ابهام،اعتراض و پرکاری دولت شاهی

 گزارش را با یک آمار شروع می کنیم درباره پرکارهای جشنواره امسال. در میان بازیگران مرد، بابک حمیدیان با ۴ فیلم و هادی حجازی‌فر با ۳ فیلم و از میان بازیگران زن، نیز سحر دولتشاهی با ۳ فیلم بیشترین فیلم را در سی‌وششمین دوره  جشنواره فیلم فجر دارد. سپس محسن کیایی، نیکی کریمی، سعید آقاخانی، امین حیایی، مینا ساداتی، ساعد سهیلی، امیر جدیدی، جواد عزتی و فرخ نعمتی هرکدام با دو فیلم در جشنواره فیلم فجر امسال حضور دارند.

اسامی بازیگران به همراه نام فیلم‌هایی که در آن‌ها حضور دارند، به شرح زیر است:

بابک حمیدیان: به وقت شام، سرو زیر آب، جشن دل تنگی، مصادره

هادی حجازی‌فر: لاتاری، دارکوب، به وقت شام

سحر دولتشاهی: چهارراه استانبول، عرق سرد، امیر

محسن کیایی: چهارراه استانبول، جشن دل تنگی

نیکی کریمی: کامیون، دارکوب

سعید آقاخانی: کامیون، ماهورا

امین حیایی: دارکوب، شعله ور

مینا ساداتی: جشن دل تنگی، سرو زیر آب

ساعد سهیلی: اتاق تاریک، لاتاری

فرخ نعمتی: امپراطور جهنم، سرو زیر آب

امیر جدیدی: تنگه ابوغریب، عرق سرد

جواد عزتی: تنگه ابوغریب، لاتاری

ابهام «امپراطور جهنم» و «شعله‌ور»

فیلم‌های سینمایی «امپراطور جهنم» به کارگردانی پرویز شیخ‌طادی و «شعله‌ور» ساخته حمید نعمت‌الله سال گذشته از سوی هیات انتخاب جشنواره دیده و برای نمایش در بخش خارج از مسابقه انتخاب شده بودند، اما براساس درخواست سازندگان از جشنواره کنار گذاشته شدند، حالا این فیلم‌ها به بخش مسابقه جشنواره راه یافته‌اند و این براساس فراخوان جشنواره خلاف مقررات به نظر می‌رسد.

براساس فراخوان سی و ششمین جشنواره فیلم فجر که در تاریخ هفدهم مهرماه از سوی دبیرخانه این رویداد سینمایی منتشر شد تنها آثار بلند سینمایی می‌توانند در این جشنواره حاضر شوند که تا بهمن ماه ۱۳۹۶ در داخل و خارج از کشور به نمایش درنیامده‌اند و همچنین آثاری که در دوره‌های قبل توسط هیأت انتخاب بازبینی شده باشند نمی توانند متقاضی شرکت در این دوره باشند.

حالا با این وضعیت پاسخ دبیر جشنواره فجر به اینکه چطور فیلم برخلاف آنچه در آیین‌نامه آمده در جشنواره امسال حضور دارد به این شرح است: «امپراطور جهنم سال گذشته ناقص بود و برای همین انتخاب نشد و امسال توسط هیات انتخاب دیده شد. فیلم شعله ور هم به همین شکل بود و امسال انتخاب شد.»

جشنواره فجر علیه کارگردانان تازه‌نفس

همان‌طور که انتظار می‌رفت، کم شدن تعداد فیلم‌های حاضر در بخش رقابتی جشنواره سی و ششم و نبود بخش ویژه برای رقابت آثار کارگردانان فیلم اولی به قیمت کم شدن سهم این فیلمسازان تمام شد و در حالی که امسال 25 فیلم در بخش مسابقه جشنواره رقابت می‌کنند، تنها سه فیلم اول انتخاب شده‌اند.

سهم فیلم‌اولی‌ها در حالی کم شده که در دوره‌های اخیر جشنواره فجر آنها درخشیده‌اند. همین دو سال پیش جوایز بهترین فیلم و کارگردانی جشنواره به «ایستاده در غبار» و «ابد و یک روز» رسید که هردو اولین فیلم کارگردانانشان بودند و فارغ از جایزه و داوری، طی یک دهه گذشته معمولا کارگردانان جوان توانسته‌اند تماشاگران را بیشتر هیجان زده کنند.

