جوراب درمانگر، دستاورد برتر دوره دوم فرزانگان 3 در بخش سمینار
در ورﯾﺪ ﻫﺎ درﯾﭽﻪ ﻫﺎى ﯾﮏ ﻃﺮﻓﻪ اى ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر آﻧﻬﺎ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮى از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ اﺳﺖ....
نویسنده : نگار تجملیان
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1396/09/21 ساعت 11:07
دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره تعداد 126 گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
مقطع: دوره دوم متوسطه
موضوع: پوﺷﺶ ﺟﺎدوﯾﯽ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮی ﮐﻨﻨﺪه از وارﯾﺲ
نام مدرسه: دبیرستان فرزانگان 3
نام استاد: خانم ها حمیده ﺣﺎﺗﻤﯽ ﻫﻨﺰاء و ﺳﻌﯿﺪه ﺻﺎدﻗﯽ ﻧﺸﺎط
دانش آموزان: فرﯾﻤﺎه ﻓﺮوﻏﯽ، درﻟﯽ دل رﺣﯿﻢ
چکیده:
در ورﯾﺪ ﻫﺎ درﯾﭽﻪ ﻫﺎى ﯾﮏ ﻃﺮﻓﻪ اى ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر آﻧﻬﺎ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮى از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ اﺳﺖ. اﮔﺮ اﯾﻦ درﯾﭽﻪ ﻫﺎ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻨﺪ، ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺎزﻣﯽ ﮔﺮدد و در ورﯾﺪ ﻫﺎ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﺳﺒﺐ ﺗﻮرم آﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد. ورﯾﺪ ﻫﺎى ﻣﺘﻮرم و ﺑﺎدﮐﺮده ﺑﻪ دو ﺷﮑﻞ دﯾﺪه ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ:
ورﯾﺪ ﻫﺎى وارﯾﺴﻰ و ورﯾﺪ ﻫﺎى ﺗﺎرﻋﻨﮑﺒﻮﺗﻰ (ﮐﻪ در ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺑﺪان ﺗﻼﻧﮋﯾﮑﺘﺎزى ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد).
مقدمه:
دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮدش ﺧﻮن و ﻟﻨﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻠﺐ، ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ، ورﯾﺪ ﻫﺎ، ﻣﻮﯾﺮگ ﻫﺎ و رگ ﻫﺎی ﻟﻨﻔﯽ اﺳﺖ. ﺧﻮن ﭘﻤﭗ ﺷﺪه از ﻗﻠﺐ ﮐﻪ ﺣﺎوی ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و اﮐﺴﯿﮋن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ در ﺑﺪن ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ ﭘﺲ از اﻧﺸﻌﺎب ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎی ﺑﺎرﯾﮏ، ﺷﺮﯾﺎن ﭼﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آورﻧﺪ و ﺷﺮﯾﺎن ﭼﻪ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﻧﺸﻌﺎﺑﺎت ﺑﺎرﯾﮏ ﺗﺮی ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻮﯾﺮگ ﺧﺘﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻮاد ﺑﯿﻦ ﺧﻮن و ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ارﮔﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺳﻄﺢ ﻣﻮﯾﺮگ ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. ﭘﺲ از ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻮاد، ﺧﻮن ﻣﻮﯾﺮﮔﯽ ﺑﻪ ورﯾﺪﭼﻪ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺗﻮﺳﻂ ورﯾﺪﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد. رگ ﻫﺎی ﻟﻨﻔﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻄﻮر ﺑﻦ ﺑﺴﺖ از ارﮔﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮوع و ﭘﺲ از ﺟﻤﻊ آوری ﻟﻨﻒ ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻌﺎت ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻓﺘﯽ (ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﺧﻮن ﻣﻨﺸﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ) آن را ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮔﺮدش ﺧﻮﻧﯽ ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺮداﻧﺪ.
