تبیان، دستیار زندگی

عوامل شكل‌دهنده به انتخاب‌ها

آرزوها و تمنیات به آدمى جهت مى‌دهد، و هنگامى كه انسان درپى قدرت و مُكنت است، از سر عمد چشم بر حقیقت مى‌بندد و به راهى مى‌رود كه تمنیاتش نقش مى‌زند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 بخش نهج البلاغه تبیان
نهج البلاغه
امیرمؤمنان على (علیه السلام) مشاهده كرد كه عمّار پسر یاسر با مُغِیره پسر شُعْبَه سخن مى‌گوید و تلاش مى‌كند او را به راه حق آورد، پس حضرت فرمود :
«دَعْهُ یَا عَمَّارُ، فَإِنَّهُ لَمْ یَأْخُذْ مِنَ الدِّینِ إِلاَّ مَا قَارَبَهُ مِنَ الدُّنْیَا، وَ عَلَى عَمْدٍ لَبَّسَ عَلَى نَفْسِهِ لِیَجْعَلَ الشُّبُهَاتِ عَاذِرًا لِسَقَطَاتِهِ.» همان ، حکمت ۴۰۵
عمّار! او را واگذار، چه او چیزى از دین برنگرفته جز آن‌چه او را به دنیا نزدیك كردن تواند، و به عمد خود را به شبهه‌ها درافكنده تا آن را عذرخواه خطاهاى خود گرداند.

انسان مى‌تواند بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفىِ تربیتى خویش فائق آید و خود را آن‌گونه كه باید انتخاب نماید؛ و راه هدایت به همین مى‌خوانَد. امیرمؤمنان على (علیه السلام) در نامه‌اى به معاویه او را از این جهت نكوهش كرده است كه وى نخواسته بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفى تربیتى خویش فائق آید و همان راهى را انتخاب كرده است كه پدرانش پیش از او انتخاب كرده بودند :


تمنیات قدرت‌طلبانه و مُكنت‌جویانه دام انتخاب‌هاى آدمى است، چنان‌كه در سروده‌اى منسوب به حضرت حسین (علیه السلام) آمده است : انسان مى‌تواند بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفىِ تربیتى خویش فائق آید و خود را آن‌گونه كه باید انتخاب نماید؛ و راه هدایت به همین مى‌خوانَد. امیرمؤمنان على (علیه السلام) در نامه‌اى به معاویه او را از این جهت نكوهش كرده است كه وى نخواسته بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفى تربیتى خویش فائق آید و همان راهى را انتخاب كرده است كه پدرانش پیش از او انتخاب كرده بودند.
انسان مى‌تواند بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفىِ تربیتى خویش فائق آید و خود را آن‌گونه كه باید انتخاب نماید؛ و راه هدایت به همین مى‌خوانَد. امیرمؤمنان على (علیه السلام) در نامه‌اى به معاویه او را از این جهت نكوهش كرده است كه وى نخواسته بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفى تربیتى خویش فائق آید و همان راهى را انتخاب كرده است كه پدرانش پیش از او انتخاب كرده بودند :
انسان مى‌تواند بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفىِ تربیتى خویش فائق آید و خود را آن‌گونه كه باید انتخاب نماید؛ و راه هدایت به همین مى‌خوانَد. امیرمؤمنان على (علیه السلام) در نامه‌اى به معاویه او را از این جهت نكوهش كرده است كه وى نخواسته بر تمنیات پست خود و بر زمینه‌هاى منفى تربیتى خویش فائق آید و همان راهى را انتخاب كرده است كه پدرانش پیش از او انتخاب كرده بودند :
وَ لَمْ یَطْلُبْ عُلُوَّ الْقَدْرِ فِیهَا
وَ عِزَّ النَّفْسِ إِلاَّ كُلُّ طَاغٍ
وَ إِنْ نَالَ النُّفُوسُ مِنَ الْمَعَالِی
فَلَیْسَ لِنَیْلِهَا طِیبُ الْمَسَاغِ
إِذَا بَلَغَ الْمُرَادَ عُلاً وَ عِزًّا
تَوَلَّى وَ اضْمَحَلَّ مَعَ الْبَلاَغِ
كَقَصْرٍ قَدْ تَهَدَّمَ حَافَتَاهُ
إِذَا صَارَ الْبِنَاءُ إِلَى الفَرَاغِ
أَقُولُ وَ قَدْ رَأَیْتُ مُلُوکَ عَصْرِی
أَلاَ لاَ یَبْغِیَنَّ الْمُلْکَ باَغٍ دیوان الامام الحسین (علیه السلام) ، ماردینی ، ص ۱۳۰-۱۲۹
جز انسان طغیانگر كسى در دنیا قدرت‌طلبى و عزّت‌جویى نمى‌نماید.
و اگر كسانى به برترى‌هاى دنیایى برسند، در این دستیابى، هیچ خوشى و گوارایى نخواهد بود.
هرگاه آدمى به قدرت‌طلبى و عزّت‌جویى دست یابد، در همان حال آن‌ها بدو پشت مى‌كنند و رو به فروپاشى مى‌روند.
همانند كاخى كه دو جانب آن فروریزد، چون ساختمان آن به پایان رسد.
من پادشاهان دوران خود را دیده‌ام و هشدار مى‌دهم كه هیچ ستمگرى درپى برترى‌جویى و ستمگرى در زمین برنیاید.
امّا گفته تو كه ما فرزندان عبد منافیم؛ درست است كه تبار ما یكى است، امّا امیّه در پایه هاشم نیست، و حرب را با عبدالمطّلب در یك رتبت نتوان آورد، و ابوسفیان را با ابوطالب قیاس نتوان كرد. آن‌كه در راه خدا هجرت نمود چونان كسى نیست كه رسول خدا آزادش فرمود؛ و خاندانى را كه حَسَبى است شایسته، همچون كسى نیست كه خود را بدان خاندان بسته؛ و نه با ایمانِ درستكردار چون دروغگوى دغلكار. بدا پسرى كه پیرو پدر شود و درپى او به آتش دوزخ در شود.
منبع:
کانال استاد دلشاد


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.