احکام مسجد
پشت بام و سرداب و محراب مساجد جزء مسجد به حساب میآید مگر آنكه بدانیم یا اطمینان پیدا كنیم كه آن مكان جزء مسجد نیست ، همچنین ملحقات مسجد ، اگر به قصد اینكه جزء مسجد باشد به آن افزوده شده، حكم مسجد را داراست ، مثل مكانی كه در اثر توسعه به مسجد افزوده شده و به قصد اینكه جزء مسجد باشد آن را وقف نموده باشند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1396/07/26
حکم پشت بام و زیرزمین و مانند آن:
آیات عظام امام ، سیستانی ، مكارم شیرازی، نوری همدانی:
پشت بام و سرداب و محراب مساجد جزء مسجد به حساب میآید مگر آنكه بدانیم یا اطمینان پیدا كنیم كه آن مكان جزء مسجد نیست.
آیات عظام رهبری ، خوئی ، تبریزی ، وحید خراسانی ، صافی گلپایگانی ، بهجت ، فاضل لنکرانی :
پشت بام و سرداب و محراب مساجد جزء مسجد به حساب میآید مگر آنكه بدانیم یا اطمینان پیدا كنیم كه آن مكان جزء مسجد نیست ، همچنین ملحقات مسجد ، اگر به قصد اینكه جزء مسجد باشد به آن افزوده شده، حكم مسجد را داراست ، مثل مكانی كه در اثر توسعه به مسجد افزوده شده و به قصد اینكه جزء مسجد باشد آن را وقف نموده باشند. [44]
حکم صحن و حیاط مسجد
آیات عظام امام ، رهبری ، صافی گلپایگانی ، بهجـت :
آنچه به مسجد اضافه میشود جزء مسجد نیستند ، مگر علم پیدا شود که جزء مسجد قرار داده شده است. [45]
حکم جنابت معتکف
آیات عظام امام ، فاضل لنکرانی:
در مسجدالحرام و مسجدالنبی غسل جنابت جایز نیست و واجب است با تیمم ، از مسجد برای غسل خارج شود و در غیر مسجدالحرام و مسجد النبی نیز چنانچه غسل جنابت مستلزم مکث و توقّف باشد ، غسل جایز نیست و گرنه می تواند در مسجد غسل نموده یا آنکه برای غسل از مسجد خارج شود و اگر در موردی که خروج واجب است چنانچه عمداً از مسجد خارج نشود ، بهخاطر توقّف حرام در مسجد ، اعتکافش باطل میگردد.
آیات عظام صافی گلپایگانی ، مکارم شیرازی :
هرگاه در مسجد جنب شود ، باید برای غسل از مسجد خارج گردد و در مسجد الحرام و مسجد النبی باید فوراً تیمم نماید و از مسجد خارج شود و در سایر مساجد بدون تیمم از مسجد خارج می شود هر چند امکان غسل در مسجد بدون مکث و آلودهکردن مسجد فراهم باشد و اگر عمداً خارج نشد ، به خاطر حرمت توقّف جنب در مسجد ، اعتکافش باطل میگردد .
آیت الله سیستانی :
در غیر مسجد الحرام و مسجد النبی از سایر مساجد ، اگر انجام غسل جنابت مستلزم مکث و توقّف در مسجد یا هتک یا محذور شرعی دیگر مثل نجس شدن مسجد نباشد، بنابر احتیاط واجب لازم است در مسجد غسل نماید و گرنه جایز نیست در مسجد غسل کند هر چند زمان غسل کمتر از زمان خروج از مسجد باشد.
امّا در مسجد الحرام و مسجد النبی اگر غسل مستلزم محذور شرعی باشد ، واجب است در بیرون مسجد غسل نماید و گرنه چنانچه زمان غسل طولانی تر از زمان تیمم و از زمان خروج نباشد، واجب است در مسجد غسل نماید.
