پولی  شدن آموزش مغایر قانون  اساسی است

دكتر دانش آشتیانی در گفت  و گوی با روزنامه «شرق»

در ساعات ابتدایی روز، میهمان دفترش هستیم. آرام و خوش  برخورد روبه رویمان می  نشیند و از دغدغه هایش صحبت می  کند. دفتر کار دومین وزیر آموزش  و پرورش دولت تدبیر و امید، فخرالدین احمدی  دانش  آشتیانی در ماه  های ابتدایی وزارت او و ماه  های واپسین دولت یازدهم محل گفت وگو درباره کاستی های انکارنشدنی وزارت آموزش وپرورش بود. او که به قول خودش در سال های خدمتش مدرسه داری کرده و معلم بوده، به عنوان یک کارشناس آموزشی حالا سکان داری نظام آموزشی کشور را عهده دار است که در سال های گذشته شرایط خوبی را از سر نگذراند. سیستم فرسوده آموزشی، تنبیه دانش آموزان از سوی معلمان که در سال های اخیر تیتر خبرهای آموزشی بود و هم چنین افزایش آسیب های اجتماعی میان دانش آموزان مسئله اصلی بحث های ما بود. دانش آشتیانی که سال ١٣٩٣ از سوی رئیس جمهوری به عنوان وزیر پیشنهادی علوم معرفی شد و نتوانست رأی اعتماد مجلس را کسب کند، از آبان  امسال در شرایطی وزارت آموزش وپرورش را از فانی تحویل گرفت که مسئله صندوق ذخیره فرهنگیان سر زبان ها افتاده بود. او که تا پیش از وزارت مصاحبه می کرد و به  عنوان منتقد نظام آموزشی محسوب می شد، پس از وزارت ترجیح داد در سکوت خبری آن چیزی را که در ذهن داشت در آموزش وپرورش اجرائی کند. شاید هنوز برای بررسی کارنامه کاری آشتیانی زود باشد؛ اما نگاه باز او به سیستم آموزشی و اعتقاد به تفویض اختیار به مدارس، می تواند نشانه های روشنی از تحقق آن آرمانی باشد که حلقه مفقوده نظام آموزشی کشور است.

آقای آشتیانی، پیش از انتخاب شما به عنوان وزیر آموزش و پرورش، بارها درباره شأن و جایگاه معلمان صحبت کرده اید. سؤال اول این است که به طورکلی تعریف شما از شأن معلم چیست و برای حفظ آن از ابتدای وزارت تاکنون چه برنامه هایی داشته اید؟

سؤال شما دو بُعد دارد؛ یک بُعد آن که به نظرم اهمیت بیشتری هم دارد، بُعد روحی، معنوی و شغلی معلم است؛ از این منظر که ما باید به معلمان به عنوان نخبگان و متفکرانی که بار اصلی تعلیم و تربیت را بر عهده دارند، نگاه کنیم. خود این نگاه به صورت عملیاتی باید به سمتی برود که اجازه دهیم معلمان خودشان فکر کنند؛ در واقع در تصمیم سازی ها و فرایندهای یادگیری داخل مدرسه مشارکت داشته باشند. متأسفانه از این نظر آن طور که باید و شاید عمل نکرده ایم؛ یعنی اختیارات خود معلم داخل مدرسه زیاد نیست. به عنوان مثال، در بعضی از مدارس معلمان عنوان می کنند شأن و شئونات ما فقط مسائل مالی نیست، بلکه احساس می کنیم دیگران دارند برای ما تصمیم می گیرند. آن ها می گویند اجازه بدهید ما خودمان در روندها و وظایف شغلی مان تصمیم بگیریم. ما در همین مدت کوتاه سعی کردیم روی این خواسته برنامه ریزی کنیم و بر اساس شعار مدرسه محوری بتوانیم اختیارات مدرسه را از خود وزارتخانه به مدرسه واگذار کنیم. در واقع می خواهیم خود آموزش و پرورش، مناطق و استان ها به جای ما فکر کنند. در اولین جلساتی که با مسئولان می گذاریم  این مسئله را مطرح می کنیم که اجازه دهید ما به جای معلم و به جای مدیر مدرسه فکر نکنیم. لازمه این عملکرد این است که دستورالعمل ها و بخش نامه های زیادی را که به مدارس می فرستادیم، کم کرده و حتی به صفر برسانیم. در واقع ما در مقام سیاست گذار مسائل آموزش وپرورش باشیم. به نظر من این نوع نگاه می تواند در آن شأن و جایگاه واقعی معلم تأثیرگذار باشد. مسئله دومی که وجود دارد، بحث ارتقای شغلی معلمان است. ما باید بسترها و زمینه هایی را فراهم کنیم تا توانمندی معلمان افزایش پیدا کند؛ به این صورت که اگر معلم داخل مدرسه کار می کند، بستری را فراهم کنیم که در یک سال، فقط این معلم نباشد که داده ها و دانش خود را به دانش آموز منتقل می کند، بلکه خودش هم در این یک سال ارتقا پیدا کند؛ دانش  او زیاد شود،  کار پژوهشی کند و در واقع بتوانیم یک معلم پژوهشگر داشته باشیم. به نظر من این جنبه بسیار بااهمیتی است تا معلم به جایگاه واقعی خودش به عنوان یک پژوهشگر صاحب تفکر دست پیدا کرده و در تصمیم سازی برنامه های مجموعه مدرسه و فعالیت های تربیتی مدرسه نقش داشته باشد.

