تبیان، دستیار زندگی

نفت‌کش‌های ایران و آمریکا

نفت‌کش‌هایی که در آتش جنگ سوختند

سید علی خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران در آیین نماز جمعه در دانشگاه تهران این سوال پرمعنی و طعنه‌آمیز را مطرح می‌کند: «می‌پرسید آن موشک از کجا آمد؟ پاسخ این سوال را آمریکایی‌ها از همه بهتر می‌دانند!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
نفت کش

نفت کشی که بعد از هشت روز در آب های چین سوخت ، حادثهٔ تصادف ۲ کشتی بود که در آب‌های چین بود. روز شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۶ (۶ ژانویهٔ ۲۰۱۸) ام‌وی سانچی متعلق به شرکت ملی نفت‌کش ایران که از عسلویه حرکت کرده بود و قرار بود جهت تحویل میعانات گازی عازم داسان کره جنوبی شود، در راه با یک کشتی فله‌بر چینی با ۶۴ هزار تن بار غله به نام «کریستال» در سواحل چین برخورد کرد، محمولهٔ نفتکش سانچی نفت فوق سبک با درجهٔ اشتعال بسیار بالا بود که این موجب آتش‌سوزی فوق‌سریع کشتی شد. این حادثه ابتدا بیشتر در فضاهای مجازی گسترش پیدا کرد و بعد هم در رسانه های عمومی. 

کشتی ها و وسایل حمل و نقل دریایی و ساکنین شان در تمامی کشورها همیشه در معرض تهدیدهای بزرگ و خطرناک قرار می گیرد، در جنگ ها و حوادث بنی بشری یکی از راه های تحت فشار قرار دادن دشمن مورد حمله قرار دادن این ماشین های ارتباطی است.


گزارش تحلیلی مجله اشپیگل از سال آخر جنگ تحمیلی

ساعت ۷:۲۵ صبح یک موشک ایرانی موسوم به «کرم ابریشم» به نفتکش ۸۱ هزار تنی «سی آیل سیتی» اصابت کرد. این کشتی از جمله تانکرهای کویت است که با اسکورت کشتی‌های مجهز به سلاح‌های سنگین و تحت پرچم آمریکا رفت‌و‌آمد می‌کند. کویتی‌ها تلاش کردند که این موشک را قبل از اصابت به آن کشتی منهدم کنند که البته تلاشی بیهوده بود.

موشک کرم ابریشم (با کلاهک ۴۵۰ کیلوگرمی حاوی مواد منفجره) هنگامی به سی آیل سیتی برخورد کرد که این نفتکش به آرامی در حال نزدیک شدن به پایانه نفتی الاحمدی کویت بود. در آن زمان هیچ کشتی جنگی آمریکایی در آن نزدیکی نبود؛ زیرا آمریکایی‌ها به دلایل امنیتی و همچنین مخفی‌کاری به آب‌های کویت نزدیک نمی‌شدند. بر اثر این حمله ۱۸ نفر از سرنشینان آن نفتکش از جمله ناخدا و بی‌سیم‌چی که هر دو آمریکایی بودند زخمی شدند.

پرزیدنت رونالد ریگان و پنتاگون تا همین چندی پیش همواره هشدار می‌دادند که چنانچه یک کشتی حامل پرچم آمریکا مورد حمله قرار گیرد، دست به حملات تلافی‌جویانه خواهند زد. به همین خاطر انتظار می‌رفت مقر موشک‌های کرم ابریشم در نزدیکی تنگه هرمز و در شبه‌جزیره فاو - همان جزیره‌ای که موشک از آن به سمت نفتکش شلیک شد - مورد حمله قرار گیرد؛ اما آمریکایی‌ها تا شنبه صبح هیچ واکنشی به این اقدام ایران نشان ندادند.

از مدت‌ها پیش انتظار چنین مناقشه‌ای می‌رفت. ارتش ایران روز سه‌شنبه گذشته برای چهارمین بار در عرض هشت روز یک فروند موشک از نوع اسکاد - بی به سوی بغداد شلیک کرد. عراق ادعا می‌کند که این موشک در کنار یک مدرسه ابتدایی منفجر شده و ۳۲ نفر را که اکثر آنان کودکان بین ۶ تا ۱۱ ساله بوده‌اند به کام مرگ کشانده است؛ اما وزارت دفاع ایران اعلام کرد این حمله تهران کاملا هدفمندانه و به منظور تلافی حملات عراقی‌ها به شهر اصفهان انجام شده است.