این حکم در زمانی است که نوع حدث ، مانع از بودن در مسجد باشد ؛ امّا اگر مانع محسوب نشود مثلاً حدث مس میّت باشد ، چنانچه امکان دارد در مسجد غسل کند ، بنابر احتیاط لازم نباید برای غسل از مسجد خارج گردد .
آیت الله وحید خراسانی :
اگر بر اعتكافكننده غسل واجب شود ، در صورتى كه غسل كردن در مسجد مانعى نداشته باشد - مانند غسل مسّ میّت - جایز نیست از مسجد خارج شود و در صورتى كه مانع داشته باشد - مثل غسل جنابت كه مستلزم ماندن در مسجد با جنابت است - باید خارج شود وگرنه اعتكاف او باطل مىشود. [46]
حکم غصب کردن جا در اعتکاف
آیات عظام امام ، فاضل لنکرانی ، سیستانی ، نوری همدانی :
اعتكافش باطل نمیشود هرچند گناه كرده است.
آیات عظام خوئی ، تبریزی :
بطلان اعتكافش محلّ اشكال است.
آیت الله صافی گلپایگانی:
بنابراحتیاط واجب اعتكافش باطل میشود.
آیت الله وحید خراسانی:
اعتكافش باطل میشود.
آیت الله مکارم شیرازی:
بطلان اعتکاف به خاطر غصب مکانی از مسجد که معتکف دیگری آنجا را برای اعتکافش در نظر گرفته و وسایلش را در آنجا نهاده ، مورد اشکال است. امّا اگر بر روی سجادۀ غصبی معتکف شود ، بدونشک اعتکافش باطل میشود.
آیت الله بهجت :
در صورتی كه مكان نشستن منحصر به همان مكان غصبی باشد ، اعتكافش باطل است ولی اگر مكان نشستن منحصر به محلّ غصبی نباشد ، اعتكافش صحیح است. [47]
حکم رعایت نزدیکترین راه در خروج از مسجد
سؤال1 :
آیا مراعات نزدیكترین مسیر در هنگام خروج از محل اعتكاف واجب است ؟
آیات عظام امام ، وحید خراسانی ، صافی گلپایگانی ، سیستانی ، نوری همدانی :
احتیاط واجب است.
آیت الله بهجت :
بلی ، باید نزدیكترین مسیر را برگزیند.
آیت الله مكارم شیرازی :
انتخاب نزدیكترین راه واجب نیست مگر آنكه اختلاف دو راه بسیار زیاد باشد.
آیات عظام خوئی ، تبریزی :
احتیاط مستحب است . [48]
سؤال2 :
كسی كه از مسجد برای غسل واجب خارج میشود آیا میتواند با وجود حمامِ نزدیك به مسجد ، به حمام دورتر برود؟
مقام معظم رهبری :
باید محلّی را انتخاب كند كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد باشد.
آیت الله سیستانی :
حمامی را انتخاب كند كه رفتن به سوی آن و غسل كردن در آن نسبت به حمام دیگر وقت كمتری را اشغال میكند.
آیت الله مكارم شیرازی :
هرگاه زمان آنها مساوی باشد اولویّت با حمام نزدیك است.
آیت الله صافی گلپایگانی:
اگر مستلزم توقف كمتر نمیشود نمیتواند.
آیت الله وحید خراسانی :
ظاقرب طرق را اختیار كند.
آیت الله بهجت :
برای هر حاجت و ضرورتی كه از مسجد خارج میشود باید کوتاه ترین راه را انتخاب نماید . [49]
سؤال3 :
شخصی در حال اعتكاف احتیاج به طهارت (وضو یا غسل چه واجب چه مستحب) پیدا میكند اگر طهارت در نزدیکترین محل خارج مسجد ، مستلزم توقّف و مكث زیاد در خارج مسجد است آیا میتواند به مكان دورتر كه زمان كمتری معطّل میشود برود؟
مقام معظم رهبری :
هركدام كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد باشد ، باید انتخاب شود.
آیت الله سیستانی :
میزان دوری یا نزدیكی به مسجد نیست بلكه میزان ، بودن در خارج مسجد است كه باید سعی شود هر چه كمتر در خارج مسجد توقّف كند.