در ارتباط با مسئله جایگاه معلم، مسائل مادی چه نقشی دارند؟

ما باید پیگیر باشیم تا زندگی متعادلی را برای معلم به وجود بیاوریم. این مسئله را هم باید مدنظر قرار داد که این قشر فرهیخته انتظارات بالایی ندارند. این هم جزء برنامه های ماست که بتوانیم با قوانینی که تدوین می کنیم، زندگی متعادلی را تضمین کنیم تا معلم بدون دغدغه وارد کلاس درسش بشود. یک قسمتی  از مسئله معیشت، بحث حقوق است و بخش دیگرش، امکاناتی است که در کنار حقوق باید برای فرهنگیان در نظر گرفت؛ مسائلی از قبیل سلامت، درمان، مسکن ، امکانات رفاهی که باید داشته باشد و... . به همین خاطر ما کارگروهی را برای این بخش از زمانی که من آمدم، تعیین کرده ایم. موارد خوبی از این کارگروه بیرون آمده است که باید ان شاءالله به مرور آنها را اجرا کنیم.

تدوین نظام حقوقی معلمان مرتبط به همین مسئله است؟

بله، واقعیت این  است که در نظام اداری ما و کل دولت، معلم مانند کارمند دیده شده است؛ در صورتی که ما اعتقاد داریم معلمان به عنوان قشر فرهیخته ای که کار تعلیم و تربیت را بر  عهده دارند، باید نظام حقوقی شان متفاوت باشد. از این نظر حکمی که در برنامه ششم داده شده، این است که ما باید بتوانیم پس از اینکه برنامه ششم تصویب و ابلاغ شد، نظام حقوقی معلمان را با درنظرگرفتن سنجش صلاحیت ها و بحث رتبه بندی در آن، تعیین کنیم. مثل اعضای هیئت علمی دانشگاه که نظام حقوقی مستقلی دارند، برای معلمان هم یک نظام حقوقی مستقلی تدوین کنیم و به صورت لایحه به دولت و مجلس بدهیم.

شما بارها در صحبت هایتان، سیستم آموزشی را نقد کرده و پذیرفته اید که سیستم آموزشی ما فرسوده و نیازمند تغییراتی اساسی است. شاید تغییر نظام های آموزشی و تغییر پی در پی کتب درسی هم به خاطر همین باشد. نگاهتان به این ماجرا چیست و چه برنامه هایی دارید؟

