همه با هم، به سوی آزادی
رمان «ما هم هستیم» از سفر یک جوان به بهانه دیدار یک سردار، در آن سوی مرزها آغاز می شود. سفری متفاوت و برخلاف جریان زندگی معمولی اش. راهی که به تحول درونی قهرمان قصه در جهان بیرونی ختم می شود.از بهشت زهرا تا جنوب لبنان.
نویسنده : حسین جمالی فرد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1396/09/21 ساعت 09:08
ادبیاتی که دستمایه آن رخدادهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بوده اما همزمان با رویدادهای دیگر جهان اسلام در دهه های اخیر مثل مساله فلسطین و لبنان، جنگ بوسنی، انقلاب های جهان عرب و ... نگاهی ویژه به ادبیات مقاومت در حوزه پیرامونی خود نیز داشته است.
نسل امروز و نویسندگان جوان ایرانی در آثار خود به سراغ سوژه های بکر مقاومت و پایداری می روند و روایتی نو از انتفاضه فلسطین، مقاومت لبنان، و ... خلق می کنند که این قابیلیت را دارند که تنها محدود به مرزهای داخلی نشوند و همزمان در جهان اسلام به مخاطب عرضه گردد.
یکی از آثار قابل توجه در حوزه ادبیات مقاومت اسلامی رمان «ما هستیم» نوشته سید مهرداد موسویان نویسنده جوان و دهه شصتی کشورمان است که در رمان خود به سراغ مقاومت فلسطین و لبنان رفته و روایتی نو از جنگ های ۳۳ روزه لبنان را برای خواننده بازگو می کند.
«میوه های رسیده»، «اذان بی موقع»، «من محمد بروجردی هستم» نشر سوره؛ «بخارهای رنگی»، «سفیدی پر کلاغ»، «شهید خودم» نشر شهرستان ادب؛ «پرده داران دوست»، «بچه ها دیرتون نشه» نشر روایت فتح؛ «ارتش کلاه پوستی ها و مجموعه داستان غواص ها» از جمله آثار موسویان در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است که در سال های اخیر روانه بازار کتاب شده است.
«ما هم هستیم» اولین اثر مکتوب و رمان اوست که در سال های گذشته نوشته شده اما سال ها به محاق فراموشی سپرده شده بود. این کتاب بالاخره پس از تغییرات و ویرایشی که به مدد نظرات و بررسی های مرتضی فرجی توسط حوزه هنری همدان منتشر شد.
در رمان ما هم هستیم نویسنده می کوشد با نثری روان و بیانی ساده بخشی از اتفاقات جهان اسلام را به تصویر بکشد. تصویری از گفتگوی میان جامعه مسلمان و تلاش آنها برای نجات سرزمین های اشغالی.
رمان «ما هم هستیم» به سه شیوه متفاوت نوشته شده و داستان شخصیتی منتقد و به قول امروزی ها غیر حزب الهی است که همراه با گروهی جهت اعزام به سرزمین های اشغالی و لبنان همراه می شود که در تمام طول سفر نگاه انتقادی و چالشی خود را به مساله فلسطین و لبنان به همراه دارد.
همانطور که گفته شد کتاب در سه فضای متفاوت و به سه شیوه نوشته شده است. روایت من – راوی که همان شخصیت اصلی و منتقد داستان است، روایت زن و شوهری که در لبنان زندگی می کنند و یکی برای ماندن و جنگیدن و دیگری برای رفتن از محیطی که در آن است تلاش می کند.و دست آخر قصه یک سرگرد نیروی دریایی اسراییل و جدال او با خود و اطرافیانش در عرشه یک ناوجنگی اسراییل.
قصه از جایی شروع می شود که راوی همراه با اتوبوس کاروان دانشجویان اعزامی به لبنان قرار گرفته و به سوی مرز ایران و ترکیه در حال حرکت هستند. شخصیتی منتقد و در عین حال نامتجانس با گروه که هیچکدام شباهت و هدف مشترکی با آنها ندارد. از همان بند اول قصه و شکایت او از ماشینی که سوار شده و یا تصور مایوسانه او از نگاه و قضاوت مردمی که در جاده اتوبوس هایی با پرچم حزب الله و سید حسن نصر اله می بینند، خواننده را با روحیات او آشنا می کند.
«هنوز خوب نمی دانستم چرا یکهو به سرم زده و خانه را ول کرده ام و با این گروه همراهم. قبلا هم از خانه بیرون زده بودم. به امید آنکه بروم و دیگر باز نگردم.حتی یک بار هم زدم که بشود بروم کانادا،خیلی چیزها هم جور شد.آن روزها حالم به این بدی نبود و هنوز سرپا بودم و پاک خل نشده بودم.