آیت الله شبیری زنجانی :
برای مقدار خروج از مسجد، ضرورت باید رعایت شود نزدیكی و دوری باعث فرق نیست و اگر مقدار زمان در نزدیك و دور مساوی باشد شخص در انتخاب مخیّر است و گرنه هر كدام كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد گردد ، لازم است انتخاب شود.
آیت الله مكارم شیرازی:
آری این كار اولویّت دارد.
آیت الله صافی گلپایگانی :
بلی میتواند.
آیت الله وحید خراسانی:
اختیار كند توقّف كمتر را .
آیت الله بهجت :
برای هر حاجت و ضرورتی كه از مسجد خارج میشود باید اقتصار بر اقلّ نماید از جهت خروج از مسجد.
آیت الله نوری همدانی:
بلی، باید به آنجا كه زمان كمتر می برد ، برود.
آیت الله فاضل لنکرانی:
مانعی ندارد بلكه باید به جائی برود كه زمان كمتری خارج مسجد باشد.
آیت الله تبریزی :
در فرض زمان كمتر مانعی ندارد. [50]
سؤال4 :
حكم مسأله قبل در مورد تخلّی و توالت رفتن چیست؟ گاه توالت نزدیك شلوغ است و مستلزم توقف زیاد در خارج مسجد است ولی در توالت دورتر كمتر معطل میگردد؟
آیات عظام رهبری ، مكارم شیرازی، صافی گلپایگانی ، وحید خراسانی، بهجت ، شبیری زنجانی ، سیستانی ، نوری همدانی:
حکم مسأله قبل را دارد. [51]
حکم نشستن در زیر سایه
معتكف در خارج از مسجد ، در صورت امكان نباید زیر سایه بنشیند ، لذا نشستن زیر سایه در خارج از محلّ اعتكاف ، اگر قضاء حاجت و رفع نیاز متوقف بر نشستن باشد ، اشكال ندارد.
حکم راهرفتن در زیر سایه
آیات عظام امام ، مكارم شیرازی، سیستانی ، نوری همدانی :
بلی میتواند هر چند احتیاط مستحب ترك آن است.
آیات عظام صافی گلپایگانی ، بهجت :
بنابر احتیاط واجب زیر سایه راه نرود. [52]
حکم نشستن در غیر زیر سایه
آیا معتكف در خارج از مسجد میتواند در مکانی که سایه نیست مثلاً زیر آفتاب بنشیند :
آیات عظام امام ، صافی گلپایگانی ، وحید خراسانی ، نوری همدانی، بهجت :
بنابر احتیاط واجب ننشیند مگر در حال ضرورت.
آیت الله سیستانی :
بنابراحتیاط واجب بعد از قضاء حاجت و رفع نیاز ننشیند مگر در حال ضرورت.
آیت الله مكارم شیرازی:
نباید بنشیند. [53]
خروج طولانی
هرگاه بنابر ضرورتی از مسجد خارج شد و خروجش طولانی گردد ، بهگونهایکه صورت اعتکاف از بین برود ، اعتکافش باطل میشود . [54]
پی نوشت ها:
[44] تحریر الوسیلة مرحوم امام، ج1، القول فی شروطه، م7 ص280 و كتاب الطهارة، القول فی احكام النجاسات، م4 ص108 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، م 1104 ص269 ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1 الاعتكاف م 1410 ص239 ، عروه الوثقی ج2، كتاب الاعتكاف، شروط الاعتكاف، م20 و م23 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، سیستانی، تبریزی، وحید ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، م 1071 و غسل الجنابة، م 180 ، مجموعه استفتائات مقام معظم رهبری آیتالله خامنهای در سایت ایشان .
[45] تحریر الوسیله ج۱ ص۲۹۰ ، هدایه العباد آیت الله صافی م1411 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت ص۳۳۵ ، مجموعهاستفتائات رهبری در سایت ایشان .