درﯾﭽﻪ ﻫﺎى ﯾﮏ ﻃﺮﻓﻪ اى درون ورﯾﺪ ﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮى از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. اﮔﺮ اﯾﻦ درﯾﭽﻪ ﻫﺎ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻨﺪ، ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺮدد و در ورﯾﺪ ﻫﺎ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﺳﺒﺐ ﺗﻮرم آن ﻫﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد. اﯾﻦ ورﯾﺪ ﻫﺎ ﺑﻪ دو ﺷﮑﻞ ورﯾﺪ ﻫﺎى ﻣﺘﻮرم وارﯾﺴﻰ و ﺗﺎر ﻋﻨﮑﺒﻮﺗﻰ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺎﯾﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺗﻮارث، ﺷﺮاﯾﻂ ﺷﻐﻠﯽ و وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎر، اﯾﺴﺘﺎدن ﻫﺎ و اﻓﺘﺎده ﺑﻮدن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ ﻫﺎ و وزن ﺑﺎﻻ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮزای ﻣﻬﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان اﺑﺘﻼ ﺑﻪ وارﯾﺲ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﮐﻨﻨﺪه در ﺣﯿﻦ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ درﻣﺎﻧﯽ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮﻧﺪ.
ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، 10 ﺗﺎ 20 درﺻﺪ از ﮐﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ وارﯾﺲ در ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﻫﺎی ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺤﺘﺎﻧﯽ ﭘﺎ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﯿﺰان در اﻓﺮاد ﺑﺎﻻی 50 ﺳﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ 50 درﺻﺪ ﻫﻢ ﺑﺮﺳﺪ.
اﮔﺮ ورﯾﺪ ﻫﺎى وارﯾﺴﻰ درﻣﺎن ﻧﺸﻮﻧﺪ، ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪه و ﮔﺎه ﻋﻮارﺿﻰ ﭼﻮن ﭘﺎرﮔﻰ، زﺧﻢ ﭘﻮﺳﺘﻰ و ﺗﺮوﻣﺒﻮﻓﻠﺒﯿﺖ (thrombophlebitis) ﯾﺎ ﻫﻤﺎن اﻟﺘﻬﺎب ورﯾﺪى ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺧﻮن ﭘﯿﺪا ﻣﻰ ﺷﻮد.
ﺑﺎﻻ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﭘﺎﻫﺎ، ﻧﺮﻣﺶ، دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور، ﺟﻮراب ﻫﺎى ﺳﺎق ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺸﻰ، درﻣﺎن ﺗﺰرﯾﻘﻰ (اﺳﮑﻠﺮوﺗﺮاﭘﻰ)، ﻟﯿﺰر درﻣﺎﻧﯽ، رادﯾﻮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺣﺮارﺗﻰ داﺧﻞ ورﯾﺪى (VNUST)، ﺟﺮاﺣﻰ، ﻓﻠﺒﮑﺘﻮﻣﯽ (phlebectomy)، از ﺟﻤﻠﻪ راه ﻫﺎی درﻣﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﯿﺰان ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری و ﻧﻮع رگ ﻫﺎی وارﯾﺴﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺰوم ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮی از اﯾﺠﺎد وارﯾﺲ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻮراب ﻫﺎی ﮐﺸﯽ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور در ﮐﻨﺎر ﻧﺮﻣﺶ (ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮای اﻓﺮادی ﮐﻪ اﺳﺘﻌﺪاد اﺑﺘﻼ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری در آن ﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ)، ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﮑﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﻣﺴﺌـﻠﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻮدن ﭘﻮﺷﯿﺪن و در آوردن ﺟـﻮراب ﻫﺎی وارﯾـﺲ راﯾﺞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑـﺎزار و ﻟﺰوم ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻦ آن ﻫﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار ﮔﯿﺮی ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ در ﺣﺎﻟﺖ اﻓﻘﯽ، اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺟﻮراب ﻫﺎ را ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﮐﺮده اﺳﺖ. در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور راﯾﺞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار ﻧﯿﺰ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻟﺰوم ﻫﺪاﯾﺖ دﺳﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮ و ﻣﻘﻄﻌﯽ ﺑﻮدن آن ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺗﺎ در ﻣﻮاﻗﻊ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﻨﺪ.
در اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از اﯾﺠﺎد ﯾﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری وارﯾﺲ، ﺑﺪ ﺷﮑﻠﯽ ﻫﺎی ﭘﺎ و اﺛﺮات رواﻧﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آن و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی درﻣﺎن، ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻮق را ﺣﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﺪه ﮐﻠﯽ اﯾﻦ ﻃﺮح از ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺟﻮراب ﻫﺎی ﮐﺸﯽ ﺑﺎ ﻣﺎﺳﺎژور ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار، ﻧﺸﺎت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻣﯿﺰان ﻓﺸﺎر اﯾﺠﺎدی ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺗﺎ ﺣﺪی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﻮده و ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺎی وﯾﺒﺮه ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه در آن ﻗﺎدرﻧﺪ از ﺧﺴﺘﮕﯽ و درد ﻧﺎﺷﯽ از اﻓﺘﺎده ﺑﻮدن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ ﺑﮑﺎﻫﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺰﺋﯽ ﺗﺮ ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺎی وﯾﺒﺮه ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺷﺪه در 4 ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻃﯽ زﻣﺎن ﺑﻨﺪی ﺧﺎﺻﯽ ﮐﺎر ﮐﺮده و ﻗﺎدرﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای درﯾﭽﻪ ﻫﺎی ﻻﻧﻪ ﮐﺒﻮﺗﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ آن دو زﯾﭗ ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺮدن زﯾﭗ اول ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﯾﺰ ﭘﻮﺷﺶ ﺷﺪه و زﯾﭗ دوم ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪن و در آوردن ﭘﻮﺷﺶ ﮐﺎرﺑﺮد دارد. ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺒﮏ ﺑﻮدن ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮای اﻧﻮاع ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎی ﭘﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻔﺶ، ﺷﻠﻮار و ﺟﻮراب اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ.
منابع:
1- ﻫﯿﻨﮑﻞ ﺟﺎﻧﯿﺲال، ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق، ذاﮐﺮیﻣﻘﺪم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ، ﺗﻬﺮان، اﻧﺪﯾﺸﻪ رﻓﯿﻊ، 352.. ،1393 ،1
2-ﮐﻤﭙﻞ ﺑﺮوس، وارﯾﺲ، ﻣﻠﮑﯽ ﺳﯿﺎﻣﮏ، ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ آذر اﻓﺴﺎﻧﻪ، ﺗﻬﺮان، ارﺟﻤﻨﺪ، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 128 ،1 ،1390.
3-ﺗﮑﺎك دﺑﻮرا ،دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮدش ﺧﻮن - ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ , ﻗﻠﺐ - ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ ،ﻣﯿﻨﺎ اﺳﻤﺎﻋﯿﻠﯽ، ﺗﻬﺮان، ﮔﻠﺒﺮگ، 1، 1390، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 63.
4- رﯾﺎﺿﯽ ﻫﻮﻣﻦ، ﺗﻮﮐﻠﯽﻣﻘﺪم راﺣﻠﻪ، ﺑﺤﺮﯾﻨﯽ ﻫﻮﺷﻨﮓ، ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی وارﯾﺴﯽ، ﺗﻬﺮان، ﮐﺘﺎب ﺳﺒﺰ، 1386 ،2، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 48.
برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان- تنظیم: نسرین صادقی
در این دوره از جشنواره تعداد 126 گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
مقطع: دوره دوم متوسطه
موضوع: پوﺷﺶ ﺟﺎدوﯾﯽ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮی ﮐﻨﻨﺪه از وارﯾﺲ
نام مدرسه: دبیرستان فرزانگان 3
نام استاد: خانم ها حمیده ﺣﺎﺗﻤﯽ ﻫﻨﺰاء و ﺳﻌﯿﺪه ﺻﺎدﻗﯽ ﻧﺸﺎط
دانش آموزان: فرﯾﻤﺎه ﻓﺮوﻏﯽ، درﻟﯽ دل رﺣﯿﻢ
چکیده:
در ورﯾﺪ ﻫﺎ درﯾﭽﻪ ﻫﺎى ﯾﮏ ﻃﺮﻓﻪ اى ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر آﻧﻬﺎ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮى از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ اﺳﺖ. اﮔﺮ اﯾﻦ درﯾﭽﻪ ﻫﺎ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻨﺪ، ﺧﻮن ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺎزﻣﯽ ﮔﺮدد و در ورﯾﺪ ﻫﺎ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﺳﺒﺐ ﺗﻮرم آﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد. ورﯾﺪ ﻫﺎى ﻣﺘﻮرم و ﺑﺎدﮐﺮده ﺑﻪ دو ﺷﮑﻞ دﯾﺪه ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ:
ورﯾﺪ ﻫﺎى وارﯾﺴﻰ و ورﯾﺪ ﻫﺎى ﺗﺎرﻋﻨﮑﺒﻮﺗﻰ (ﮐﻪ در ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺑﺪان ﺗﻼﻧﮋﯾﮑﺘﺎزى ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد).
