شرایط قرض و وام دادن

كیست كه به خداوند وام دهد، وامى نیكو تا خداوند آن را براى او چندین برابر بیافزاید و خداوند (روزى بندگان را) محدود و گسترده مى‏سازد، و به سوى او بازگردانده مى‏شوید.

مَنْ ذَا الَّذِى یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً كَثِیرَةً وَاللَّهُ یَقْبِضُ وَیَبْصُطُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ (بقره، 245)

كیست كه به خداوند وام دهد، وامى نیكو تا خداوند آن را براى او چندین برابر بیافزاید و خداوند (روزى بندگان را) محدود و گسترده مى‏سازد، و به سوى او بازگردانده مى‏شوید.

در تفاسیر مختلف(1) آمده است كه این آیه به دنبال آیه قبل كه مردم را به جهاد تشویق مى‏كرد، مؤمنان را به انفاق و وام ترغیب مى‏نماید. زیرا همان گونه كه براى امنیّت و صیانت جامعه، نیاز به جهاد و تلاش مخلصانه است، همچنین براى تأمین محرومان و تهیه وسایل جهاد، نیاز به كمك‏هاى مادّى مى‏باشد.

موضوع وام دادن به خدا، هفت بار در قرآن آمده است. تفسیر مجمع‏البیان(2) شرایطى را براى قرض‏الحسنه بیان كرده است. از آن جمله:

1- از مال حلال باشد.

2- از مال سالم باشد.

3- براى مصرف ضرورى باشد.

4- بى‏منّت باشد.

5 - بى‏ریا باشد.

6- مخفیانه باشد.

7- با عشق وایثار پرداخت شود.

8 - سریع پرداخت شود.

9- قرض دهنده خداوند را بر این توفیق شكرگزار باشد.

10- آبروى گیرنده وام حفظ شود.

«قرض»، در زبان عربى به معناى بریدن است و اینكه به وام، قرض مى‏گویند بخاطر آن است كه بخشى از مال بریده وبه دیگران داده مى‏شود تا دوباره باز پس گرفته شود. كلمه «بسط» به معناى گشایش و وسعت است و «بساط» به اجناسى گفته مى‏شود كه در زمین پهن شده باشد.

پی نوشت ها:

1) تفسیر كبیر، كاشف ونمونه.

محسن قرائتى،پرتوی از نور ج1،ص 26