به نظر من، نگاه ما به بحث های تعلیم و تربیت، مأموریت های مدرسه و... نگاهی قدیمی بوده است. نگاه قدیمی یعنی ما مدرسه می رویم برای اینکه صرفا دانشی را یاد بگیریم و همین نگاه باعث شده که مؤلفان ما به این سمت بروند  که هرچقدر می توانند مطالب کتب درسی را افزایش دهند تا آن دانش مدنظرشان شکل بگیرد. یعنی فکر کردیم که از این طریق می توانیم آن کیفیت آموزشی و بحث های تربیتی را پی بگیریم و همین عامل هم باعث شده که بیشتر در این تفکر و این بینش، اصلاحات را به وجود بیاوریم. اما من معتقدم در نظام تعلیم و تربیت، بحث تربیت دانش آموزان مقدم است. اتفاقا در نظام کنونی، بحث آموزش خیلی پررنگ نیست و بحث تربیت و بحث مهارت های زندگی اصل قرار گرفته و اگر شما الان به اهداف نظام های آموزشی در دنیا نگاه کنید، هیچ جایی وجود ندارد که بگوید ما می خواهیم سطح آموزش را به این نقطه برسانیم. بیشتر می گوید ما می خواهیم فردی سالم و کارآمد برای زندگی اجتماعی تربیت کنیم. یکی از ابزارهای این نگاه می تواند بحث آموزش باشد، نه اینکه تمام فرایندها به بحث آموزش ختم شود. به نظر من این اشکال در سیستم آموزشی ما وجود داشته که البته اخیرا با توجه به تدوین سند تحول، این نگرش خوشبختانه تغییر کرده. اما چون این بینش و تفکر در مبادی ذی ربط جاری نشده، هنوز ما سایه و سلطه آموزش را بر نظام تعلیم و تربیتمان می بینیم. در حال برنامه ریزی برای این قضیه هستیم تا این نگاه را تغییر دهیم و سعی می کنیم فرایندهای تعلیم و تربیت را به سمتی ببریم که بیشتر به بحث های مهارت های زندگی توجه شود. من معتقد هستم خودِ این مهارت های زندگی در ارتقای سطح دانشِ دانش آموزان هم بسیار تأثیرگذار است.

چگونه باید به این نگاه رسید؟

ما معتقدیم معلم باید این نگرش را پیدا کند که در کلاس درسش به مقوله مهارت های زندگی بپردازد و از موضوعات درسی به عنوان ابزاری برای آموزش مهارت های زندگی استفاده کند و مسئله دوم، کتاب های درسی است که باید محتوایشان با این رویکرد تدوین شود. البته خوشبختانه اخیرا تغییراتی داشته، اما کافی نیست و مسئله سوم، برای اینکه آن سلطه آموزش پررنگ نباشد، من معتقدم هنوز هم حجم کتاب های درسی بسیار زیاد است و این باعث می شود که دانش آموز فرصت یادگیری موارد دیگری را نداشته باشد. من الان مثلا می روم در کلاس و از دانش آموزان می پرسم که شما چه اندازه کتاب می خوانید؟ می  گویند ما اصلا فرصت نمی کنیم که کتاب بخوانیم و این خیلی بد است، برای اینکه آن فرهنگ مطالعه اگر در دانش آموز شکل بگیرد، خود به خود کتاب درسی اش را هم می خواند. در بحث مهارت ها ما رویکرد اشتباهی هم داریم که فکر می کنیم برای اینکه این مهارت ها آموزش داده شود، باید بیاییم یک درس جدا و کلاس جدا برگزار کنیم. ما در نظر داریم حجم کتب درسی کاهش پیدا کند و همه معلمان ما مأموریت و وظیفه داشته باشند که مهارت های زندگی را در کلاس درسشان آموزش دهند، نه اینکه ما در هفته بگوییم یک ساعت دانش آموز کلاس مهارت های زندگی داشته باشد.

به اعتقاد شما دانش آموزانی که الان تربیت و وارد جامعه می شوند، چقدر برای زندگی آماده هستند؛ برای زندگی کردن؟ شما چه نمره ای می دهید به کارنامه آموزشی کشور از این منظر و از ابتدا تا امروز؟

