امام على و نفى مناسبات سلطنتی

شریف رضى ماجرایى را نقل كرده است كه نمونه‌اى گویا و ملاكى روشن، در راه و رسم حكومت موفّق تاریخ است و آن ماجرا این است:

«[وَ قَالَ عَلَیْهِالسَّلاَمُ وَ قَدْ لَقِیَهُ عِنْدَ مَسِیرِهِ إِلَى الشَّامِ دَهَاقِینَ الاَْنْبَارِ، فَتَرَجَّلُوا لَهُ وَ اشْتَدُّوا بَیْنَ یَدَیْهِ، فَقَالَ:]

مَا هذَا الَّذِی صَنَعْتُمُوهُ؟ [فَقَالُوا: خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا، فَقَالَ :] وَ اللهِ مَا یَنْتَفِعُ بِهذَا أُمَرَاؤُكُمْ! وَ إِنَّكُمْ لَتَشُقُّونَ عَلَى أَنْفُسِكُمْ فِی دُنْیَاكُمْ، وَلَتَشْقَوْنَ بِهِ فِی آخِرَتِكُمْ. وَ مَا أَخْسَرَ الْمَشَقَّةَ وَرَاءَهَا الْعِقَابُ، وَأَرْبَحَ الدَّعَةَ مَعَهَا الاَْمَانُ مِنَ النَّارِ!»نهج‌البلاغه، حکمت ۳۷

[و چون دهبانان انبار، هنگام رفتن امام به شام، او را دیدند، براى وى پیاده شدند و پیشاپیش‌ او دویدند.] فرمود: این چه كار بود كه كردید؟ [گفتند: عادتى است كه داریم و بدان امیران خود را بزرگ مى‌شماریم. فرمود:] به خدا سوگند كه امیران شما از این كار سودى نبردند، و شما در دنیاى‌تان خود را بدان به رنج مى‌افكنید و در آخرت‌تان بدبخت مى‌گردید. و چه زیانبار است رنجى كه كیفر در پى آن است، و چه سودمند است آسایشى كه با آن از آتش امان است.

امام على (علیه السلام) تمام تشریفات غیرانسانى و مناسبات سلطنتى را منكوب مى‌كرد كه شأن حكومت او پاس‌داشتن حرمت‌ها و كرامت‌ها بود. از این رو امام على (علیه السلام) زیر پا گذاشتن حرمت و كرامت خود را ـ به هر بهانه و با هر توجیهى ـ زیانبارترین امور دانسته و فرموده است چنین امورى بدترین نوع خسران و زیان است، زیرا انسان رنج و مشقّتى را برخود هموار مى‌كند كه به دنبالش كیفرى سخت وجود دارد.

---

منبع:
کانال نهج البلاغه استاد دلشاد