تبیان، دستیار زندگی
6) امروز ، دهم فروردین ماه 1386 هجری شمسی ، برابراست با 10 ربیع الاول 1428 هجری قمری و 30 مارس 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند: *** ازدواج پیامبر (ص) با حضرت خدیجه ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امروزدرتاریخ(10فروردین86)


امروز ، دهم فروردین ماه 1386 هجری شمسی ، برابراست با 10 ربیع الاول 1428 هجری قمری و 30 مارس 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:

***

ازدواج پیامبر (ص) با حضرت خدیجه

1443 سال پیش در چنین روزی ، 15 سال قبل از هجرت، پیامبر(ص) با حضرت خدیجه کبری (س) ازدواج نمودند .(1) از احادیث شیعه و اخبار عامه معلوم می شود که حضرت خدیجه بنت خویلد بن اسد ، در علم و اطلاع به کتب آن زمان معروف بوده است . او از زنان قریش ، علاوه برکثرت در اموال و املاک و تجاراتی که داشت ، به عقل و کیاست نیز مزیت داشت و در ان زمان او را طاهره ، مبارکه ، سیده نسوان ، و ملکه بطحاء می گفتند . او از کسانی بود که انتظار قدوم پیامبر (ص) را می کشید و همیشه از علما علائم نبوت را جویا می شد .

هنگامیه خدمت پیامبر (ص) شرفیاب شد ، اول از مهر نبوت سوال کرد و آنرا زیارت کرد و اشعار فصیح او در مدح رسول گرامی اسلام (ص) و کمال محبتش به آل عبدالمطلب مشهور است که کاشف از علم و ادب و محبت اوست . در همان روزی که حضرت مبعوث به رسالت شد جناب خدیجه (س) ایمان آورد .

حضرت خدیجه (ص) از اموالی که بدست آورده بود و از میراثی که به او رسیده بود به صورت مضاربه تجارت می نمود . چندی نگذشت که از بزرگان تجار شد به گونه ای که هشتاد هزار شتر زیر بار تجارت او بودند و هر روز اموال او زادتر می شد . بر بام خانه ی او قبه ای از حریر سبز با طنابهای ابریشم تمثالی چند بود که این علامت جلالت آن مخدره بود .

افراد زیادی مانند عقبة بن ابی معیط و ابن ابی شهاب که هر یک چهرارصد کنیز و غلام و خدمتکار داشتند ، و ابوجهل و ابوسفیان و دیگر بزرگان عرب آن روز به خواستگاری آن حضرت آمدند ؛ ولی آن حضرت قبول نفرمودند . سرانجام خود حضرت خدیجه (س) پیشنهاد ازدواج به پیامبر (ص) دادند و این ازدواج با آداب و مراسم خاصی انجام شد .

خداوند دو پسر با نامهای قاسم و عبدالله که به آنها طیب و و طاهر هم می گفتند ، و چهار دختر با نام های ام الکلثوم و رقیه و زینب و فاطمه (س) به آن دو بزرگوار عنایت فرمود .

حضرت خدیجه 24 سال و یکماه با پیامبر (ص) زندگی کرد ، و تا آن حضرت زنده بود پیامبر (ص) همسر دیگری اختیار نفرمودند . همچنین حضرت خدیجه تمام اموال خود را به پیامبر (ص) واگذار کردند .

***

درگذشت راضی بالله

1099 سال پیش درچنین روزی در سال 329 هجری قمری ، « راضی بالله » از خلفای عباسی از دنیا رفت وی برخلاف دیگر خلفای خاندان عباسی خوش رفتار بود و اهل شعر و ادب بشمار می رفت اومی كوشید كه رفتار ظالمانه پدران خود را جبران كند و بدین منظور فدك را به صاحبان اصلی آن یعنی اهل بیت بازگرداند.

***

درگذشت ابن قولویه

1060 سال پیش درچنین روزی در سال 368 ه.ق ، « ابن قولویه» از بزرگان فقه و حدیث در بغداد درگذشت .وی درمحضر بزرگانی چون شیخ كلینی و شیخ مفید شاگردی كرد و سرانجام خود در ردیف علمای فقه و حدیث قرار گرفت از تالیفات متعدد ابن قولویه كامل الزیاره را می توان نام برد.