ارزیابی دقیق این عملکرد نیازمند تحقیق و پژوهش است، اما واقعیت این است که بچه های ما ضعف های زیادی برای زندگی اجتماعی دارند و البته این هم تقصیر خودشان نیست. شما ببینید که جامعه جوان ما اکثرا نگرشی مثبت ندارند، یعنی با هر کدامشان که صحبت می کنی، نسبت به آینده زندگی خودشان خیلی امیدوارانه صحبت نمی کنند. در خیلی از موارد می بینیم که اعتمادبه نفس بالایی ندارند. من این را خودم امتحان کردم؛ دانشجوی ما نمی تواند یک ربع درباره خودش صحبت و خودش را در یک مصاحبه شغلی معرفی کند. اینها مهارت هایی است که متأسفانه در سیستم آموزشی کسب نشده، در صورتی که در کشورهای دیگر، می بینید که طرف هیچ فعالیتی و خصوصیات بارزی هم نداشته، اما نیم ساعت راجع به خودش بحث و صحبت می کند و همین عامل، باعث می شود یک شغل خوب به دست آورد. جوانان در مواجهه با مشکلات سریع دچار یأس و ناامیدی می شوند، در واقع آنها مهارت غلبه بر مشکلات را ندارند. در صورتی که در فرایند تعلیم و تربیت باید به بحث تفکر، به بحث های استدلالی و به گفت وگوهایی که با دانش آموزان می شود تا قدرت تجزیه و تحلیل کردن مسائلشان افزایش پیدا کند، توجه کرد.

خود شما از دوران تصدی در حوزه های آموزشی تا امروز که وزیر آموزش وپرورش هستید، چه پارامترهایی را در نظر داشتید؟ یعنی وقتی درگیر این کار شدید، با توجه به مشکلات عدیده ای که متأسفانه آموزش وپرورش ما دارد، توانسته اید به آن پارامترها توجه کنید؟

من چون خودم مدت های زیادی مدرسه داری کرده ام، با تمام پارامترها و مشکلات در نظام آموزشی، در بحث مدرسه داری از نظر مدیریت مدرسه، کلاس داری، محتوای درس، قوانین و مقررات، نحوه تعامل با دانش آموزان و... مواجه بوده ام و برای همین هم تجربه زیادی را کسب کردم و راه حل های مختلفی را رفته ام. یکی از مواردی که پیش از وزارت به آن توجه داشته ام، درباره بخش نامه ها و دستورالعمل هاست؛ چون دیدم اینها هم وقت سیستم آموزش وپرورش را می گیرد و هم اصلا تأثیرگذار در فرایندهای تعلیم و تربیت داخل مدرسه نیست. اعتقاد ما بر این است که تعلیم و تربیت دستوری نیست. حتی از نظر روال های آموزشی ما نباید راهبری کردن را با مدیریت کردن اشتباه بگیریم. ما در واقع باید راهبری این سیستم را بر عهده داشته باشیم. مسئله دومی که مورد توجه خودِ من قرار گرفته، همین مقوله مهم بحث تربیت و نقش معلم در تربیت است. این ساختارهایی که ما به وجود آورده ایم، می گوید باید پرورش را از آموزش جدا کنیم. این تفکیک ایرادات و اشکالات زیادی را در بحث تعلیم و تربیت به وجود آورده است. من این را خودم داخل مدرسه لمس کردم و حالا دنبال این هستم که اینها را با هم تلفیق کنیم؛ تلفیق نه به معنای اینکه قسمت های پرورشی را حذف کنیم؛ بلکه به این معنا که معلمان در پرورش دانش آموز نقش داشته باشند. این فکر اشتباه است که ما بگوییم یک نفر به عنوان معاون پرورشی می تواند بحث تعلیم و تربیت و روال های تربیتی را برای همه دانش آموزان اجرا کند. در واقع معلم پرورشی نباید جدا از معلم اصلی باشد. من در جایی هم اعلام کردم که لازم است ما در داخل مدرسه مدیریت تربیت را حاکم کنیم تا اینکه یک فرد را بگذاریم برای بحث های تربیتی.

ما در چند سال گذشته اتفاقات تلخی را در مدارس تجربه کردیم. هم درباره تنبیه شدن دانش آموزها به دست معلمان، هم از نظر خودکشی دانش آموزان. درباره مشکلات فساد و اعتیاد دانش آموزان خبرهای چندان خوبی به گوش نمی رسد؛ درباره هتک حرمت جنسی دانش آموزان هم اتفاق های بدی افتاد. همین هفته پیش تصویر دانش آموزی که معلم مداد را در سرش فرو کرده بود، منتشر شد. نگاهتان به این مسئله و مسائل آسیبی در مدارس، از خودکشی که نمونه اش را حتی در مدارس سمپاد هم داشته ایم، چگونه است؟

