ایراد خطبه جامع الابعاد فدكیه حركتی پیامبر گونه بود
حجت الاسلام غلامحسن محرمی، محقق و كارشناس تاریخ اسلام در تشریح ابعاد علمی و محتوایی خطبه حضرت زهرا (ص) گفت: خطبه حضرت زهرا (س) با حمد و ستایش پروردگار و بیان اوصاف خداوند شروع می‌شود بیان فلسفه خلقت انسانها و اثبات حكمت پروردگار از این آفرینش و تشریح مساله‌ی آغاز و پایان جهان هستی به امر الهی از دیگر محورهای طرح شده در بخش نخست خطبه آن حضرت است.
وی با اشاره به جامعیت خطبه حضرت زهرا (س) در بیان معارف اسلامی افزود: آن حضرت با دعوت به عبادت كه به بنده قابلیت دریافت پاداش می دهد و نیز تبیین جایگاه و منزلت پیامبر اكرم (ص) در نزد پروردگار و تشریح دلایل مبعوث شدن آن حضرت و اتمام حجت خداوند بواسطه مبعوث شدن پیامبر در روزگاری كه برخی انسانها دچار تشتت در ادیان شده بودند را خطبه ای جامع را ایراد كرده اند كه ضامن سعادت بشر می شود.
این كارشناس تاریخ اسلام تبیین اسلام واقعی كه با پیامبری حضرت محمد (ص) در جامعه‌ی جاهلیت عرب و جهان اشاعه یافت را از دیگر نكات این خطبه عنوان كرد و گفت: حضرت زهرا (س) در بخشی از این خطبه مسلمانان را حاملان دین و وحی برمی‌شمارد كه وظیفه ابلاغ دین به دیگران را دارند.
نویسنده كتاب دفاع از حقانیت شیعه با اشاره به حركت پیامبرگونه حضرت زهرا (س) در خطبه‌ی فدكیه، تبیین درجات علمی و عملی و زندگی فردی و اجتماعی آن حضرت را وظیفه‌ی مبلغان و منبریها عنوان كرد و افزود: پرداختن به جنبه‌ی محتوایی حركت حضرت زهرا (س) اهمیت فراوانی دارد .
این كارشناس ارشد تاریخ برانگیختن احساسات و عواطف مسلمانان در مورد حضرت زهرا (س) و مصائب و مشكلات آن حضرت بدون بیان درجات علمی و عملی ایشان را باعث ایجاد شور بدون شعور در مخاطبان در مجالس عزاداری عنوان كرد.
حجت‌الاسلام محرمی هدف از برپایی مجالس عزاداری را آشنایی مردم با معارف اصیل اهل بیت(ع) و اسلام ناب محمدی عنوان كرد كه در حال حاضر توسط برخی منبریها و مداحان به مجالس تعزیه‌خوانی و برانگیختن احساسات تبدیل شده است.
وی روحانیت‌زدایی را آفت مجالس عزاداری ائمه و اهل بیت (ع) عنوان و تصریح كرد: امروزه در مجالس گرامیداشت اهل بیت(ع) مداحان جایگاه برتری نسبت به روحانیون و علمای دینی یافته‌اند.
این كارشناس تاریخ با ابراز تاسف از عدم تدریس خطبه حضرت زهرا (س) در متون درسی حوزه و دانشگاه گفت: حوزه‌های علمیه باید در تبیین و تشریح خطبه حضرت زهرا (س) در كلاسهای درس نسبت به دانشگاه پیشقدم باشد و این خطبه را جزء دروس رسمی خود قرار دهند.
نویسنده كتاب تاریخ تشیع یادآور شد: خطبه حضرت زهرا در عین كوتاهی فصل گسترده‌ای از بیان فلسفه احكام است آن حضرت ایمان را عامل تطهیر و پاكیزگی، نماز را وسیله تزكیه دل، زكات را عامل تزكیه نفس، روزه را برای اثبات اخلاص بندگان به خداوند، حج را وسیله تحكیم مبانی دینی، عدل را برای ارتباط قلوب، اطاعت را برای حسن انتظام امور اجتماعی، امامت را وسیله‌ی ایمنی و امان از اختلاف و تفرقه، جهاد را عامل عزت و سربلندی ملت اسلام، امر به معروف را برای اصلاح امور مردم، صله رحم را برای وحدت ملی، قصاص را برای حفظ خون مردم، وفای به نذر را عامل رسیدن به مغفرت و ترك شرك را برای خلوص عبودیت پروردگار ذكر می كنند.
حجت‌الاسلام محرمی با اشاره به بخش دیگری از خطبه حضرت زهرا (س) با معرفی حضرت علی (ع) به عنوان یار و همراه همیشگی پیامبر (ص) از امیرالمومنین (ع) بعنوان عامل فرو نشاننده آتش فتنه و فساد و مردی پیش قدم در اطاعت خدا و اجرای حق یاد می كند.
نویسنده‌ی كتاب جلوه‌های اعجاز معصومین با اشاره به اینكه بخش دیگری از خطبه حضرت زهرا (س) به تشریح اتفاقات هنگام رحلت پیامبر (ص) و آشكار شدن نفاق و دورویی منافقان پس از آن اختصاص دارد كه در آن بخش حضرت زهرا می فرمایند: منافقان بدعتها نهادند و با خاموش كردن انوار حق، تضییع آن را شعار خود ساخته و سنتهای پیامبر را فراموش كردند.
حجت‌الاسلام محرمی، به فراز دیگری از این خطبه درخصوص مساله فدك و مباحث طرح شده از سوی حضرت زهرا(س) اشاره می كند و می گوید: ایشان در خطاب به منافقان مسئله ارث بردن فرزند را بیان می كنند و با دلیلی محكم ولی ساده از قرآن كه مورد پذیرش همه مسلمان بود بود مسئله فدك را برای همگان مشخص می كنند.
این كارشناس تاریخ با تاكید بر نقش حمایتی انصار و مهاجران نسبت به حضرت زهرا (س) گفت: حضرت در این خطبه انصار را یاوران اسلام و حافظین حدود احكام قرآن و دین برمی‌شمارد و از آنها در مقابل منافقان، برای حاكمیت اسلام ناب محمدی یاری می‌طلبد .