***

درگذشت آلب ارسلان

962 سال پیش درچنین روزی در سال 465 ه.ق ، « آلب ارسلان» از حاكمان سلسله سلجوقی جان خود را از دست داد . در سال 433 هـ . ق. كرمان به تصرف آلب ارسلان سلجوقی درآمد و وی مؤسس لاجقه كرمان شد كه حكومت آنان تا سال 583 هـ .ق . ادامه داشت.

او بعد از مرگ پدر در سال 451 هجری قمری به حكومت بلخ دست یافت و سرانجام با یاری خواجه نظام الملك به سلطنت رسید آلب ارسلان بعد از تسلط بر اوضاع داخلی به توسعه قلمرو خویش پرداخت و تا ارمنستان و آسیای صغیر نیز پیش رفت و بعد از بند كشیدن رومانوس قیصر روم شرقی عازم بخارا و سمرقند شد او دراین زمان پس ا زعبور از رود جیحون كشته شد. فرزند وی سلطان محمد نام داشت .

***

زادروز« محمد فاتح » كه با اقدام او تاریخ قرون وسطا بسته شد

575 سال پیش در چنین روزی در سال 1432 میلادی ، سلطان محمد دوم ( فاتح ) در« ادرنه» به دنیا آمد و با تصرف قسطنطنیه در 29 ماه مه سال 1453 به دست او ، تاریخ قرون وسطا بسته شد و تاریخ عمومی نخستین صفحه قرون جدید را باز كرد. عثمانی ها از دیر زمان بر قسمتی از آناتولی ، غرب قسطنطنیه و گوشه ای از بلغارستان امروز حكومت داشتند و گاهی تا آدریاتیك پیشروی می كردند ولی تصرف قسطنطنیه برایشان میسر نمی شد. سلطان محمد دوم نه تنها این شهر مظهر قدرت غرب و مسیحیت شرق را تصرف كرد بلكه با شكست دادن « اوزون حسن » تركمان بر تمامی آناتولی سلطه یافت . سلطان محمد قسطنطنیه را به اسلامبول تغییر نام داد و كلیسای ایا صوفیه را به مسجد تبدیل كرد .

با تصرف قسطنطنیه به دست تركان عثمانی بسیاری از تحصیلكرده ها و دانشمندان این شهر با كتابهایی كه داشتند به غرب مهاجرت كردند و سلطان محمد به ناچار درهای این شهر را به روی مهاجران باز كرد و مقدمات تاسیس یك امپراتوری اسلامی را كه جانشین خلافت عباسیان شود فراهم ساخت. فاتح در سوم ماه مه سال 1481 (حدود 20 سال پیش از اعلام پادشاهی اسماعیل صفوی ) در گذشت.

***

تولد پتر اول ، پدر امپراتوری روسیه

335 سال پیش در چنین روزی در سال 1672 میلادی ، پتر اول پدر امپراتوری روسیه به دنیا آمد . وی برای آشنا شدن با عوامل پیشرفت اروپای غربی به صورت فردی عادی به این دیار رفت و حتی در كارگاه كشتی سازی نجاری كرد. از كارهای او ساختن شهر سن پترز بورگ و انتقال پایتخت روسیه به آنجا بود تا به اروپای غربی نزدیك باشد . او به ملوك الطوایفی در روسیه پایان داد و به توسعه قلمرو این كشور در درجه اول در سرزمین های خویشاوند ( اسلاو ) پرداخت و سپس سراغ همسایگان روسیه ازجمله عثمانی رفت كه برای روسها به عنوان یك قدرت ارزش قائل نبودند. برای انجام اصلاحات و از میان برداشتن مسائل اجتماعی روز مره ، با نوشتن قانون راه حل به دست آورد و راهی را باز كرد كه جانشینانش با در پیش گرفتن آن موفق به ساختن امپراتوری روسیه شدند .