نیروهای زرهی و توپخانه ارتش ایران روز چهارشنبه نیز بندر بصره را بمباران کردند و بر اثر این بمباران‌ها هشت نفر کشته شدند. یک روز بعد از آن یک فروند موشک ایرانی، نفتکش ۲۷۵ هزار تنی «سونگاری» حامل نفت کویت را هدف قرار داد. در همان حال در ۲۰۰ کیلومتری شرق این محل، یک نفتکش اجاره‌ای ایران به نام «پگاسوس ۱» هدف حملات جنگنده‌های عراقی قرار گرفت و در آتش سوخت. این سیزدهمین کشتی بزرگ ایران بود که تنها در عرض ۱۰ روز در نزدیکی سواحل این کشور و توسط موشک‌های اگزوسه عراق هدف قرار می‌گرفت.

بالا گرفتن تهدیدآمیز جنگ نفتکش‌ها، آمریکا را در وضعیتی تناقض‌آمیز قرار داده است؛ اگرچه ایالات متحده در آغاز تصمیم داشت تنها با کمک کشتی‌های اسکورت و تقویت ناوگان خاورمیانه امنیت بیشتری در خلیج [فارس] برقرار کند اما این دریای به وسعت ۲۲۴ هزار کیلومتر مربعی که کمی کوچکتر از نصف دریای بالتیک است، ناگهان به جهنمی بدل شد. به دلیل حضور آمریکا، ایران و عراق برای حملات و تهاجم‌های بیشتر تحریک شدند.

شمار مواردی که طی آن نفتکش‌ها به آتش کشیده و یا بر اثر اصابت گلوله‌های مسلسل‌های سنگین سوراخ‌ سوراخ شده‌اند به ناگاه افزایش یافت. به دلیل سرعت این رویدادها کشتی‌های جنگی نمی‌توانند امنیت دریانوردی را در این منطقه تضمین کنند.

تا قبل از حضور کشتی‌های اسکورت آمریکا در آب‌های کویت در پایان ماه جولای سال جاری، به طور متوسط فقط هفت کشتی در طول ماه توسط عراق و ایران مورد حمله قرار می‌گرفت.



اینکه چگونه وضعیت در خلیج [فارس] تا این اندازه به وخامت گرایید به پنجشنبه دو هفته پیش یعنی به زمانی بازمی‌گردد که هلی‌کوپتر نیروهای ویژه آمریکا یا همان «تسک فورس ۱۶۰» با پاسدارانی که بر عرشه کشتی ایران اجر حضور داشتند درگیر شد و به سوی سه قایق تندروی نیروهای ایرانی آتش گشود. در این درگیری یکی از قایق‌های ایرانی به قعر دریا فرو رفت و به دو قایق دیگر خسارت‌های سنگینی وارد آمد.(1)

با این حال حمله به کشتی سی آیل سیتی، حکومت ایران را در مرحله نخست از وضعیتی دشوار بیرون کشید. غربی‌ها ادعا می‌کردند که تهران پس از اینکه بارها از آمریکا به تحقیر یاد کرده و به این کشور لقب «شیطان بزرگ» داده در ورطه ترس گرفتار شده است؛ اما حمله به آن کشتی، این ادعاهای آمریکا را بی‌اثر کرد و تهران نفسی تازه‌ کشید.

اکنون پرزیدنت علی خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران در آیین نماز جمعه در دانشگاه تهران این سوال پرمعنی و طعنه‌آمیز را مطرح می‌کند: «می‌پرسید آن موشک از کجا آمد؟ پاسخ این سوال را آمریکایی‌ها از همه بهتر می‌دانند.»
 
پی نوشت: 
1- 30 سال قبل جنگ نفتکش‌ها در خلیج‌ فارس، ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی، مجله اشپیگل، شماره ۴۳، سال ۱۹۸۷، سایت تاریخ ایرانی