می خواهیم از مطالبی که در صفحات پیشین مطالعه کردید، استفاده کنیم. فرض کنید یک محقق هستید و مسئله زیر به عنوان موضوع پژوهش شما معین شده است. سینه سرخها در شبهای زمستان نزدیک تیرهای چراغ برق مینشینند و تا صبح آواز میخوانند. اما آواز سینه سرخ های دوبلین ( پایتخت ایرلند) هرگز در شب شنیده نشده است. جالب این است که سینه سرخهای ساکن ولز ( که خصوصیات ژنتیکی مشابهی با سینه سرخهای ایرلندی دارند. ) شبها روی شاخهها مینشینند و نغمه سرایی میکنند. به نظر شما دلیل این تفاوت چیست؟
- خوب فکر کنید و روش تحقیق پیشنهادی خودتان را مشخص کنید.
- سپس راهی را که یک تیم تحقیقاتی واقعی در این مورد به کار گرفته است، بخوانید.
- راه حل خودتان را با آن مقایسه کنید و نقایص آن را مشخص نمایید.
محققان انگلیسی برای پیدا کردن پاسخ به سئوالات بالا به شیوه زیر عمل کردند:
آنها تعدادی نوار از صدای سینه سرخها ضبط کرده بودند.
نیمه شب به میان جنگل رفتند و پس از روشن کردن تعدادی نورافکن در نواحی مختلف، نوارها را با بلندگو در محیط پخش کردند. سینه سرخها به محض شنیدن صدای نوار شروع به خواندن کردند.
شب بعد، همین کار را تکرار کردند. فقط این بار نورافکنها خاموش بود. هیچ سینه سرخی آواز نخواند.
دانشمندان حدس زدند شاید دلیل ساکت شدن سینه سرخها این است که در تاریکی احساس خطر میکنند. سپس برای امتحان کردن درستی فرضیهی خود دوباره راهی جنگل شدند. محیط را روشن کردند، اما این بار به جای آواز سینه سرخ صدای جغد پخش کردند.
نتیجه واقعا عجیب بود. سینه سرخها نه تنها ساکت نشدند، بلکه با تمام وجود شروع به آواز خوانی کردند. انگار میخواستند به جغد بگویند: " به من نگاه کن. من سالم و قوی هستم و میتوانم از قلمرو خودم دفاع کنم، حتی اگر شکارچی هایی مثل تو در کمین باشند. "
بعد از اتمام این مراحل، تیم تحقیقاتی به دوبلین سفر کرد. تمام کارهایی که در ولز انجام شده بود، مجددا تکرار شد. نتیجه باز هم عجیب بود. جغدهای قهوه ای درجنگلهای ولز فراوان هستند، در حالی که تعداد آنها در ایرلند بسیار کم است. با این وجود سینه سرخهای ایرلندی حتی بعد از پخش شدن نوار هم شروع به آواز خواندن نکردند. سرپرست تیم تصمیم گرفت که همین آزمایشها را یک بار دیگر در روز تکرار کند. این بار سینه سرخهای ایرلندی هم مانند ولزیها شروع به خواندن کردند. محققان حدس زدند که باید شکارچی خطرناکی در ایرلند باشد که در ولز نیست. اما مجبور بودند مدرکی برای اثبات فرضیه خود پیدا کنند. این مدرک بسیار زودتر از زمان مورد انتظار یافته شد. در جنگلهای ایرلند تعدادی جغد گوش دراز زندگی میکند. این جغدها ( نسبت به جغدهای قهوه ای ) علاقه بیشتری به خوردن پرندگان دارند. پس خطری که جان سینه سرخ را تهدید میکند، بیشتر است. پرنده در تاریکی جایی را نمی بیند. پس ریسک نمی کند و ترجیح میدهد شب را در سکوت کامل سپری کند.
یادتان باشد که در صفحات پیشین گفتیم پرنده یا برای جفت یابی آواز میخواند یا برای حفظ قلمرو. هر دوی اینها را میخواهد تا بقای گونه خود را تضمین کند. اگر قرار باشد آواز خواندن به قیمت جان او تمام شود، بهتر است ساکت بماند تا خطر برطرف شود.نویسنده :
صادق بهداد