***

تولد پل ورلن شاعر فرانسوی

163 سال پیش در چنین روزی در سال 1844 میلادی ف پل ورلن شاعر غزلسرای فرانسوی دیده به جهان گشود . اشعار ورلن سرشار از اضطراب و نومیدی است .پل ورن شعر را با موسیقی پیوند می دهد . وی مدت ها به عنوان ملک الشعرای پاریس لقب گرفته بود . "اشعار کیوان " عنوان نخستین اثر شاعرانه ورلن است . او با انتشار این مجموعه شعر از همان ابتدا به شهرت بسیاری دست یافت .

وی همچنین مدتی با دوست شاعرش، رمبو به انگلستان و بلژیک سفر کرد ولی هنگام پایان سفر و به محض جدایی از او با اسلحه به وی شلیک کرد و به همین دلیل به دو سال زندان محکوم شد .

ورلن یك نسل بعد از بودلر به دنیا آمد . زمانی شاعری را آغاز كرد كه بودلر در اوج شهرت بود . ورلن نمی كوشید تصویری از جهانی دیگر ارائه دهد . او با بهره گیری از نبوغش عواطف خود را با چند طرح سریع و گویا القا می کرد .

وی "افسانه های عاشقانه " را در زندان سروده است . " آواز های زیبا" عنوان مهمترین اثر اوست . "زمان خوشبختی "و "ترانه ای برای او" عناوین دیگر مجموعه های مهم شعر اوست . وی در سن 51 سالگی در سال 1896 میلادی درگذشت .

***

تولد ونسان وان گوگ

154 سال پیش در چنین روزی در سال 1853 میلادی ، ویلیام ونسان ونگوک نقاش بزرگ پست امپرسیونیست در شهر گروت زندرت واقع در جنوب هلند چشم به جهان گشود .

او بزرگ‌ترین پسر تئودوراس وان گوگ (كشیش) و آناكرنلینا كاربنتس بود و چند سال بعد از تولد او یعنی در سال 1857 برادر مورد علاقه‌ی ونسان(تئو) به دنیا آمد.

16 ساله بود كه درلاهه نزدتاجری به فروشندگش تابلوهای نقاشی استخدام شد. در سال 1873 ونسان به جوپیل واقع در لندن می‌رود. ارتباط روزانه او با آثار هنری قدرشناسی او را از نقاشی بیان می‌كند. ونسان نقاشی‌های واقع گرایانه حاكی از زندگی روستایی جین فرنكویس دیلف و جولس بر تون را تحسین می‌كند و بعد از كشیدن چند تابلو علاقه‌اش را نسبت به كارهای خود از دست می‌دهد. به پاریس باز می‌گردد، از جوپیل خارج می‌شود و تصمیم می‌گیرد كه كشیش شود.

وی در سال 1876 به عنوان معلم و معاون یك مبلغ مذهبی در یك مدرسه شبانه روزی كار می‌كند. به مذهب پروتستان علاقه پیدا می‌كند و خدمت به فقیران دغدغه فكری او می‌شود و بعد از این‌كه از كار در یك مدرسه الهیات منع می‌شود به یك منطقه حفاری معدن زغال سنگ به عنوان مبلغ غیر روحانی می‌رود و در این زمان است كه در افکار مذهبی وی تغییراتی حاصل می شود .

او می‌ گوید : «باید سعی كنیم معنای واقعی كار هنرمندان بزرگ را بفهمیم استادان مسلم و چیره دست در شاهكارهایشان ما را به دو صورت به سوی خدا هدایت می‌كنند یكی آن را در كتابی می‌نویسد و می‌گوید و دیگری در تابلو نقاشی» او در سال 1880 برای فراگیری هنر نقاشی به بروكسل رفت و پس از چندی تصمیم‌می‌گیرد كه یك نقاش شود در حالی كه هیچ كس نمی‌توانست استعداد بی نظیرش را در این كار حدس بزند.

