فرمول محرمانه واردکنندگان خودرو چیست
خودروهای وارداتی چگونه قیمتگذاری میشوند؟ خیلیها میگویند فرمول قیمتگذاری در مورد خودروهای وارداتی محرمانه است و هیچ کس اجازه ورود به آن را ندارد. شاید همین محرمانه بودن باعث شده است که واردکنندگان خودروهای خارجی روز به روز بر پولشان افزوده شود و خریداران آن برای خرید خودروهای خارجی در نوبت بمانند تا پولشان به قیمتهای ارائه شده، برسد.
چندی پیش رئیس شورای رقابت که مسئول قیمتگذاری خودروهای داخلی است به خودروهای وارداتی هم اشارهای کرد و گفت میخواهیم خودروهای خارجی را هم مشمول قیمتگذاری کنیم تا مردم بواسطه انحصار در این بخش با قیمتهای بالا خرید نکنند. چند ماهی از این صحبت گذشته است اما هنوز خبری از قیمتگذاری خودروهای وارداتی نیست. زمزمهها اینگونه است که کسی زورش به واردکنندگان خودرو نمیرسد، لذا باید به شرایط موجود تمکین کرد. ولی شورای رقابت موضوع قدرت واردکنندگان خودرو را جدی نمیبیند و میگوید به دلیل مشغله و فعالیتهای متعددی که شورای رقابت دارد هنوز به پرونده قیمتگذاری خودروهای وارداتی نرسیدهایم. لذا وعده داده است که حداقل تا پایان سال موضوع قیمتگذاری خودروهای وارداتی را نهایی کند. این شورا معتقد است قیمت خودروهای خارجی بیجهت در بازار داخلی گران است و باید حداقل بین 10 الی 15 میلیون تومان ارزانتر شود.
- گرانی بیش از 15 میلیون تومانی خودروهای خارجی
طرف دیگر این ماجرا مردم هستند و معتقدند قیمت خودروهای خارجی بیش از 15 میلیون تومان در بازار ایران گرانتر است. همین خودروهایی که با قیمتهای نجومی در بازار کشورمان عرضه میشود در کشور تولیدکنندهاش و حتی سایر کشورها که مصرفکننده هستند، بسیار پایینتر است. ولی چون چارهای وجود ندارد مردم به همین قیمتها راضی هستند و آنها را در سبد خرید خود قرار میدهند. برخی از خریداران این خودروها میگویند: وقتی خودروی خارجی خریداری میکنید به هیچ عنوان ضرر نخواهید کرد، چرا که با گذشت زمان به جای آنکه ارزان شود، گرانتر میشود. لذا هزینهای که در ابتدا پرداخت میشود ارزش دارد. یکی دیگر از شهروندان که میخواهد مرکب خود را فرنگی کند میگوید شورای رقابت در قیمتگذاری خودروهای داخلی موفق نبوده است، حال چه برسد به قیمتگذاری خودروهای خارجی!شاید همین نوع نگاه باعث شده که مردم تمایلی به ورود شورای رقابت به این عرصه را نداشته باشند چرا که تصور میکنند با دستکاری قیمتها به جای ثابت ماندن، قیمتها چند برابر خواهد شد.
حال سؤال این است که دودوتای واردکنندگان خودرو چهارتا میشود؟ آیا قیمتهایی که به مردم داده میشود، منطقی است؟ اگر از مردم این سؤال پرسیده شود قطعاً میگویند دودوتای آنها 8 میشود. ولی واردکنندگان جواب را 4 میدهند و میگویند دلیل گرانی خودرو را نباید در بین واردکنندگان جستوجو کرد. قوانین هستند که قیمت خودروهای خارجی را کمرشکن میکند.
