تبیان، دستیار زندگی

سوگند پیامبر(صلی الله و علیه وآله) تحریم شرعی نبود

مگر نمی‌گوییم حلال محمد(صلی الله علیه و آله) تا روز قیامت حلال است و حرام محمد(صلی الله علیه و آله) تا روز قیامت حرام است؛ پس چرا با توجه به شان نزول سوره تحریم ، پیامبر، حلال خدا را بر خود حرام كرده بود؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سوگند پیامبر(صلی الله و علیه وآله) تحریم شرعی نبود
خداوند می‌فرماید:
«یَأَیهُّا النَّبىُ لِمَ تحُرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ تَبْتَغِى مَرْضَاتَ أَزْوَاجِكَ[تحریم/1] اى پیامبر! چرا آنچه را كه خدا بر تو حلال كرده براى به دست آوردن خشنودى همسرانت بر خود حرام مى‌‏كنى؟»
گر چه مطابق شان نزول این آیه، پیامبر اسلام، خوردن حلال هایی را بر خود حرام کرد؛ اما این تحریم، تحریم شرعى نبود، بلكه به طورى كه از آیات بعد استفاده مى‌‏شود سوگندى از ناحیه پیامبر اسلام بود و مى‌‏دانیم كه قسم خوردن بر ترك بعضى از مباحات گناهى ندارد. بنا بر این جمله «چرا بر خود تحریم مى‏‌كنى؟» به عنوان عتاب و سرزنش نیست بلكه نوعى دلسوزى و شفقت است.[تفسیر نمونه‏، ج24، ص271الی 273]
بنابراین گر چه حلال و حرام محمد(صلی الله علیه و آله) تا روز قیامت حلال و حرام است[أصول الكافی‏، ج1، ص75]
ولی در آیه یک تحریم، پیامبر اسلام بر نخوردن حلالی سوگند خورد و این سوگند، تحریم شرعی نبود تا در آن مناقشه شود. به بیان دیگر،
گاهی حرمت از جانب خداوند متعال است كه در مقام شارع و قانون گذار و بنابر برخی مصلحت های فردی یا جمعی حكم به حرمت چیزی می كند، كه در این صورت هیچ كس حق تبدیل یا تصرف در آن را ندارد. نه از نظر كمیت و نه از نظر كیفیت،
اما گاهی تحریم مربوط به فعل مباحی است كه انسان برای خودش وضع می كند. و در دین مبین اسلام این كار به صورت قسم، نذر و یا عهد انجام می پذیرد. این نوع تحریم نه تنها هیچ گونه منافاتی با احكام اسلام ندارد بلكه در واقع تابع آن نیز هست، و عمل به آن هم در بعضی از شرایط بسیار خوب و پسندیده است. چون محروم کردن خود از یک نعمت است نه حرام کردن آن در شرع مقدس.
منبع:
کانال مرکز نشر معارف قرآن و حدیث