقیقی در خصوص کاربرد آن ها وجود ندارد ولی از شکل ظاهری و ردیف کنده شدن آن ها  به نظر می رسد این حلقه های سنگی جهت بستن دست و پای افراد احتمالاً اسراء و زندانیان، پشت به دیوار بوده است. نورگیر و روزنه ای استوانه ای شکل به ارتفاعی حدود 5 متر که از دل سنگ سوراخی به قطر چهل سانت که روزنه ای جهت تهویه هوا یا دود ناشی از سوختنی ها و همچنین تأمین روشنایی محوطه داخل کنده مزبور بوده است. این مکان با توجه به شکل داخلی و ویژگیهای فوق الذکر احتمالاً به عنوان محل نگهداری اسراء و زندانیان بوده است و سکوی سنگی آن جهت نگهبانی و استراحت نگهبانان بوده است. فارغ از دلیل و نوع کاربرد محل، ساخت این بنای سنگی در دوران ماقبل تاریخ و با امکانات آن دوران آن قدر زیبا و سحر انگیز است که باعث شود روستای ویند کلخوران را یکی از مناطق مورد پسند گردشگران در استان اردبیل کند.


اشکال سنگ ها
تعداد بی شماری از این خانه های صخره ای شهر اردبیل دارای نقشه های هندسی اعم از مربع، بیضی و مستطیل هستند و تعدای نیز این نقشه هندسی را ندارند. این پلان ها شامل انواع مختلفی از زیستگاه شامل اتاق های تک نفره و یا مجتمع هایی همراه با راهروهای به هم متصل هستند. سقف این خانه های صخره ای به شکل های هلالی، مسطح یا با قوس های جناغی هستند. در دل این بناهای صخره ای می توان تاقچه ها، جای چراغ یا محلی برای گذاشتن رختخواب را هم مشاهده نمود. علاوه بر این خانه ها طبیعت بکر و چشم انداز خیال انگیز امتداد دره زیبای ورنیاب و  گورستان های دارای از سنگ قبرهایی دیدنی و تاریخی با قدمت زیاد از عوامل و امتیازات این روستای ویند اردبیل است که می تواند این منطقه را به بهشت علاقمندان تاریخ و آثار باستانی و گردشگران مناظر طبیعی تبدیل کند.توضیح آخر این که خانه های ماقبل تاریخ و سنگی روستای ویند از توابع استان اردبیلدر تاریخ 25 اسفند ماه سال 1379 شمسی  با شمارهٔ ثبت 3669 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

---

منبع: سایت همگردی