- عوارض و پلاک 16 میلیون تومان تمام میشود
با این اوصاف خیلیها نمیدانند فرمول قیمتگذاری خودروهای وارداتی چیست و این موضوع در بین فروشندگان خودرو هم بیپاسخ مانده است اما یکی از واردکنندگان خودرو زوایای جدیدی از آن را برای ما تفسیر کرد. محمد نوروزی که چند سالی است واردکننده خودرو شده است گفت: پرداخت حق گمرکی، هزینه پلاک و اسقاط ماشین باعث گرانی خودرو میشود. اگر این موارد نبود مردم با قیمتهای پایینتری میتوانستند خودروهای وارداتی را خریداری کنند. میخواهم یک خودرو را مثال بزنم تا خوانندگان شما متوجه شوند به ازای واردات یک دستگاه خودروی خارجی، واردکننده باید چه هزینهای پرداخت کند. حق گمرکی خودروی توسان حدود 54 الی 55 میلیون تومان است. عوارض و پلاک خودرو که معیار آن فوب خلیج فارس است برای خودروی عنوان شده حدود 16 میلیون تومان میشود.
پرداخت حق گمرکی، هزینه پلاک و اسقاط ماشین باعث گرانی خودرو میشود. اگر این موارد نبود مردم با قیمتهای پایینتری میتوانستند خودروهای وارداتی را خریداری کنند
وی افزود: عوارض و پلاک، دربرگیرنده درصدی برای شهرداری، هلال احمر، دارایی و... است. لذا این میزان پول هم که به قیمت خودرو اضافه شود، میبینید که قیمتها چگونه سیر افزایشی خود را دنبال میکند و واردکنندگان سود کمی دریافت میکنند.
پرداخت حق گمرکی، هزینه پلاک و اسقاط ماشین باعث گرانی خودرو میشود. اگر این موارد نبود مردم با قیمتهای پایینتری میتوانستند خودروهای وارداتی را خریداری کنند. میخواهم یک خودرو را مثال بزنم تا خوانندگان شما متوجه شوند به ازای واردات یک دستگاه خودروی خارجی، واردکننده باید چه هزینهای پرداخت کند. حق گمرکی خودروی توسان حدود 54 الی 55 میلیون تومان است. عوارض و پلاک خودرو که معیار آن فوب خلیج فارس است برای خودروی عنوان شده حدود 16 میلیون تومان میشود.
- برای هر خودروی اسقاط دو میلیون و 100 هزار تومان میپردازیم
نوروزی ادامه داد: پرداخت دیگر ما برای اسقاط خودرو است. در گذشته به ازای واردات باید 4 خودرو را از رده خارج میکردیم، اما به جهت زمانبر بودن و اینکه خریداران معطل میشدند اکنون پول اسقاط را به شرکتهایی که زیرمجموعه ستاد مدیریت سوخت هستند واریز میکنیم. آنها موظف هستند با پولی که دریافت میکنند برای اسقاط خودروها اقدام کنند. اگر مصرف سوخت خودروها کمتر از 6 باشد فقط بابت اسقاط یک خودرو باید پول بپردازیم، ولی اگر بالاتر از 6 لیتر باشد به ازای هر صد کیلومتر، وارد کننده موظف به از رده خارج کردن 4 خودرو است. برای هر یک خودروی اسقاطی باید 2میلیون و 100 هزار تومان پرداخت کنیم. از آنجا که مصرف سوخت بیش از 6 است به ازای هر واردات 8 میلیون و 500 هزار تومان به شرکتهای اسقاط واریز میشود.
وی گفت: قیمت خودروی توسان در کشورهای عربی که ما از آنجا وارد میکنیم در کمترین آپشن 93 هزار درهم (حدود 96 میلیون تومان) ودر بالاترین آپشن 104 هزار درهم (107میلیون تومان) است. حال با اعداد و ارقامی که گفته شد میبینید به ازای یک دستگاه خودرو حدود 80 میلیون تومان افزوده میشود.
- انحصار در واردات را باید پذیرفت
نکته دیگری که این واردکننده خودرو به آن اشاره کرد استقبال مردم از خرید دو دستگاه خودروی توسان و اپتیما بود. وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهم خودروهای وارداتی را طبقهبندی کنم بایدبگویم در این بازار پرفروشترینها شامل اپتیما، توسان، النترا، سراتو و سورنتو است. نکتههای عنوان شده را با یکی از نمایشگاهداران خودرو در میان گذاشتیم و وی جواب جالبی داد و گفت: نوبرانههای وارداتی سلیقهای قیمتگذاری میشوند. درست است که هزینه عوارض، پلاک، گمرک و اسقاط مشخص است، ولی در واردات انحصار ایجاد شده است و باید این جمله را پذیرفت. خودروها توسط افراد خاص وارد میشوند. لذا هیچ کس نمیتواند در بین آنها نفوذ کند.