امسال سه فیلم «امیر» به کارگردانی نیما اقلیما، «مصادره» به کارگردانی مهران احمدی و «خجالت نکش» ساخته رضا مقصودی به عنوان فیلم اول به بخش مسابقه راه پیدا کرده‌اند و نکته جالب آن است که احمدی و مقصودی هم از سینماگران باسابقه هستند و سال‌ها به عنوان بازیگر و فیلمنامه نویس فعالیت کرده‌اند.
 
به این ترتیب رویکرد هیات انتخاب و برگزار کنندگان به این نتیجه منتهی شده که جشنواره از ایده‌ها و افکار فیلمسازان جدید تقریبا خالی شده و این کارگردانان قطعا در اکران سال آینده با چالش بزرگی به نام ناشناخته بودن آثارشان مواجه خواهند بود. وقتی منتقدان، خبرنگاران و مخاطبان حرفه‌ای‌تر فیلم‌های آنها را در جشنواره ندیده‌اند، امکان معرفی این فیلم‌ها به مخاطب عام هم وجود نخواهد داشت. نکته دیگر آن که امسال سیمرغ بهترین فیلم اول در میان جوایز جشنواره باقی مانده و رقابت برای آن بین فقط سه فیلم رقم می‌خورد!

دلیل کاهش فیم اولی ها و غیبت  دو فیلم

سیدجمال ساداتیان عضو هیات انتخاب جشنواره فجر سی و ششم درباره شیوه گزینش فیلم‌ها در جشنواره و غیبت برخی آثار توضیح داده است. او درباره تعداد آثار فیلم اولی ها گفت: «اکنون در بین ۲۰ فیلم بلند داستانی سه فیلم اولی حضور دارند. بسیاری از فیلم اولی‌ها معتقد بودند که می توانند و تمایل دارند که با فیلمسازان برجسته و با تجربه رقابت کنند، به همین دلیل هم این شرایط فراهم شد که آنها بتوانند در شرایط مساوی با کارگردانان بزرگ به رقابت بپردازند. اکنون نیز کل ثمره یک ساله سینمای ایران قرار است که در جشنواره حضور پیدا کند. حالا این فیلم‌ها می‌توانند برای فیلم اولی‌ها باشند یا برای سینماگران باتجربه! خوشبختانه امسال سه کارگردان اولی در این جمع حضور دارند. بحث سهمیه نیست موضوع کیفیت است که این سه فیلم شایسته حضور بودند.»

به گفته او «جن زیبا» برای هیات انتخاب به نمایش درنیامد و فیلم «سراسر شب» به کارگردانی فرزاد موتمن با فاصله کمی رای لازم را به دست نیاورد.او درباره انتخاب نشدن فیلم «سراسر شب » توضیح داد: «بعضی فیلم‌ها فاصله بسیاری با بقیه داشتند. فیلم آقای موتمن البته با فاصله کمی مجوز حضور در بخش مسابقه را از دست داد. بسیاری ازفیلم‌ها از لحاظ موضوعی و داستانی شبیه هم بودند که باز هم این موضوع کار ما را بسیار سخت می‌کرد. ببینید معدل یک فرد ۱۸ است و فرد دیگری که معدل ۱۸٫۵ را کسب می کند قطعا موفق‌تر خواهد بود. البته معدل ۱۸ هم بسیار خوب است. بسیاری از فیلم‌ها به هم نزدیک بودند. انتخاب ۲۲ فیلم بسیار مشکل بوده است. باز هم می گویم کارهای شبیه هم بسیار زیاد بود.» این تهیه کننده درباره انتخاب نشدن فیلم بایرام فضلی هم اعلام کرد: «فیلم «جن زیبا» اصلا نمایش داده نشد. یعنی اعضای هیات انتخاب اصلا این فیلم را ندیدند. ظاهرا آماده نبوده است.»

---

منابع: ایلنا،سینما سینما، آی سینما