اشک ها و لبخندها

 خیلی از کارگردان ها راه برگمان را نرفتند؛ بلکه در مسیر ساخت فیلم جدی و کمدی در رفت و آمد بوده اند. توی سینمای خودمان هم از این دست کارگردان ها وجود دارد که چند نفر صاحب کارنامه موفق تری در هر دو زمینه هستند.
به بهانه اکران «آینه بغل» که دومین فیلم کمدی منوچهر هادی است، رفت و برگشت چند کارگردان کشورمان بین فیلم های جدی و کمدی را مرور کرده ایم.

داریوش مهرجویی

تعداد فیلم های کمدی:  4
تعداد فیلم های جدی: 20
پرفروش ترین کمدی:  اجاره نشین ها
پرفروش ترین فیلم جدی:  لیلا

سال 65 نقطه عطف سینمای کمدی ایران است. در این سال داریوش مهرجویی «اجاره نشین ها» را ساخت و مدلی تازه از کمدی پیشنهاد داد. مهرجویی پیش از آن هفت فیلم ساخته بود که همگی جدی بودند. او به مدت 27 سال سراغ کمدی نرفت تا این که سال 82 «مهمان مامان»را کارگردانی کرد. مهرجویی در این فاصله 10 فیلم ساخته که «لیلا» بیش از بقیه مورد توجه قرار گرفته است. دو فیلم از سه فیلم آخر مهرجویی هم کمدی است ولی«نارنجی» و«چه خوبه که برگشتی» انتظارها از این کاگردان کاربلد را برآورد نکرد.

ابوالحسن داودی
تعداد فیلم های کمدی: 5
تعداد فیلم های جدی:  7
پرفروش ترین کمدی:  نان، عشق و موتور ۱۰۰۰
پرفروش ترین فیلم جدی:  رخ دیوانه

ابوالحسن داودی رکورددار رفت و آمد بین سینمای جدی و کمدی است. او یک درام خانوادگی و یک فیلم کودک ساخت و بعد از آن اولین کمدی اش یعنی«جیب برها به بهشت نمی روند» را کارگردانی کرد. داودی تا سال 80 که «نان و عشق و موتور 1000» را ساخت، به سنتِ آمد و شد میان سینمای جدی و کمدی پابند ماند اما بعد از آن هر سه فیلمش جدی بودند. در این میان «رخ دیوانه» هم گیشه موفق تری داشته و هم جایزه های بیشتری در جشنواره ها بدست آورده. داودی بعد از 16 سال بار دیگر هوای ساخت فیلم کمدی کرده و «هزارپا» را ساخته است.

کمال تبریزی

تعداد فیلم های کمدی: 6
تعداد فیلم های جدی:11
پرفروش ترین کمدی: طبقه حساس
پرفروش ترین فیلم جدی: شیدا

کمال تبریزی خط شکن ترین کمدی ساز لقب دارد. اصلا کمدی برای او بهانه ای است برای نزدیک شدن به خطوط قرمز. حالا چه می خواهد «طبقه حساس» و نقد باورهای خرافه باشد چه کمدی جنگی «لیلی با من است». تبریزی بعد از این کمدی، چهار فیلم جدی ساخت تا به «مارمولک» رسید. فیلم از پرده پایین آمد اما باعث دلسردی تبریزی نشد و از قضا باز هم سراغ سوژه های ملتهب رفت و لابلای فیلم های جدی اش چند کمدی دیگر ساخت. تبریزی در فیلم های جدی هم علاقمند به سوژه های خاص است؛ نمونه اش عاشقانه جنگی «شیدا» که پرفروش ترین فیلم جدی اوست.

همایون اسعدیان

تعداد فیلم های کمدی:3
تعداد فیلم های جدی:6
پرفروش ترین کمدی: ده رقمی
پرفروش ترین فیلم جدی: یک روز بخصوص

همایون اسعدیان 9 فیلم ساخته که چهار تای آن کمدی است. این یعنی اسعدیان توازن میان سینمای جدی و کمدی را رعایت کرده. اگر کارنامه اسعدیان را محک بزنیم وزن فیلم های جدی او سنگین تر از «مرد آفتابی» ،«شب روباه»، «شوخی» و «ده رقمی» است. حتی بنظر می رسد اسعدیان بعد از «ده رقمی» عطای کمدی را به لقایش بخشیده. این فیلم برغم فروش بالا، از سوی سخت پسندها پس زده شد. اسعدیان بلافاصه با ساخت «طلا و مس» و  «بوسیدن روی ماه» اعاده حیثیت کرد.

سامان مقدم

تعداد فیلم های کمدی:  3
تعداد فیلم های جدی:  5
پرفروش ترین کمدی:  نهنگ عنبر 2
پرفروش ترین فیلم جدی:  پارتی

 سامان مقدم بعد از ساخت «سیاوش» و «پارتی» که هر دو رگه های انتقادی تندی نسبت به وضعیت اجتماعی دارند، کمدی «مکس» را کارگردانی کرد. این فیلم هم انتقادی بود منتها با زبان طنز. «کافه ستاره»،«صد سال به این سال ها» و «یک عاشقانه ساده» داستانی جدی دارند اما «نهنگ عنبر 1 و 2» کمدی هستند. مقدم در هر دو بخش جزو کارگردان های موفق محسوب می شود.

منوچهر هادی

تعداد فیلم های کمدی: 4
تعداد فیلم های جدی: 6
پرفروش ترین کمدی:  من سالوادور نیستم
پرفروش ترین فیلم جدی:  یكی می خواد باهات حرف بزنه

از میان هفت فیلم منوچهر هادی فقط دو تای آن کمدی است. او بعد از ناکامی«زندگی جای دیگریست» عزمش را برای تصرف گیشه جزم کرد که حاصلش شد فیلم پرفروش «من سالوادور نیستم». هادی امید زیادی به «زندگی جای دیگریست» داشت ؛ فیلم از بازیگران مطرحی بهره می برد اما اتفاقی که باید برای گیشه آن نیفتاد. به نظر می رسید موفقیت «من سالوادور نیستم» باعث می شود هادی در سینمای کمدی بماند اما سراغ «كارگر ساده نیازمندیم»رفت. در حالی که هنوز زمان زیادی از ناکامی فیلم در گیشه نمی گذرد، منوچهر هادی کمدی بفروش «آینه بغل» را روانه اکران کرده است که احتمال تبدیل به پرفروش ترین فیلم کارنامه او خواهد شد.

بیشتر بخوانید یک کمدی صرفا تجاری

---