اگر بخواهم خودروهای وارداتی را طبقهبندی کنم بایدبگویم در این بازار پرفروشترینها شامل اپتیما، توسان، النترا، سراتو و سورنتو است
فرهاد احتشامزاده، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو هم گفت: براساس آییننامه محاسبه قیمت تمام شده که در سال 93 ابلاغ شده، سود واقعی براساس اجزای قیمتی، یعنی اجزای پایهای قیمتی، مازاد بر آن 7 درصد در نظر گرفته شده است. که این 7 درصد شامل هزینههای سربار، مالی و عملیاتی و... است. وی با اشاره به اینکه پارامترهای غیرتعرفهای بسیاری نیز در این میان بر قیمت وارداتیها اثرگذار است، عنوان میکند: 14 سرفصل هزینه را واردکننده باید پرداخت کند که همه این هزینهها موجب دو تا دوبرابر و نیم شدن قیمت خودروی وارداتی در مقایسه با قیمت جهانی آنها میشود، اما موضوع مهمتر این است که این هزینه در نهایت به مشتریای تحمیل میشود که متقاضی خرید خودروی خارجی است. بر این اساس رئیس انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است که قیمت خودروهای وارداتی بیشتر از آنکه ناشی از عملکرد واردکنندگان باشد ناشی از عوارض متعددی است که دولت دریافت میکند.
رئیس انجمن واردکنندگان خودرو تأکید دارد که سود شرکتهای واردکننده تحت کنترل است و سازمان حمایت روی آن نظارت دارد، اما برخی از خبرها حکایت از آن دارد که با وجود دستورالعمل تعیین ضوابط قیمت خودروهای وارداتی، برخی از شرکتها سود 12 تا 15 درصدی را از مشتری دریافت میکنند که این موضوع نیز موجب افزایش قیمت این خودروها میشود. با وجود این واردکنندگان معتقدند که بازار خودروهای وارداتی رقابتی است بر این اساس هیچ شرکتی نمیتواند در بازار رقابتی سود بیشتری را دریافت کند.
یکی دیگر از واردکنندگان اینگونه نظر داد که بازار خودروهای وارداتی رقابتی است؛ بنابراین شرکتها مجبورند برای آنکه در رقابت با همتایان خود جا نمانند براساس بازار قیمت خود را تعیین کنند؛ بنابراین سود بیش از 7 درصد دریافت نمیکنند.
وی با بیان اینکه سود 12 تا 15 درصد مربوط به خودروهای خاص است، عنوان میکند: برخی از شرکتها که تأمین خودروهایشان به سختی صورت میگیرد یا برخی از خودروها که در بازار کمیاب هستند براین اساس قیمتگذاری میشوند و این سود میان همه واردکنندگان عمومیت ندارد. بازار خودروهای وارداتی در حال حاضر جذابیت چندانی برای سرمایهگذاری ندارد چون حقوق و عوارض بسیاری دریافت میشود که قیمت خودروها را افزایش میدهد؛ بنابراین میزان فروش واردکنندگان نیز تحتالشعاع این موضوع قرار گرفته است.
بهرغم آنکه واردکنندگان تمایل چندانی به نظارت دولت بر قیمتگذاری خودروهای وارداتی ندارند، اما آن گونه که به نظر میرسد، دولت بر نظارت بر بازار خودروهای وارداتی، از کنترل قیمت تا نحوه ورود تأکید بسیاری دارد تا بازار خودروهای خارجی نیز ساماندهی شود.
در این میان یکی از نکات قابل توجه ساماندهی واردات خودرو از طریق ورود شرکتهای مادر به کشور است که نقش مهمی در قیمت خودروهای وارداتی دارد.
منبع: خودرو ضمیمه روزنامه ایران /آرمین جهانشاهی