[46] عروه الوثقی ج2 اعتکاف ، شرائط صحة الاعتکاف مورد الثامن ، تحریر الوسیله ج1 شرایط صحة الاعتکاف مورد السابع ص۲۸۸ و ص۲۹۰م10 ، اعتکاف عبادتی کامل، ص۸۴ ، رساله آیت الله وحید م 1767 .
[47] عروه الوثقی، ج۲، ص۸۴ ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1 م1415، تحریر الوسیله ج۱ ص۲۹۰ ، الاحکام الواضحه آیه الله فاضل، ص۲۷۰ ، منهاج الصالحین آیه الله سیستانی ج۱ ص۳۴۴ ، اعتکاف عبادتی کامل، ص۸۲ ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، خاتمة فی الاعتكاف، م 1205 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، م1077 .
[48] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، الاعتكاف، الشرط السادس ، هدایه العباد آیه الله صافی گلپایگانی، ج1، الاعتكاف، شروط الاعتكاف، م 1412 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203 ، عروه الوثقی ج2 شروط الاعتكاف، م 35 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1 الخاتمة فی الاعتكاف، الشرط السادس .
[49] استفتاء خصوصی .
[50] استفتائات جدید آیت الله تبریزی ج1 س 729 ص152 ، استفتاء خصوصی از سایر مراجع .
[51] استفتاء خصوصی کتبی از مراجع معظم تقلید
[52] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، عروه الوثقی ج2، كتاب الاعتكاف، شرائط الصحة، م 35 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، الاعتكاف، الشرط السادس ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1، شروط الاعتكاف، م 1412 .
[53] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، هدایه العباد آیه الله صافی گلپایگانی ج1، الاعتكاف ، م 1412 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل ، الاعتكاف، الشرط السادس ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، الشرط السادس ، عروه الوثقی ج2، شروط الاعتكاف، م 35 .
[54] عروه الوثقی، ج۲، ص۸۵. م36 ؛ استفتائات آیت الله بهجت ج۲، ص۴۴۵.
منبع:
سایت سراج
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید. آیات عظام امام ، سیستانی ، مكارم شیرازی، نوری همدانی:
پشت بام و سرداب و محراب مساجد جزء مسجد به حساب میآید مگر آنكه بدانیم یا اطمینان پیدا كنیم كه آن مكان جزء مسجد نیست.
آیات عظام رهبری ، خوئی ، تبریزی ، وحید خراسانی ، صافی گلپایگانی ، بهجت ، فاضل لنکرانی :
پشت بام و سرداب و محراب مساجد جزء مسجد به حساب میآید مگر آنكه بدانیم یا اطمینان پیدا كنیم كه آن مكان جزء مسجد نیست ، همچنین ملحقات مسجد ، اگر به قصد اینكه جزء مسجد باشد به آن افزوده شده، حكم مسجد را داراست ، مثل مكانی كه در اثر توسعه به مسجد افزوده شده و به قصد اینكه جزء مسجد باشد آن را وقف نموده باشند. [44]
حکم صحن و حیاط مسجد
آیات عظام امام ، رهبری ، صافی گلپایگانی ، بهجـت :
آنچه به مسجد اضافه میشود جزء مسجد نیستند ، مگر علم پیدا شود که جزء مسجد قرار داده شده است. [45]
حکم جنابت معتکف
آیات عظام امام ، فاضل لنکرانی:
در مسجدالحرام و مسجدالنبی غسل جنابت جایز نیست و واجب است با تیمم ، از مسجد برای غسل خارج شود و در غیر مسجدالحرام و مسجد النبی نیز چنانچه غسل جنابت مستلزم مکث و توقّف باشد ، غسل جایز نیست و گرنه می تواند در مسجد غسل نموده یا آنکه برای غسل از مسجد خارج شود و اگر در موردی که خروج واجب است چنانچه عمداً از مسجد خارج نشود ، بهخاطر توقّف حرام در مسجد ، اعتکافش باطل میگردد.