ونسان سبك‌های مختلفی را تجربه كرد مانند نقاشی سنتی، امپرسیونیسم و نئوامپرسیونیسم، رنگ كردن به شیوه نقطه‌گذاری، كپی از آثار هنرمندان دیگر، عكسهای چاپی ژاپنی ، پرتره‌های پر احساس و چشم‌انداز مناظر طبیعی. اما به طور كلی سبك نقاشی وان‌گوگ را می‌توان پست امپرسیونیسم نامید چون بیشتر آثارش دوره تناوبی زمان قدیم را برای رفتن به ماورای آن دنبال می‌كند. این سبك به غنیمت شمردن احساس‌های روزانه یا استفاده از كار با قلم موی رها شده روی صفحه و به كارگیری رنگ‌های روشن تاكید می‌كند و به همین خاطر به كار بردن رنگ‌های افراطی و كار با قلم‌مو به سبك امپرسیونیسم در آثار وان‌گوگ سبكی را به وجود آورد كه نقاشان احساسی‌گرای بعد از خود را بسیار تحت تاثر قرار داد.

او در سال 1888 در یكی از بیمارستان‌های آرس بستری شود و بعد از رفتن به بیمارستان روانی جهان را آن‌طور كه از اتاقش می‌بیند، می‌كشد بعداً به او اجازه داده می‌شود كه از بیمارستان دور شود و در فضای بیرون نقاشی بكشد.

رژیم غذایی، استواری عجیبی روی او گذاشت و با وجود بیماری روانیش شاهكارهایش را یكی پس از دیگری می‌كشید ، «رنگین كمان»، «درخت سرو»، «شب پرستاره»، «اتاق خواب» و «مزرعه گندم با كلاغ‌ها» از آن جمله بود. او همچنین در روانشناسی اخلاقی تابلوی صورت دكتر كاشه (DR CACHET)را كه سمبل عشق و دوستی است می‌كشد.

وی در 29 جولای سال 1890 در یک مزرعه در «AURERS SUR OISE» فرانسه با گلوله خودکشی کرد.

***

توافق آمریکا با روسیه بر سر خرید آلاسکا

140 سال پیش در چنین روزی در سال 1867 میلادی ، وزیر امور خارجه وقت آمریکا، ویلیام سیوارد، در مورد خرید آلاسکا به مبلغ 2/7 میلیون دلار با روسیه به توافق رسید.

مساحت آلاسکا در حدود 1,593,438 کیلومتر مربع می باشد که شامل جزایر الوشن که به بیش از 150 جزیره کوچک و بزرگ تقسیم می شود.مرز میان کانادا و آلاسکا از اولین مرزهایی بود که به واسطه مرزبندی مداری شکل گرفت و از دیگر مرزهای این چنین میتوان به مرز مصر و لیبی اشاره کرد.کوه مک کینلی مرتفع ترین کوه قاره آمریکای شمالی که در سال 1913 فتح شد. بالاخره در سال 1867 میلادی آلاسکا به آمریکا فروخته شد .

انجام این معامله و تحویل آلاسكا از جانب روسیه به آمریكا موكول به تصویب شرایط معامله در سنای آمریكا شد كه سنا نیز در جلسه 9 آوریل خود قرارداد معامله را تصویب كرد.

طبق قرار داد معامله ، آلاسكا مهاجرنشین روسیه در قاره آمریكا به مبلغ هفت میلیون و دویست هزار دلار خریداری شد .

ویلیام سیوارد وزیر خارجه كابینه های ابراهام لینكلن و اندرو جانسون برای خرید آلاسكا تلاش فراوان كرد . وی برای قانع كردن سنای آمریكا به خرید آلاسكا به مبلغی كه ذكر شد در نطقی طولانی جزئیات اهمیت منابع زیر زمینی ، ماهی گیری و ... این منطقه وسیع را برشمرد .سناتورها مبلغ خرید را بیش از ارزش اراضی یخزده آلاسكا می دانستند كه سرانجام با سخنرانی سیوارد قانع شدند. سیوارد یك سیاستمدار عضو حزب جمهوری خواه آمریكا بود.

آلاسكا كه كانادا آن را از خاك اصلی ایالات متحده جدا كرده است اینك یكی از ایالات پنجاه گانه این كشور است و علاوه بر منابع زیر زمینی ازجمله نفت و جاذبه های توریستی و صنعت ماهی گیری دارای اهمیت استراتژیك ویژه است و كشور ایالات متحده را در همسایگی روسیه و چین و نزدیك به ژاپن قرار داده است و هر سال كه می گذرد اهمیت كار سیوارد بیش از پیش بر امریكاییان آشگار می گردد.