اولا باید به یک نکته توجه داشته باشیم که به هر حال این ناهنجاری هایی که وجود دارد و بعضی از معلمان خود مجموعه های ما هم در آن تأثیرگذار هستند، نباید باعث شود که آن خدمات واقعا ارزشمند کثیری از معلمان نادیده گرفته شود؛ یعنی اول من انتقادم به این است که متأسفانه اعمال ناهنجار معلمان که تعدادشان هم محدود است، خیلی مرکز توجه قرار می گیرد؛ اما واقعا آن فعالیت ارزشمند معلمان ما کمتر بیان می شود. شما در هر صنفی که نگاه کنید، از این مسائل وجود دارد؛ مثلا در صنف پزشکان هم این مسائل هست؛ اما به خاطر گستردگی و فراگیربودن بحث آموزش وپرورش، متأسفانه این مسائل در آموزش وپرورش خیلی برجسته می شود. لازم است ما به این مسئله توجه داشته باشیم که قشر عظیمی از معلمان از این مسائل مبرا هستند. به نظر من باید دو قسمت کنیم؛ یعنی اولا همه بار این ناهنجاری ها را به آموزش وپرورش و مدارس نباید تحمیل کنیم. به نظر من بحث خود جامعه و اتفاقاتی که داخل جامعه افتاده، در بروز این آسیب ها نقش مهمی دارد. خیلی از این موارد خودکشی که ارزیابی می شود، مشخص می شود که سیستم آموزش وپرورش دخالتی در آن نداشته است. این فرد  هزار مشکل دیگر در جامعه اش داشته است؛ مثلا آن طور که باید و شاید پدر و مادر تعامل مثبتی را با فرزندشان نداشته اند و دانش آموز تحت فشارهای روحی قرار گرفته  و مسائلی از این دست... . اما به هرحال نقش تعلیم و تربیت هم در این مسئله انکار شدنی نیست. اگر ما بخواهیم این ناهنجاری ها را کم کنیم، باید به بحث مدیریت مدرسه که در عرایضم بارها اشاره کردم، بیشتر بپردازیم. اولین کار این است که باید روابط بین معلم و شاگرد از این چارچوب خارج شود؛ یعنی صمیمیت بیشتری در محیط مدرسه به وجود بیاید و لازمه اش این است که ما مدیران توانمندی را داشته باشیم که حرفه ای باشند و بتوانند تعامل مثبتی را با دانش آموزان داشته باشند. در واقع باید به جای روابط مکانیکی، روابط ارگانیکی در مدرسه حاکم باشد. خیلی از موارد اعتیاد و آسیب هایی که میان دانش آموزان بوده، دلیلش این است که او از ابتدا برای رهایی از مشکلاتی به اعتیاد روی آورده است؛ بنابراین اگر ما بتوانیم یک محیط صمیمی را داخل خود مدرسه به وجود بیاوریم، باعث می شود که این مشکلات را تا حدودی برطرف کند. نکته دیگری که به نظر من آن هم تأثیرگذار است، استرسی است که به خاطر بحث های درس خواندن، کنکور و فشار اولیا به فرزندانشان ایجاد می شود. خانواده می گوید تو باید به فلان رشته و دانشگاه بروی و حجم زیاد کتب درسی، یک استرس بیش از اندازه را در بچه ها و دانش آموزان ما به وجود می آورد که خود این مسئله هم آسیب ساز است؛ مثلا ما در مدارسمان از شیوه رقابت کردن با یکدیگر استفاده می کنیم که شیوه بسیار غلطی است. خود این رقابت باعث می شود که بچه ها را به جان یکدیگر بیندازیم و استرس خیلی زیادی در آنها ایجاد شود. پدر و مادرها هم به این مسئله دامن می زنند؛ بنابراین این پارامترها، پارامترهایی است که اگر کاهش پیدا کند، ما مطمئنا در آینده می توانیم شاهد این باشیم که این آسیب ها در جوانان ما کمتر شود.