آیات عظام صافی گلپایگانی ، مکارم شیرازی :
هرگاه در مسجد جنب شود ، باید برای غسل از مسجد خارج گردد و در مسجد الحرام و مسجد النبی باید فوراً تیمم نماید و از مسجد خارج شود و در سایر مساجد بدون تیمم از مسجد خارج می شود هر چند امکان غسل در مسجد بدون مکث و آلودهکردن مسجد فراهم باشد و اگر عمداً خارج نشد ، به خاطر حرمت توقّف جنب در مسجد ، اعتکافش باطل میگردد .
آیت الله سیستانی :
در غیر مسجد الحرام و مسجد النبی از سایر مساجد ، اگر انجام غسل جنابت مستلزم مکث و توقّف در مسجد یا هتک یا محذور شرعی دیگر مثل نجس شدن مسجد نباشد، بنابر احتیاط واجب لازم است در مسجد غسل نماید و گرنه جایز نیست در مسجد غسل کند هر چند زمان غسل کمتر از زمان خروج از مسجد باشد.
امّا در مسجد الحرام و مسجد النبی اگر غسل مستلزم محذور شرعی باشد ، واجب است در بیرون مسجد غسل نماید و گرنه چنانچه زمان غسل طولانی تر از زمان تیمم و از زمان خروج نباشد، واجب است در مسجد غسل نماید.
این حکم در زمانی است که نوع حدث ، مانع از بودن در مسجد باشد ؛ امّا اگر مانع محسوب نشود مثلاً حدث مس میّت باشد ، چنانچه امکان دارد در مسجد غسل کند ، بنابر احتیاط لازم نباید برای غسل از مسجد خارج گردد .
آیت الله وحید خراسانی :
اگر بر اعتكافكننده غسل واجب شود ، در صورتى كه غسل كردن در مسجد مانعى نداشته باشد - مانند غسل مسّ میّت - جایز نیست از مسجد خارج شود و در صورتى كه مانع داشته باشد - مثل غسل جنابت كه مستلزم ماندن در مسجد با جنابت است - باید خارج شود وگرنه اعتكاف او باطل مىشود. [46]
حکم غصب کردن جا در اعتکاف
آیات عظام امام ، فاضل لنکرانی ، سیستانی ، نوری همدانی :
اعتكافش باطل نمیشود هرچند گناه كرده است.
آیات عظام خوئی ، تبریزی :
بطلان اعتكافش محلّ اشكال است.
آیت الله صافی گلپایگانی:
بنابراحتیاط واجب اعتكافش باطل میشود.
آیت الله وحید خراسانی:
اعتكافش باطل میشود.
آیت الله مکارم شیرازی:
بطلان اعتکاف به خاطر غصب مکانی از مسجد که معتکف دیگری آنجا را برای اعتکافش در نظر گرفته و وسایلش را در آنجا نهاده ، مورد اشکال است. امّا اگر بر روی سجادۀ غصبی معتکف شود ، بدونشک اعتکافش باطل میشود.
آیت الله بهجت :
در صورتی كه مكان نشستن منحصر به همان مكان غصبی باشد ، اعتكافش باطل است ولی اگر مكان نشستن منحصر به محلّ غصبی نباشد ، اعتكافش صحیح است. [47]
حکم رعایت نزدیکترین راه در خروج از مسجد
سؤال1 :
آیا مراعات نزدیكترین مسیر در هنگام خروج از محل اعتكاف واجب است ؟
آیات عظام امام ، وحید خراسانی ، صافی گلپایگانی ، سیستانی ، نوری همدانی :
احتیاط واجب است.
آیت الله بهجت :
بلی ، باید نزدیكترین مسیر را برگزیند.
آیت الله مكارم شیرازی :
انتخاب نزدیكترین راه واجب نیست مگر آنكه اختلاف دو راه بسیار زیاد باشد.