***

تولد ایلیوشین طراح هواپیما

113 سال پیش در چنین روزی در سال 1894 سرگی ایلیوشین طراح هواپیما و ژنرال شوروی در یك خانواده كشاورز روس دیده به جهان گشود .

او از 16 سالگی علاقه مند به پرواز با هواپیما و طراحی و ساخت آن شد . نخستین جنگنده را كه « ایلیوشین ـ 2» نام داشت در سال 1938 برای نیروی هوایی شوروی ساخت كه آلمانی ها این هواپیما را به دلیل قدرت مانور « مرگ سیاه » می خواندند. ایلیوشین سپس به ساخت انواع دیگر هواپیما از جمله بمب افكن های سنگین و جت باری و مسافربر پرداخت و یكی از طراحان بنام جهان شد. .این مهندس هوانوردی و فضاپیمایی شوروی كه در ارتش این كشور به درجه ژنرالی رسید بسال 1977 در گذشت .

***

نیروهای روسیه مرقد امام رضا (ع) را به توپ بستند

95 سال پیش در چنین رزوی در سال 1921 میلادی ، نیروهای روسیه به فرماندهی سرهنگ روكوف در مشهد در اقدامی وقیحانه مرقد امام رضا (ع) را به توپ بستند .

روسها پس از آنکه خزانه به ریاست مورگان شوستر امریکایی تشکیل شد چون منافع خویش را در خطر دیدند خواستار اخراج شوستر از ایران شدند و چهل و هشت ساعت به ایران مهلت دادند. دولت وقت ایران این امر را نپذیرفت و قزاقهای مستقر در مشهد حرم امام رضا (ع ) را به توپ بستند.

تیر اندازی به ساختمان مرقد آسیب وارد آورد و دست كم دویست تن كشته شدند. در این میان به خزانه مرقد نیز دستبرد زده شد.

نظامیان روسیه كه طبق موافقتنامه اوت 1907 سن پترزبورگ (روسیه و انگلستان ) وارد منطقه نفوذ در ایران شده بودند و سپس با هدف براندازی مجاهدان مشروطیت خود را با قزاق تازه نفس تقویت كرده بودند پیش از حادثه مشهد ، در تبریز و چند شهر دیگر هم دست به خشونت زده بودند . در تبریز یك روحانی و چند تن دیگر را دار زده بودند.

روسها نسبت به مشروطیت ایران سوء ظن داشتند و علنا آن را دستپخت انگلستان ـ رقیب استعماری خود ـ می خواندند .

***

تولدعلیرضا افتخاری مهیاری

51 سال پیش در چنین روزی در سال 1335 ه.ش ، علیرضا افتخاری در شهر هنر _اصفهان_ دیده به جهان گشود .وی از همان کودکی بسیار خوب و رسا می خواند .استاد نخست ایشان، استاد طباطبایی نوازنده ی روشندل ویولون بود که به پیشرفت افتخاری کمک های شایانی نمود،به طوری که صفحاتی از افتخاری در نوجوانی توسط شرکت رویال در استودیو طنین ضبط شد.اما وقتی در 14 سالگی نزد استاد تاج اصفهانی افتخار شاگردی نصیبش شد , استاد ایشان را از خواندن و ضبط صفحه بر حذر داشت و یادگیری کامل ردیف ها را از وی خواست.

افتخاری با پشتکار و علاقه خاصی فرموده های استاد را آویزه ی گوش خود می کرد و سعی می کرد که بیشترین بهره را از وجودشان ببرد .علیرضا به شیوه‌های آوازخوانی تاج، ادیب خوانساری، دادبه و طاهر زاده مسلط است. در سال 1360پس از فوت استاد تاج اصفهانی نزد استادان دیگری چون حسن کسایی، جلیل شهناز، دادبه، محمد رضا شجریان رفت و از آنان در زمینه گوشه‌ها و ردیف‌های آوازی کسب معلومات نمود.

از سال 1357 همکاریش را با رادیو و از سال 1363 همکاریش را با تالار وحدت و مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز کرد.