شما خودتان بارها در صحبت هایتان گفته اید به نمره محور بودن مدارس نگاه مثبتی ندارید. الان در مقطع ابتدایی این نگاه اجرا می شود. اولا دلیل تان برای این مسئله چیست و اینکه فکر می کنید ما می توانیم درجات بالاتر آموزش را از نمره محوری خارج کنیم؟

واقعیتش این است که در نظام های آموزشی، نظام های تعلیم و تربیت، روش های ارزیابی متفاوت است. خود شما هم می دانید که با یک نمره نمی شود یک دانش آموز را ارزیابی کرد. خیلی از موارد وجود دارد که شما هم دیده اید که در قدیم، در دبستان همه کارنامه ها ٢٠ بود؛ اما اگر از اولیای مدرسه سؤال می کردیم که مثلا این بچه شما زمینه های علاقه ای اش چیست؟ نمی دانستند. خب این نشان می دهد که آن نظام ارزشیابی ما نتوانسته به هدفش برسد. بر اساس این معمولا الان در دنیا روی نظام های ارزشیابی توصیفی تکیه دارند؛ مثلا در یک امتحان خردادماه در دو ساعت دانش آموز باید بیاید تمام طول سال تحصیلی اش امتحان دهد، شما می توانید فعالیتش را ارزیابی کنید؟ قطعا نمی شود. ما در ارزشیابی توصیفی می گوییم که معلم باید این قابلیت را داشته باشد که تشخیص دهد دانش آموزش اصلا علاقه مند به چه موضوعی است؟ آیا سخت کوشی دارد یا ندارد و بعد قدرت تفکرش و استدلالش راجع به موضوعات چقدر است؟ این پارامترها، پارامترهایی است که هیچ موقع شما در یک امتحان نمی توانی بسنجی. همین مسئله را در مقطع دوره اول متوسطه داریم؛ در صورتی که ارزشیابی توصیفی اگر یک پرونده کاملی داشته باشد، علایق دانش آموز را در فرایند یادگیری اش نشان می دهد.

صحبت هایی درباره پولی شدن آموزش می شنویم. نگاه  شما به این ماجرا چیست و فکر می کنید اگر این اتفاق بیفتد، با وعده های ابتدای انقلاب اسلامی چقدر همخوانی دارد؟

من خودم به شدت با اینکه بگوییم آموزش  و پرورش را بخواهیم به سمت پولی شدن ببریم، مخالفم.

در قانون اساسی ما هم این امر خلاف است؛ اما در بحث های توسعه ای که در کشورها وجود دارد، بحث خصوصی سازی مطرح می شود؛ اما در آموزش اعتقاد بر این است که آموزش یک امر حاکمیتی است و نباید آن را خصوصی کرد؛ چون کشور باید به نیروی انسانی اش بها بدهد و تقویتش کند. ما بحثمان این است که هر ایرانی و دانش آموزی که هست، باید بتواند امکان آموزش باکیفیت داشته باشد؛ اما اینجا یک روال دومی هم داریم. با توجه به امکانات خود کشور و میزان منابع مالی، دولت به تنهایی از عهده فراهم کردن این امکانات برنمی آید؛ بنابراین باید بتوانیم مشارکت خود مردم را هم در نظام تعلیم و تربیت داشته باشیم. این مشارکت مردم باز به معنای پولی کردن سیستم نیست؛ مثلا الان ما یک جمعیت بزرگ خیّرین مدرسه ساز داریم. خب این مشارکت است، مشارکت مردم است و مردم دارند پول می دهند؛ اما آنها پول می دهند و می روند برای مناطق محروم فضای آموزشی می سازند. ما اکنون به خیّرین می گوییم که شما بیایید روی توانمندسازی معلمان هم سرمایه گذاری کنید و آرام آرام روی تجهیزات خود مدرسه هم سرمایه گذاری کنید؛ چون اگر بخواهیم آن عمل تحقق کافی پیدا کند، فقط ساختمان نقش ندارد؛ بلکه خود معلم باکیفیت هم نقش دارد. در کنار این بعضی افراد هستند که علاقه مند هستند و آمادگی این مسئله را دارند که هزینه های تحصیل فرزندشان را پرداخت کنند؛ بنابراین طبق قانون غیردولتی و... این امکان هم فراهم شده و خود دولت ضوابط آن را تعیین کرده است و اتفاقا این حرکت هم کمک مؤثری است برای ارتقای سیستم دولتی ما. با توجه به آن محدودیت منابع، اگر قسمتی از بار این آموزش وپرورش را خود مردم که توانمندی مالی بالایی دارند، تقبل کنند، باعث می شود که بودجه برای سرانه دانش آموزان دولتی افزایش پیدا کند؛ بنابراین باید تا حدی که در توان مردم است، ما بتوانیم این مدارس را داشته باشیم که سرانه بخش دولتی ما با بودجه محدودی که خود دولت دارد، افزایش پیدا کند.

