کتابخوانی متفاوت

دفاع همیشگی طرفداران کتاب‌های الکترونیک، عدم قطع درختان یا مثلاً محافظت از محیط زیست است. آنها می‌گویند قرن بیست‌و‌یکم عصر تکنولوژی است و نباید درختان را برای تهیه کاغذ قطع کنیم. آنها اعتقاد دارند کتاب‌های الکترونیک خیلی بهتر از کتاب‌های چاپی هستند. خوانندگان کتاب‌های الکترونیک دلایل دیگری نیز دارند، که در اینجا هفت مورد از رایج‌ترین آنها را آورده‌ایم:

1. دسترسی سریع و آسان

دسترسی به کتاب‌های الکترونیکی بسیار سریع‌تر و آسان‌تر از کتاب‌های چاپی است. وقتی بخواهید یک کتاب چاپ شده را پیدا کنید، باید کلی قفسه، کتابخانه و کتاب‌فروشی را بگردید. تازه شاید بعد از این همه سفر در میان کتاب‌های خاک خورده، نتوانید کتاب مورد علاقه خود را بیابید. ولی کتاب‌های الکترونیکی را تنها با فشردن چند دکمه پیدا خواهید کرد.

2. به سادگی به‌ روز رسانی می‌شوند

به روزرسانی مطالب کتاب‌های چاپی به طور حتم نیاز به چاپ نسخه‌های جدید و صرف وقت و هزینه بسیاری دارد. ولی در مورد کتاب‌های الکترونیکی وضع کاملاً متفاوت است چون کافی است کتاب‌های قدیمی را از سایت بردارید و کتاب‌های ویرایش شده جدید را جایشان بگذارید.

3. حفظ محیط زیست

همان موضوعی که در ابتدای بحث مطرح شد موضوع اصلی دلیل سوم است. طرفداران کتاب‌های الکترونیک می‌گویند هدف از گسترش این کتاب‌ها، جلوگیری از قطع درختان است و کسانی که محیط زیست را دوست دارند، باید کتاب الکترونیک بخوانند.

4. حمل و نقل آسان

پرواضح است که کتاب‌های چاپی نسبت به کتاب‌های الکترونیک نیاز به هزینه گزافی برای حمل و نقل دارند. با یک ابزار ذخیره ساده صدها، هزاران و شاید میلیون‌ها کتاب جابجا می‌شود. ولی اگر این تعداد کتاب چاپی بخواهد جابجا شود، نیاز به ابزارها و وسایل حمل و نقل بزرگ است.

5. نیاز به فضای کم 

طرفداران کتاب‌های الکترونیک همیشه این مسئله را مطرح می‌کنند که با وجود کاهش فضاهای زندگی در جوامع امروزی و کوچک شدن خانه‌ها دیگر قفسه‌های بزرگ قدیمی برای چیدن کتاب‌ها در زندگی امروزی مناسب نیست. آنها عقیده دارند وقتی می‌شود هزاران کتاب را در یک دیسک چند گیگابایتی جا داد، چرا باید از این همه فضا برای نگهداری انواع چاپی استفاده کرد.

6. حفظ و نگهداری ساده و دوام زیاد

در طول زمان، کتاب‌های چاپی کهنه و فرسوده می‌شوند و هرچند امروز کتاب‌های قدیمی به قیمت‌های گزاف خرید و فروش می‌شود، ولی حداقل برای زندگی روزمره کاربرد نخواهد داشت. یک کاربر کتاب‌های الکترونیک تنها باید از ویروسی شدن سیستم یا حافظه مجازی‌اش جلوگیری کند. همین کافی است که چندین سال بدون تغییر از کتاب خود محافظت کند.

7. مقرون به صرفه بودن

معمولاً فردی که علاقمند به کتاب‌‌خوانی است به خصوص در مورد کتاب‌های رمان و داستان بهتر است از کتاب‌های الکترونیک استفاده کند چون بعد از خواندن یک داستان کمتر پیش می‌آید فرد دوباره رغبتی برای خواندن یک داستان تکراری داشته باشد. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند برای چنین افرادی خرید کتاب‌های الکترونیکی مقرون به صرفه‌تر است و به عبارتی دخل و خرجشان جور درمی‌آید.