وی در جشنواره‌های فرهنگی و هنری در ایران و کشورهای آلمان، انگلستان، یونان، ژاپن «کنسرت جاده ابریشم» جشنواره سراسری موسیقی در تهران شرکت کرده و با استقبال گرمی روبرو شده است.افتخاری در سال 63-62 آلبوم آتش دل را به یاد استادش "تاج اصفهانی" خواند، در حالی که در سنین جوانی بود.

افتخاری تاکنون بیش از 50 آلبوم خوانده که از پر طرفدارترین خوانندگان حال حاضر هم می باشد .

***

درگذشت آیة الله عظمی بروجردی

45 سال پیش در چنین روزی در سال 1340 ه.ش ، آیةالله عظمی حاج آقا حسین طباطبائی بروجردی مرجع تقلید شیعیان در قم درگذشت و به همین مناسبت تعطیل عمومی اعلام شد . علت فوت ایشان حمله قلبی اعلام شده بود.

آن فقیه فرزانه در صفر سال 1292 ه ق دیده به جهان گشود. ایشان پس از طی مقدمات علوم در زادگاه خویش، در حوزه علمیه اصفهان در مکتب علمی استادانی چون حضرت آیة الله ملا محمد کاشی، سید محمد تقی مدرس و حکیم برجسته میرزا جهانگیر قشقایی در آمدند. آن فقیه والا مقام سپس برای تکمیل سطح علمی خویش حوزه علمیه نجف را برگزید و در درس حضرت آیة الله العظمی محمد کاظم خراسانی حاضر شد. ایشان سپس در سال 1328 به سوی بروجرد آمد و در این مسیر به تدریس و تربیت شاگردان زبده مشغول گشت. وی مجتهدی بود ساكن بروجرد كه در همانجا بیمار شد و برای معالجه به تهران آمد، محمد رضاشاه قبل از آنكه جنازه پدرش را بیاورند، مایل بود ایشان در قم سكنی گزیند، و البته برخی از اهل علم نیز او را برای اقامت در قم دعوت نمودند، قرار شد چون ایشان از بیمارستان فیروز آبادی واقع در شهر ری خارج شد، به قم برود آن عالم ربانی سپس به حوزة مقدس قم در آمدند و در آن دیار علمی دست به اقدامات علمی فراوانی زدند. البته باید گفت که اقدامات ایشان در این دیار تنها محدود به ایران نمی شود و شیعیان و بلکه مسلمانان سراسر جهان از اقدامات علمی و اجتماعی ایشان بهره های فراوان بردند. تأسیس بیش از هزار مسجد، مدرسه، بیمارستان، کتابخانه، حمام و... در کشورهای مختلف تاکیدی است بر حضور جهانی آن فقیه والامقام. ایشان همچنین علاوه بر تدریس گاه وقت گرانمایه خود را به تالیف و ایراد حاشیه بر آثار فقهی و اصولی صرف می نمودند. تجرید اسانید الکافی، تجرید اسانید التهذیب، اسانید کتاب من لا یحضره الفقیه، اسانید رجال کشی، اسانید استبصار، اسانید کتاب خصال شیخ صدوق، اسانید کتاب امالی، اسانید کتاب علل الشرایع شیخ صدوق، تجرید فهرست شیخ طوسی، تجرید رجال نجاشی، حاشیه بر کفایة الاصول، حاشیه بر نهایه شیخ طوسی، حاشیه بر عروة الوثقی، حواشی و مستدرکات فهرست شیخ منتجب الدین رازی و اثر بیست جلدی «جامع احادیث الشیعه» از جمله مشهورترین آثار ایشان است.

ایشان سرانجام در سیزدهم شوال 1380 هـ.ق برابر با دهم فروردین 1340 هـ.ش، برای همیشه چشم از جهان فرو بست و در مسجد اعظم قم، که خود بنیاد نهاده بود، به خاک سپرده شد.

***

پی نوشت:

1- فیض العالم

منابع:

تقویم شیعه

ویکی پدیا

مهر

سایت ماندگار

سایت ایران هنر

صدا و سیما

روزنامه اعتماد

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

صداو سیما

روزشمار تاریخ ایران تالیف باقرعاقلی

رزونامک

سایت ایران کلوپ

سایت کانون ادبیات ایران

سایت مرغ آمین