قدم به قدم با باستان شناسان
اولین چیزی که برای شروع به کار باستان شناسی لازم داریم، "پروانه حفاری" است. یعنی همان طور که یک راننده به گواهینامه احتیاج دارد، هر کسی هم مجاز نیست در سایتهای باستان شناس حفاری کند. در ازای گرفتن "پروانه"، باستان شناس متعهد میشود که نتایج یافته هایش را در اختیار همه بگذارد. بعد از این باید جای مناسبی برای کار پیدا کرد. باید حدس زد که کدام نقاط مورد سکونت انسانها قرار گرفته است. به عنوان یک باستان شناس باید مهارتهای یک تاریخ دان، زمین شناس و یک کارآگاه را با هم جمع کنید تا بتوانید از پس این کار بربیایید. بعد از حدس زدن، متوجه میشوید که مثلا دره ای به وسعت چندین هکتار برای کار مناسب است. اما شما نه وقت و نه پول لازم برای حفر کردن تمام این منطقه را دارید. پس چه باید کرد؟
اولین کار "شبکه بندی" منطقه حفاری است. این طوری زمین کار به واحدهایی تقسیم میشود که میشود فهمید که کار باید در کدامشان دنبال شود. ابزارها و وسایل را هم باید آماده و دم دست داشته باشیم اغلب یک متر نواری، بیلچه، ماله و حتی فرچه لازم است. با استفاده از این وسایل و دقت و حوصله بسیار "دست ساخته ها" را پیدا میکنیم. "دست ساخته" هر چیزی است که انسانها ساخته باشند یا اثری از خود روی آن به جا گذاشته باشند. این اشیا مانند "آثار انگشت" به کارآگاهی که شما باشید کمک میکنند تا نحوه زندگی پیشینیان را پیدا کنید.
موقع حفاری متوجه میشوید که خاک لایه های زیادی دارد. به لایه رویی "خاک سطحی" میگویند و آخرین لایه که نه چیزی در آن میروید و نه شی ای در آن پیدا میشود "بستر" نام دارد. خاک هر لایه از نظر رنگ، جنس یا بافت لایه های دیگر تفاوت دارد و ما باید حفاری را تا رسیدن به خاک بستر انجام بدهیم.
اگر دلتان میخواهد حفاری را امتحان کنید، میتوانید روی شکل زیر کلیک کنید. البته این حفاری استخوانهاست اما اصول کار درست مانند کار یک باستان شناس است!
در حالیکه حفاری میکنید به دو چیز باید توجه کنید. یکی اینکه در کجای نقشه سایت هستید و دیگر اینکه در چه عمقی خاک برداری میکنید.
چرا عمق خاکی که شی ای در آن پیدا میشود، خیلی اهمیت دارد؟
خاک با گذشت زمان روی اشیای قدیمی را میپوشاند. پس هر چه جسمی پایین تر قرار گرفته باشد، قدیمی تر است. عمق نسبی هر دو شی هم نشان دهنده فاصله زمانی آنهاست. در واقع باستان شناس از ناحیه مورد حفاری خودش یک نما یا نمودار مخصوص تهیه میکند که در آن عمق پیدا کردن هر شی را نشان میدهد. به این شکل نگاه کنید:
آن خط سیاه و سفید پایینی نوعی خط کش است که نشان میدهد که نقشه به چه نسبتی کوچک شده است. این خط کش را در هر عکس تهیه شده از سایت هم میبینید. دوست دارید در این مورد خودتان را امتحان کنید؟ روی شکل زیر کلیک کنید.
بعد از انجام حفاری، باید مطمئن باشید که هیچ شی ای هر چند کوچک جا نمانده است. برای این اطمینان چه میکنید؟ بهترین راه غربال کردن خاک است. این طوری حتی خرده های سفال شکسته هم گم نخواهد شد.
دوست دارید بدون خاکی شدن همه این کارها را امتحان کنید؟ شکل زیر در خدمت شماست.
حالا همه چیز را پیدا کرده اید و از نحوه پیدا شدن هم نمودار دقیقی دارید.گام بعدی چیست ؟
* صفحات مرتبط
مترجم: ساناز فرهنگی