مقدمه:
دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮدش ﺧﻮن و ﻟﻨﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻠﺐ، ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ، ورﯾﺪ ﻫﺎ، ﻣﻮﯾﺮگ ﻫﺎ و رگ ﻫﺎی ﻟﻨﻔﯽ اﺳﺖ. ﺧﻮن ﭘﻤﭗ ﺷﺪه از ﻗﻠﺐ ﮐﻪ ﺣﺎوی ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و اﮐﺴﯿﮋن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ در ﺑﺪن ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎ ﭘﺲ از اﻧﺸﻌﺎب ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎی ﺑﺎرﯾﮏ، ﺷﺮﯾﺎن ﭼﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آورﻧﺪ و ﺷﺮﯾﺎن ﭼﻪ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﻧﺸﻌﺎﺑﺎت ﺑﺎرﯾﮏ ﺗﺮی ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻮﯾﺮگ ﺧﺘﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻮاد ﺑﯿﻦ ﺧﻮن و ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ارﮔﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺳﻄﺢ ﻣﻮﯾﺮگ ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. ﭘﺲ از ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻮاد، ﺧﻮن ﻣﻮﯾﺮﮔﯽ ﺑﻪ ورﯾﺪﭼﻪ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺗﻮﺳﻂ ورﯾﺪﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد. رگ ﻫﺎی ﻟﻨﻔﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻄﻮر ﺑﻦ ﺑﺴﺖ از ارﮔﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮوع و ﭘﺲ از ﺟﻤﻊ آوری ﻟﻨﻒ ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻌﺎت ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻓﺘﯽ (ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﺧﻮن ﻣﻨﺸﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ) آن را ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮔﺮدش ﺧﻮﻧﯽ ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺮداﻧﺪ.
ﺗﻮارث، ﺷﺮاﯾﻂ ﺷﻐﻠﯽ و وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎر، اﯾﺴﺘﺎدن ﻫﺎ و اﻓﺘﺎده ﺑﻮدن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ ﻫﺎ و وزن ﺑﺎﻻ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮزای ﻣﻬﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان اﺑﺘﻼ ﺑﻪ وارﯾﺲ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﮐﻨﻨﺪه در ﺣﯿﻦ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ درﻣﺎﻧﯽ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮﻧﺪ.
ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، 10 ﺗﺎ 20 درﺻﺪ از ﮐﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ وارﯾﺲ در ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﻫﺎی ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺤﺘﺎﻧﯽ ﭘﺎ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﯿﺰان در اﻓﺮاد ﺑﺎﻻی 50 ﺳﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ 50 درﺻﺪ ﻫﻢ ﺑﺮﺳﺪ.
اﮔﺮ ورﯾﺪ ﻫﺎى وارﯾﺴﻰ درﻣﺎن ﻧﺸﻮﻧﺪ، ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪه و ﮔﺎه ﻋﻮارﺿﻰ ﭼﻮن ﭘﺎرﮔﻰ، زﺧﻢ ﭘﻮﺳﺘﻰ و ﺗﺮوﻣﺒﻮﻓﻠﺒﯿﺖ (thrombophlebitis) ﯾﺎ ﻫﻤﺎن اﻟﺘﻬﺎب ورﯾﺪى ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺧﻮن ﭘﯿﺪا ﻣﻰ ﺷﻮد.
ﺑﺎﻻ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﭘﺎﻫﺎ، ﻧﺮﻣﺶ، دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور، ﺟﻮراب ﻫﺎى ﺳﺎق ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺸﻰ، درﻣﺎن ﺗﺰرﯾﻘﻰ (اﺳﮑﻠﺮوﺗﺮاﭘﻰ)، ﻟﯿﺰر درﻣﺎﻧﯽ، رادﯾﻮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺣﺮارﺗﻰ داﺧﻞ ورﯾﺪى (VNUST)، ﺟﺮاﺣﻰ، ﻓﻠﺒﮑﺘﻮﻣﯽ (phlebectomy)، از ﺟﻤﻠﻪ راه ﻫﺎی درﻣﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﯿﺰان ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری و ﻧﻮع رگ ﻫﺎی وارﯾﺴﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺰوم ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮی از اﯾﺠﺎد وارﯾﺲ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻮراب ﻫﺎی ﮐﺸﯽ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور در ﮐﻨﺎر ﻧﺮﻣﺶ (ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮای اﻓﺮادی ﮐﻪ اﺳﺘﻌﺪاد اﺑﺘﻼ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری در آن ﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ)، ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﮑﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﻣﺴﺌـﻠﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻮدن ﭘﻮﺷﯿﺪن و در آوردن ﺟـﻮراب ﻫﺎی وارﯾـﺲ راﯾﺞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑـﺎزار و ﻟﺰوم ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻦ آن ﻫﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار ﮔﯿﺮی ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ در ﺣﺎﻟﺖ اﻓﻘﯽ، اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺟﻮراب ﻫﺎ را ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﮐﺮده اﺳﺖ. در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺎﺳﺎژور راﯾﺞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار ﻧﯿﺰ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻟﺰوم ﻫﺪاﯾﺖ دﺳﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮ و ﻣﻘﻄﻌﯽ ﺑﻮدن آن ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺗﺎ در ﻣﻮاﻗﻊ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﻨﺪ.
در اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از اﯾﺠﺎد ﯾﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎری وارﯾﺲ، ﺑﺪ ﺷﮑﻠﯽ ﻫﺎی ﭘﺎ و اﺛﺮات رواﻧﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آن و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی درﻣﺎن، ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻮق را ﺣﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﺪه ﮐﻠﯽ اﯾﻦ ﻃﺮح از ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺟﻮراب ﻫﺎی ﮐﺸﯽ ﺑﺎ ﻣﺎﺳﺎژور ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار، ﻧﺸﺎت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻣﯿﺰان ﻓﺸﺎر اﯾﺠﺎدی ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺗﺎ ﺣﺪی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﻮده و ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺎی وﯾﺒﺮه ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه در آن ﻗﺎدرﻧﺪ از ﺧﺴﺘﮕﯽ و درد ﻧﺎﺷﯽ از اﻓﺘﺎده ﺑﻮدن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﭘﺎ ﺑﮑﺎﻫﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺰﺋﯽ ﺗﺮ ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺎی وﯾﺒﺮه ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺷﺪه در 4 ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻃﯽ زﻣﺎن ﺑﻨﺪی ﺧﺎﺻﯽ ﮐﺎر ﮐﺮده و ﻗﺎدرﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای درﯾﭽﻪ ﻫﺎی ﻻﻧﻪ ﮐﺒﻮﺗﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ آن دو زﯾﭗ ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺮدن زﯾﭗ اول ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﯾﺰ ﭘﻮﺷﺶ ﺷﺪه و زﯾﭗ دوم ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪن و در آوردن ﭘﻮﺷﺶ ﮐﺎرﺑﺮد دارد. ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺒﮏ ﺑﻮدن ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮای اﻧﻮاع ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎی ﭘﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻔﺶ، ﺷﻠﻮار و ﺟﻮراب اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ.
منابع:
1- ﻫﯿﻨﮑﻞ ﺟﺎﻧﯿﺲال، ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق، ذاﮐﺮیﻣﻘﺪم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ، ﺗﻬﺮان، اﻧﺪﯾﺸﻪ رﻓﯿﻊ، 352.. ،1393 ،1
2-ﮐﻤﭙﻞ ﺑﺮوس، وارﯾﺲ، ﻣﻠﮑﯽ ﺳﯿﺎﻣﮏ، ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ آذر اﻓﺴﺎﻧﻪ، ﺗﻬﺮان، ارﺟﻤﻨﺪ، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 128 ،1 ،1390.
3-ﺗﮑﺎك دﺑﻮرا ،دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮدش ﺧﻮن - ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ , ﻗﻠﺐ - ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ ،ﻣﯿﻨﺎ اﺳﻤﺎﻋﯿﻠﯽ، ﺗﻬﺮان، ﮔﻠﺒﺮگ، 1، 1390، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 63.
4- رﯾﺎﺿﯽ ﻫﻮﻣﻦ، ﺗﻮﮐﻠﯽﻣﻘﺪم راﺣﻠﻪ، ﺑﺤﺮﯾﻨﯽ ﻫﻮﺷﻨﮓ، ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی وارﯾﺴﯽ، ﺗﻬﺮان، ﮐﺘﺎب ﺳﺒﺰ، 1386 ،2، ﺷﻮﻣﯿﺰ، 48.
برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان- تنظیم: نسرین صادقی