درباره مدارس کپری شما برنامه ای داشتید؟ اصلا آیا قرار است این مشکل حل شود؟

به طورکلی ما برای رفع کمبود فضای آموزشی، به ویژه در مناطق محروم، در یکی از کارگروه ها بحث عدالت آموزشی را محور قرار دادیم و روی سه قسمت هم کار می کنیم. یکی اینکه فضای آموزشی مناسب را برای نقاط بسیار محروم با اولویت فراهم کنیم، نکته دوم اینکه معلمان آنجا را توانمند کنیم و مسئله سوم اینکه محتواهای الکترونیکی برای آن مناطق فراهم کنیم که بتواند تا حدودی آموزش باکیفیت را برای مناطق محروم داشته باشد. خود به خود یکی از این مسائل هم، مدارس کپری را در بر دارد؛ البته این را هم باید توجه داشته باشیم که خصوصیات افراد کوچ نشینی که در مناطق مختلف زندگی می کنند، از اینکه ما یک فضای ثابتی را برای اینها داشته باشیم، دور است. آنها از منطقه ای به منطقه دیگر که می روند و خود به خود امکان اینکه ما در آن منطقه جایی داشته باشیم، وجود ندارد. خود این نقل و انتقال هم یک مقداری در مدرسه کپری تأثیرگذار است؛ اما به هرحال ما برای رفع این مسئله با اولویت برنامه ریزی می کنیم و اتفاقا از خود خیّرین هم در این زمینه کمک می گیریم. البته این برای شکل جابه جایی شان هم باید یک برنامه ریزی کنیم که دنبالش هستیم که بتوانیم از وسایل پیش ساخته برای این قضیه استفاده کنیم.

و سؤال آخر؛ بودجه آموزش  و پرورش را چگونه ارزیابی کرده  اید؟

با توجه به ساختار فعلی  ما در نظام آموزش وپرورش مسلما این بودجه کافی نیست و برای سال ١٣٩٦ ما خود به خود با کسری هایی مواجه هستیم؛ البته در سال ١٣٩٥ هم ما با کسری مواجه بودیم؛ یعنی در سال ١٣٩٥ دولت براساس آماری که مسئول بودجه ما اعلام می کرد، بیش از ١٢٥ درصد به ما تخصیص دادند، برای اینکه مطالبات فرهنگیان را پرداخت کنیم؛ یعنی همین سال ١٣٩٥ هم ما با کسری بودجه مواجه بودیم و با کمک خود دولت و تلاشی که خود دوستان داشتند، توانستیم خیلی از این مطالبات را پرداخت کنیم؛ اما هنوز هم بعضی از مطالبات سر جایش مانده است؛ مثلا ما پاداش بازنشستگان سال ١٣٩٥ را نتوانستیم پرداخت کنیم و اینکه در همین بودجه ١٣٩٥ هم اعتباری را برایش نگذاشته بودند. ما برای سال ١٣٩٦ هم شبیه سال ١٣٩٥ با کسری اعتبار مواجهیم که البته حرکت هایی را در داخل مجلس انجام دادیم و امیدواریم با عنایتی که نمایندگان محترم مجلس دارند، بتوانیم در لایحه بودجه ١٣٩٦ که الان در مجلس مطرح است، قدری از این کسری ها را جبران کنیم. البته این یک روال کوتاه مدت است؛ اما برنامه درازمدتی هم داریم که بخش منابع مالی آموزش وپرورش را از این حالتی که هر سال ما مطالبات فرهنگیان را با تأخیر بخواهیم پرداخت کنیم، خارج کنیم و این موضوع نیازمند یک برنامه ریزی است که روی آن تمرکز کرده  ایم.

مرکز یادگیری سایت تبیان، تنظیم: زینب شاه مرادی