آیات عظام خوئی ، تبریزی :
احتیاط مستحب است . [48]
سؤال2 :
كسی كه از مسجد برای غسل واجب خارج میشود آیا میتواند با وجود حمامِ نزدیك به مسجد ، به حمام دورتر برود؟
مقام معظم رهبری :
باید محلّی را انتخاب كند كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد باشد.
آیت الله سیستانی :
حمامی را انتخاب كند كه رفتن به سوی آن و غسل كردن در آن نسبت به حمام دیگر وقت كمتری را اشغال میكند.
آیت الله مكارم شیرازی :
هرگاه زمان آنها مساوی باشد اولویّت با حمام نزدیك است.
آیت الله صافی گلپایگانی:
اگر مستلزم توقف كمتر نمیشود نمیتواند.
آیت الله وحید خراسانی :
ظاقرب طرق را اختیار كند.
آیت الله بهجت :
برای هر حاجت و ضرورتی كه از مسجد خارج میشود باید کوتاه ترین راه را انتخاب نماید . [49]
سؤال3 :
شخصی در حال اعتكاف احتیاج به طهارت (وضو یا غسل چه واجب چه مستحب) پیدا میكند اگر طهارت در نزدیکترین محل خارج مسجد ، مستلزم توقّف و مكث زیاد در خارج مسجد است آیا میتواند به مكان دورتر كه زمان كمتری معطّل میشود برود؟
مقام معظم رهبری :
هركدام كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد باشد ، باید انتخاب شود.
آیت الله سیستانی :
میزان دوری یا نزدیكی به مسجد نیست بلكه میزان ، بودن در خارج مسجد است كه باید سعی شود هر چه كمتر در خارج مسجد توقّف كند.
آیت الله شبیری زنجانی :
برای مقدار خروج از مسجد، ضرورت باید رعایت شود نزدیكی و دوری باعث فرق نیست و اگر مقدار زمان در نزدیك و دور مساوی باشد شخص در انتخاب مخیّر است و گرنه هر كدام كه مستلزم مكث كمتر در خارج مسجد گردد ، لازم است انتخاب شود.
آیت الله مكارم شیرازی:
آری این كار اولویّت دارد.
آیت الله صافی گلپایگانی :
بلی میتواند.
آیت الله وحید خراسانی:
اختیار كند توقّف كمتر را .
آیت الله بهجت :
برای هر حاجت و ضرورتی كه از مسجد خارج میشود باید اقتصار بر اقلّ نماید از جهت خروج از مسجد.
آیت الله نوری همدانی:
بلی، باید به آنجا كه زمان كمتر می برد ، برود.
آیت الله فاضل لنکرانی:
مانعی ندارد بلكه باید به جائی برود كه زمان كمتری خارج مسجد باشد.
آیت الله تبریزی :
در فرض زمان كمتر مانعی ندارد. [50]
سؤال4 :
حكم مسأله قبل در مورد تخلّی و توالت رفتن چیست؟ گاه توالت نزدیك شلوغ است و مستلزم توقف زیاد در خارج مسجد است ولی در توالت دورتر كمتر معطل میگردد؟
آیات عظام رهبری ، مكارم شیرازی، صافی گلپایگانی ، وحید خراسانی، بهجت ، شبیری زنجانی ، سیستانی ، نوری همدانی:
حکم مسأله قبل را دارد. [51]
حکم نشستن در زیر سایه
معتكف در خارج از مسجد ، در صورت امكان نباید زیر سایه بنشیند ، لذا نشستن زیر سایه در خارج از محلّ اعتكاف ، اگر قضاء حاجت و رفع نیاز متوقف بر نشستن باشد ، اشكال ندارد.
حکم راهرفتن در زیر سایه
آیات عظام امام ، مكارم شیرازی، سیستانی ، نوری همدانی :
بلی میتواند هر چند احتیاط مستحب ترك آن است.
آیات عظام صافی گلپایگانی ، بهجت :
بنابر احتیاط واجب زیر سایه راه نرود. [52]
حکم نشستن در غیر زیر سایه
آیا معتكف در خارج از مسجد میتواند در مکانی که سایه نیست مثلاً زیر آفتاب بنشیند :
آیات عظام امام ، صافی گلپایگانی ، وحید خراسانی ، نوری همدانی، بهجت :
بنابر احتیاط واجب ننشیند مگر در حال ضرورت.
