کتابی تئوریک از یک داستان نویس

مریم بصیری از داستان نویسان معاصر از انتشار کتابی تازه ای از خود با عنوان «فرآیند شکل‌گیری داستان در ادبیات داستانی و دراماتیک» از سوی انتشارات امیرکبیر خبر داد و گفت: من هرگز دست از کار پژوهشی نکشیده‌ام فقط گاهی به‌خاطر ذائقه مخاطب و یا موضوعی که انتخاب کرده‌ام به نوشتن رمان روی ‌آوره‌ام. به فرض رمان شب‌های حرمخانه از دل یک پژوهش تاریخی در حوزه نمایش مدرن و تعزیه بیرون آمده است و من حس کردم به‌خاطر مخاطب بیش‌تر رمان بهتر است این کار را به صورت رمان منتشر کنم تا یک پژوهش. معتقدم کار پژوهش نویسنده را زنده نگه‌می‌دارد و او را از دنیای تخیلات صرف جدا می‌کند.

وی ادامه داد: سال‌هاست به آموزش داستان، فیلم‌نامه و نمایشنامه‌نویسی مشغول هستم و همیشه هنرجویانی که در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند سوالاتی در ذهن‌شان ایجاد می‌شود که مثلاً تعدد شخصیت در داستان با دیگر قالب‌ها چگونه است؟ این ماجرا ادامه داشت تا اینکه هفت سال قبل که در مقطع کارشناسی‌ارشد گرایش فیلم‌نامه‌نویسی تدریس می‌کردم حس کردم برخی دوستان چون با عناصر داستان و پرداخت داستانی آشنا نیستند با وجود آشنایی با فیلم، نمی‌توانند از عناصر لازم درست استفاده کنند و فیلم‌نامه خوبی بنویسند، لذا به ذهنم رسید جزوات کلاس‌هایم و مقالاتی را که قبلاً درباره داستان نوشته و در نشریات منتشر کرده‌ام کنار هم بگذارم و یک کار پژوهشی را شروع کنم تا به‌صورت آکادمیک برای دانشجوها هم مفید باشد. لذا فصول این کتاب و مباحث مطرح شده در آن را به تناسب اطلاعاتی که باید یک نویسنده در ابتدای امر داشته باشد، تنظیم کردم.  

 بصیری افزود: برای نوشتن این کتاب حدود سه سال وقت گذاشتم و نزدیک به ۵۰۰ کتاب در حوزه ادبیات داستانی و دراماتیک را دوباره بازخوانی کردم و شروع به فیش‌برداری از مباحثی کردم که مد نظرم بود.

این نویسنده تاکید کرد: من این کتاب را یک کتاب درسی می‌دانم که با زبان ساده می‌تواند مخاطبان را با تمامی عناصر داستان و درام آشنا کند و در عین حال چکیده‌ای از چهارصد و اندی کتاب ارائه دهد. در واقع فکر می‌کنم اگر کسی این کتاب را بخواند دیگر موضوعی نمی‌ماند که در امر نوشتن درام و داستان نداند.

به نظر من فهم این کتاب برخلاف برخی از آثار مشابه، آسان است و به تمامی افراد اهل مطالعه که علاقه‌مند به خواندن فیلم‌نامه و نمایشنامه هم هستند، کمک می‌کند تا بتواند با آشنا شدن با مباحث موجود، لذت کافی را از متنی که می‌خوانند ببرد. من سه سال تمام با کتاب‌های دور و برم و با کاغذها و لپ‌تاپم کلنجار رفتم تا این اثر خلق شود و بتوانم کمکی به نویسندگان جوان کرده و منابع معتبر در این رشته‌ها را نیز به آن‌ها معرفی کرده باشم. مخاطب من هر کسی است که حتی یک جمله از کتاب به کارش آمده باشد و بتواند قدرت نوشتن خودش را تقویت کند.

---

منبع: مهر