در جستجوی سیارات قابل سکونت

کپلر، یک تلسکوپ فضایی است که برای جستجوی سیاراتی مانند زمین، در اطراف ستارگانی در خارج از منظومه‌ی شمسی، طراحی شده است. در این طرح ناسا تلاش می‌کند تا سیاراتی را بیابد که عوامل مساعدی را برای حیات داشته باشند.

ویلیام بروکی (مدیر یکی از بخش های تحقیقاتی در ناسا) اظهار داشت: «مأموریت کپلر، برای اولین بار، بشر را قادر خواهد ساخت که کهکشان ما را برای یافتن سیارات هم‌اندازه و یا حتی کوچک‌تر از زمین جستجو کند.» با این قابلیت منحصر بفرد، کپلر می‌تواند برای پاسخ دادن به یکی از سؤالات همیشگی بشر که در طول تاریخ وجود داشته است، به ما کمک کند. «آیا سیارات دیگری مانند سیاره‌ی ما در جهان وجود دارد؟»

کپلر با استفاده از روشی، سیارات را به صورت غیرمستقیم شناسایی می‌کند. هر بار که یک سیاره از مقابل ستاره‌ی مادر (ستاره ای که سیاره به دور آن در حال دوران است) عبور می‌کند، یک گذر رخ داده است. زمانی که سیاره از مقابل ستاره‏ی مادر رد می‌شود تغییری در نور ستاره به وجود می‌آید که ما با ثبت نور ستاره و مشاهده این تغییر متوجه می‌شویم که سیاره ای بر گرد این ستاره در حال چرخش و دوران است. با توجه به میزان تغییر نور ستاره می‌توانیم به اندازه سیاره و مدار آن دسترسی پیدا کنیم. برای درک بهتر این موضوع بهتر است به انیمیشن زیر دقت کنید.

هنگامی که نور یک ستاره برای سه بار به یک اندازه تغییر کند و زمان این اتفاق در هر سه بار با یکدیگر برابر باشد می‌توانیم با احتمال بسیار خوبی بگوییم که سیاره ای بر گرد این ستاره در حال دوران است. پس از پیدا کردن سیاره نوبت آن است که تشخیص دهیم که آیا شرایط موجود در آن سیاره برای وجود حیات مساعد می‌باشد یا خیر.

ابتدا باید خصوصیاتی در مورد ستاره ای که این سیاره به دور آن در حال دوران است داشته باشیم. و سپس مداری که این سیاره در آن حرکت می‌کند را به دست آوریم. با استفاده از این اطلاعات می‌توانیم بگوییم که آیا فاصله این سیاره، از ستاره مادرش به اندازه ای هست که بتواند انرژی و گرمای لازم برای به وجود آمدن حیات را تأمین کند یا نه. و یا اینکه این سیاره در فاصله ای قرار دارد که بتواند آب به صورت مایع در آن وجود داشته باشد. زیرا آب مایع یکی از نشانه هایی است که دانشمندان را به وجود حیات امیدوار می‌کند.

شریک صنعتی برای ساخت تجهیزات مورد استفاده در این مأموریت شرکت تکنولوﮊی و هوافضای بال (Ball) می‌باشد. این مأموریت توسط لابراتوار پیشران جت ناسا (JPL) هدایت می‌شود. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده کپلر در ماه فوریه سال 2009 میلادی به فضا پرتاب می‌شود.

این تلسکوپ با استفاده از ابزار مخصوصی به نام طیف سنج، تغییرات نور ستارگان را مشاهده و ثبت می‌کند و با دیدن این تغییرات به وجود سیارات پی می‌برد.

کپلر هزاران ستاره را به طور همزمان رصد می‌کند که در این حالت شانس هر ستاره برای اینکه تغییر نوری از آن مشاهده شود تنها 5/0 درصد است. ناسا در این ماموریت قصد دارد که ستارگانی که در صورت فلکی دب اکبر هستند را رصد کند.

با مقایسه تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ فضایی کپلر متوجه می‏شویم که کپلر توانایی آن را دارد که مساحت بیشتری از کیهان را در یک لحظه ببیند. به عنوان مثال اگر مساحتی که هابل می‌تواند ببنید به اندازه یک دانه شن باشد کپلر می‌تواند مساحتی برابر 2 کف دست را رصد کند.

ناسا این طرح را از میان 26 طرح پیشنهادی ارائه شده در اوایل سال 2001، به عنوان یکی از دو مأموریت اکتشافی خود برگزید. برای کسب اطلاعاتی بیش‌تر درباره‌ی این مأموریت می‌توانید به سایت رسمی آن به آدرس : http://www.kepler.arc.nasa.gov مراجعه کنید.