افزایش کتابخوانان الکترونیک

در نظرسنجی که از کاربران دستگاه‌های کتابخوان انجام گرفته مشخص شده که بیشتر خوانندگان کتاب‌های الکترونیکی استفاده از E-reader را به تبلت و تلفن همراه ترجیح می‌دهند.
در دنیای امروزی همزمان با رشد و توسعه تکنولوژی صنعت چاپ نیز دچار تحول شده است و دیگر خواندن کتاب با تلفن همراه یا کتابخوان الکترونیکی امری شگفت‌انگیز محسوب نمی‌شود.
هر سال آمار فروش دستگاه‌های کتابخوان دیجیتال و انتشار کتاب‌های الکترونیک افزایش پیدا می‌کند و روز به روز به طرفداران این کتاب‌ها افزوده می‌شود. سایت گودایریدر در آخرین نظرسنجی خود، خبر از افزایش آمار کتابخوانان الکترونیک می‌دهد.
نتایج این نظرسنجی که بیش از سه هزار کتابخوان الکترونیکی در آن مشارکت کردند، بسیار جالب است. برای مثال 1852 نفر از کتابخوان‌های الکترونیکی ترجیح می‌دهند کتاب‌ها را سیاه و سفید مطالعه کنند و  446 نفر نیز اعلام کردند که از تبلت‌های معمولی برای خواندن کتاب الکترونیک استفاده می‌کنند.
کاربران تبلت دلیل انتخاب این دستگاه‌ها و ترجیح آن به کتابخوان‌های الکترونیک (ebook reader) را رنگی بودن صفحات تبلت و مشاهده فایل‌های غیر از فرمت‌ کتاب‌های الکترونیک عنوان کرده‌اند.
کاربران گوشی‌های تلفن همراه نیز در مقام بعدی قرار دارند. 391 نفر از شرکت‌کنندگان نظرسنجی از تلفن‌های همراه خود برای کتاب خواندن استفاده می‌کنند. 200 نفر دستگاه‌های کامپیوتر شخصی و 157 از شرکت‌کنندگان نیز تکنولوژی‌های دیگر مثل کروم بوکس (Chromebooks) را ترجیح دادند.

روس‌ها کتاب‌های دیجیتال را ترجیح می‌دهند

تحقیقات نشان می‌دهد که کتاب‌های صوتی محبوبیت روزافزونی در روسیه به دست آورده‌اند؛ طوری که مسکویی‌ها ۴۰ درصد کتاب‌ها را در قالب صوتی خریداری می‌کنند. جایگاه پنجم فروش کتاب الکترونیکی در روسیه به مسکو تعلق دارد، این در حالی است که ساکنان پایتخت روسیه به طور روزافزون نسخه دیجیتال را به کتاب‌های کاغذی ترجیح می‌دهند.
بر اساس این گزارش که رایزنی فرهنگی ایران در روسیه آن را ترجمه کرده این نتایج را کارشناسانی ارائه داده‌اند که به تحلیل بازار کتاب روسیه در سال ۲۰۱۷ پرداخته‌اند.
در این گزارش آمده است: یکی از دلایل کنار گذاشتن کتاب‌های کاغذی سنتی، دسترسی به اینترنت در موبایل‌ها و امکان انتخاب نسخه‌های قابل اجرا برای تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند است؛ مسکویی‌ها ۱۹ درصد از فروش کتاب‌های دیجیتالی را به خود اختصاص می دهند. خوانندگان بیشتر از همه علاقه‌مند به داستان‌های تخیلی، کارآگاهی، رمان‌های معاصر و عاشقانه هستند.
آنطور که در این گزارش گفته شده، کتاب‌های صوتی نیز محبوبیت روزافزونی را در روسیه به دست می‌آوردند. مسکویی‌ها ۴۰ درصد کتاب‌ها را در قالب صوتی خریداری می‌کنند. در عین حال، مراجع قانونی نیز اقداماتی را در جهت کاهش میزان سوءاستفاده از این حوزه انجام داده‌اند. مخصوصاً منابع با محتوای غیرقانونی مسدود می‌شوند.
کارشناسان انتظار دارند، به کمک ابتکارات جدید، میزان سوء استفاده از ۸۰-۶۵ درصد فعلی به ۴۰-۳۰ درصد کاهش یابد؛ که در نتیجه آن جذابیت سرمایه‌گذاری بر توزیع کتاب در قالب‌های الکترونیکی افزایش خواهد یافت.
در بررسی ساختار بازار کتاب مسکو، کارشناسان شورای کتاب روسیه حجم زیادی از داده‌های آماری، نتایج مصاحبه با نمایندگان جوامع چاپ و نشر و کتاب فروشی، و همچنین نظرسنجی‌های جامعه‌شناسی، را در نظر گرفتند.

روی دیگر کتاب‌های دیجیتال

با وجود مزایایی که کتاب‌های دیجیتال دارد دلایلی هم برای .... این کتاب‌ ها عنوان می شود. «تلگراف» در گزارشی نوشته است: با وجود افزایش میزان فروش کتاب‌های چاپی طی پنج سال گذشته، شکی نیست شیفتگی اولیه نسبت به ای‌بوک‌ها و کتاب‌خوان‌ها رو به اصلاح است. این به معنای مرگ کتاب‌های دیجیتال نیست، بلکه به این معناست که این دست آثار، جای خود را در دنیای امروز پیدا می‌کنند. ای‌بوک‌ها در تعطیلات می‌توانند بهترین گزینه باشند و یا زمانی که فرد تصمیم دارد بلافاصله کتابی را  خریداری و مطالعه آن را آغاز کند.

شاید بسیاری از خوانندگان که طی چند سال اخیر از هر دو این محصولات استفاده کرده‌اند، به این نتیجه رسیده‌اند که لمس صفحه‌های کتاب، ‌بوی کاغذ و خاطره‌سازی با صفحه‌های داستان هرگز با صفحه نمایش کتاب‌خوان‌ها قابل مقایسه نیست.

---

منابع: مهر/ ایبنا/ ایسنا