به این فکر می کردم که نباید جلوی این ها سیگار روشن می کردم و حالا هرکدام یک جوری به من نگاه می کردند. البته وقتی نشستیم باز هادی بود که حرف زدن را شروع کرد و هیچ جوری هم نگاهم نکرد. سعی کردم من هم به هادی به چشم یک موجود مزاحم نگاه نکنم. فهمیده بود که من داستانی سوای بقیه اتوبوس دارم و می خواست با هزار جان کندن از من حرف بکشد. سعی کردم قیافه اش را مجسم کنم زمانی که می فهمد من چه دیوانه ای هستم و چرا راه افتاده ام که بیایم لبنان.»
همزمان با این روایت و در ادامه رمان، خواننده با زن و شوهری لبنانی روبرو می شود که در یکی از محلات جنوب شهر بیروت زندگی می کنند. مرد با حزب الله لبنان در ارتباط است و مقاومت و جنگیدن را تنها راه پیروزی می داند و زن درست در نقطه مقابل او قرار دارد و رفتن و ترک منطقه جنگی را بهترین راه حل برای ادامه زندگی و بقا.
تصویری واقع گرایانه از وضعیت زندگی در لبنان، مراوده و ارتباط جامعه با مقاومت را در این بخش از داستان با روایتی گفتگو محور می بینیم که خواننده را با فضا و حس و حال بیروت و لبنان آشنا می کند.
«در مسجد امام علی محله حریک، نماز تمام شده بود. صابر از جا بلند شد و به بغل دستی گفت:
-اگه خبر واقعی باشه، جای نصرالله کی میاد؟
بغل دستی که لب هایش می جنبید، سرش را تکان داد.
-جنگ می شه بازم؟
آن یکی لب هایش از حرکت ایستاد و گفت:
- خبر واقعی نیست.
هوا تاریک بود و صابر راه افتاد....صابر هم راهش را از خیابان کج کرد به سمت کوچه پس کوچه های منطقه بئر العبد. او از سر خیابان صبرا سوار تاکسی و انتهای خیابان پیاده شد. نزدیک خانه، جلو یکی از رستوران های زنجیره ای الجواد، مردم ایستاده بودند و همهمه می کردند. مردمی که انگار مغزهای شان یخ نکرده باشد و جنب و جوش شان را نشود نگه داشت. ...»
روایت سوم «ما هم هستیم» سراغ یک سرگرد نیروی دریایی اسراییل می رود که در واقع طرف دیگر ماجراست. دشمنی که سرزمینی را غصب کرده و حالا در عرشه ناو جنگی محل خدمت خود گرفتار شده است. گرفتار چه؟ کشمکش و جدل با خود.
سرگرد یدیعوت لایدزر فرمانده ناو ساعر که از جنوب به روی دریا آمده، اما به جای روزهای آرام و بی دردسر، با حوادث جدیدی روبرو می شود. در طی این اتفاقات خواننده با روحیات و سرگذشت او، درگیری های جنگ و روان پریشان او همراه می شود.
« سرگرد لایدزر وقتی توانست صداها را بشنود. نزدیک ترین صدا به او گریه ی گیدون بود. او جیغ می زد و می گفت: «آی مُردم، آی .. آی . » سرگرد دستش را به اطراف کشید و بعد آرام دستش را بر روی سرش گذاشت. صدای ناله ای از آن طرف تر از گیدون می گفت: «لعنتی ها، یکی دیگه بزنخلاص شم. یکی دیگه!»
خواننده رمان « ما همه هستیم» اگرچه چند فضای متفاوت داستانی را تجربه می کند اما این سه داستان از هم جدا نبوده و با هم در ارتباط هستند. سه قصه به طور موازی جلو می رود و حتی در جایی به هم می رسند.
ماجراها ساده است و پیچیدگی ندارد. قصه ها روایتی سر راست و معمولی دارد و آنچه خواننده باید از شخصیت ها و زمان و مکان ماجراها باید بداند، به اندازه و کافی به او منتقل می شود. ضمن اینکه واکاوای روانشناختی شخصیت ها با توجه به سابقه نویسنده در حوزه روانشناسی قابل تامل و توجه است.
در مجموع رمان «ما هم هستیم»، رمانی خواندنی در ادبیات مقاومت و پایداری است . خصوصا در این روزها که فلسطین و لبنان کانون ماجراهای سیاسی و توجه رسانه های جمعی است.
مان «ماهم هستیم» پنجاه و یکمین اثر مکتوب منتشر شده توسط حوزه هنری استان در 196 صفحه، روایتی متفاوت را از تلاش برای نجات سرزمین‌های اشغالی بازگو می‌کند.