آیت الله سیستانی :
بنابراحتیاط واجب بعد از قضاء حاجت و رفع نیاز ننشیند مگر در حال ضرورت.
آیت الله مكارم شیرازی:
نباید بنشیند. [53]
خروج طولانی
هرگاه بنابر ضرورتی از مسجد خارج شد و خروجش طولانی گردد ، بهگونهایکه صورت اعتکاف از بین برود ، اعتکافش باطل میشود . [54]
پی نوشت ها:
[44] تحریر الوسیلة مرحوم امام، ج1، القول فی شروطه، م7 ص280 و كتاب الطهارة، القول فی احكام النجاسات، م4 ص108 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، م 1104 ص269 ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1 الاعتكاف م 1410 ص239 ، عروه الوثقی ج2، كتاب الاعتكاف، شروط الاعتكاف، م20 و م23 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، سیستانی، تبریزی، وحید ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، م 1071 و غسل الجنابة، م 180 ، مجموعه استفتائات مقام معظم رهبری آیتالله خامنهای در سایت ایشان .
[45] تحریر الوسیله ج۱ ص۲۹۰ ، هدایه العباد آیت الله صافی م1411 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت ص۳۳۵ ، مجموعهاستفتائات رهبری در سایت ایشان .
[46] عروه الوثقی ج2 اعتکاف ، شرائط صحة الاعتکاف مورد الثامن ، تحریر الوسیله ج1 شرایط صحة الاعتکاف مورد السابع ص۲۸۸ و ص۲۹۰م10 ، اعتکاف عبادتی کامل، ص۸۴ ، رساله آیت الله وحید م 1767 .
[47] عروه الوثقی، ج۲، ص۸۴ ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1 م1415، تحریر الوسیله ج۱ ص۲۹۰ ، الاحکام الواضحه آیه الله فاضل، ص۲۷۰ ، منهاج الصالحین آیه الله سیستانی ج۱ ص۳۴۴ ، اعتکاف عبادتی کامل، ص۸۲ ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، خاتمة فی الاعتكاف، م 1205 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، م1077 .
[48] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، الاعتكاف، الشرط السادس ، هدایه العباد آیه الله صافی گلپایگانی، ج1، الاعتكاف، شروط الاعتكاف، م 1412 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203 ، عروه الوثقی ج2 شروط الاعتكاف، م 35 ، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1 الخاتمة فی الاعتكاف، الشرط السادس .
[49] استفتاء خصوصی .
[50] استفتائات جدید آیت الله تبریزی ج1 س 729 ص152 ، استفتاء خصوصی از سایر مراجع .
[51] استفتاء خصوصی کتبی از مراجع معظم تقلید
[52] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، عروه الوثقی ج2، كتاب الاعتكاف، شرائط الصحة، م 35 ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل، الاعتكاف، الشرط السادس ، هدایه العباد آیه الله صافی ج1، شروط الاعتكاف، م 1412 .
[53] تحریر الوسیلة ج1، خاتمة فی الاعتكاف، القول فی شروطه، م 9 ، هدایه العباد آیه الله صافی گلپایگانی ج1، الاعتكاف ، م 1412 ، الاحكام الواضحة آیه الله فاضل ، الاعتكاف، الشرط السادس ، وسیله النجاه آیه الله بهجت، شرائط صحة الاعتكاف، م 1203، منهاج الصالحین آیات عظام خوئی، تبریزی، وحید، سیستانی ج1، الخاتمة فی الاعتكاف، الشرط السادس ، عروه الوثقی ج2، شروط الاعتكاف، م 35 .
[54] عروه الوثقی، ج۲، ص۸۵. م36 ؛ استفتائات آیت الله بهجت ج۲، ص۴۴۵.
منبع:
سایت سراج