آغاز جنگ خونین بین داعش و آل‌سعود
حملات تروریستی روزهای اخیر داعش در مسجد الحرام و جده را باید از آغازی بر رویارویی سخت بین داعش و آل سعود شمرد که جز با حذف یکی از طرف‌ها نمی‌توان پایانی برای آن تصور کرد.
در حالی‌که از حملات تروریستی هفدهم خرداد گذشته تهران هنوز یک ماه نمی‌گذرد و رژیم سعودی به موجب فرمان «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه این کشور درگیر تغییر و تحولات رخ داده در ترکیب حکومت و مناصب رسمی نشان می‌داد، گروه تروریستی تکفیری «داعش» با استفاده از فرصت و شرایط پیش آمده تلاش کرد، اولین حمله تروریستی خود را در روز دوم تیرماه جاری در «مسجد الحرام» انجام دهد.
وزارت کشور عربستان درپی این اقدام داعش با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: مسئولان این وزارتخانه با تعقیب و پیگرد اعضای دو تیم عملیاتی داعش در منطقه «العسیله»، در مکه مکرمه و یک تیم دیگر در منطقه «أجیاد المصافی» که منطقه‌ای تاریخی و در مجاورت مسجد الحرام در مکه مکرمه قرار دارد، موفق شدند، 5 نفر از آنها را پیش از اقدام به عملیات دستگیر کنند.
وزارت کشور عربستان با اشاره به اینکه یک نفر از تروریست‌های دستگیر شده زن می‌باشد، خاطر نشان کرده بود: یکی از عناصر تروریستی پیش از دستگیری خود را منفجر کرد.
این بیانیه در حالی صادر شده بود که پیش از آن منابع خبری عربستان از وقوع انفجاری انتحاری در جنوب شرقی شهر «جده» و بازداشت یک تیم ۳ نفره تروریستی وابسته به داعش خبر داده بودند.
وزارت کشور عربستان در این بیانیه مدعی شده بود، حمله تروریستی اخیر در شهر مکه، در خارج از این کشور و توسط طرف‌های خارجی طراحی شده و عاملان آن ماموریت داشتند، با این توطئه به ثبات و استقرار عربستان لطمه بزنند.
حکومت عربستان که در حال پوست اندازی و روی کار آمدن نسل جوان و حاکمانی جدید و نوپا در عرصه سیاسی است، باید در انتظار روزهای سخت و طوفان‌های شدیدی باشد که حتی می‌تواند، به براندازی بنیان این خاندان در عربستان نیز منتهی شود.
در این راستا، نهاد قضائی عربستان نیز با انتشار بیانیه‌ای مدعی شده بود، داعش در این حملات به دنبال هدف قرار دادن تأسیسات نظامی خارجی و پیروان ادیان دیگر در این کشور بوده است.
افشای پشت پرده حملات داعش
ناگفته پیداست که هدف سعودی‌ها از این سخنان متهم کردن جمهوری اسلامی ایران به دست داشتن در این حملات به تلافی حملات تروریستی 17 خرداد ماه داعش به مجلس شورا و مرقد مطهر امام راحل (ره) بود، اما روز گذشته (شنبه) «حمزه الحسن»، معارض عربستانی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی افشا کرد که «#خنثی شدن_ انفجار _در حرم، یک حادثه ساختگی بوده و هدف از آن جلب حمایت‌های مردمی از «محمد بن سلمان» و سرپوش گذاشتن بر برکناری «بن نایف» از منصب ولی‌عهدی و پیشگیری از پیامدهای پس از این اقدام بوده است».
گمانه‌زنی بر افزایش حملات داعش
مقامات مسئول سعودی در وزارت کشور درحالی تلاش می‌کردند، با فرا فکنی از تمرکز نگاه‌های داخلی و خارجی بر چالش‌ها و مشکلات جاری در عربستان به ویژه در میان خاندان سعودی جلوگیری کنند که داعش از زمان اعلام موجودیت بارها حکام سعودی را به اقدام انتحاری و تروریستی تهدید کرده بود و جدیدترین مورد از این دست به تاریخ نوزدهم خردادماه سال جاری یعنی دو روز پس از حملات تروریستی تهران باز می‌گردد.
در این خصوص وبگاه آمریکایی «سایت» که تحرکات و فعالیت‌های گروه‌های تروریستی افراطی را در فضای مجازی رصد می‌کند، اعلام کرد که داعش پس از آنکه مسئولیت حملات تروریستی در تهران را برعهده گرفت، عربستان سعودی را به بمبگذاری و حمله انتحاری تهدید کرد.
پیشتر نیز داعش بارها تهدید کرده بود، جنگ با گروه تروریستی تکفیری «جبهه النصره»، شاخه رسمی «القاعده» در سوریه را به کویت و عربستان سعودی می‌کشاند و سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی سعودی قبلا از کشف و شناسایی چندین هسته و تیم تروریستی وابسته به داعش و دستگیری اعضای آنها خبر داده بودند.
به همین ترتیب، این اولین بار نیست که کشور عربستان آماج حملات تروریستی داعش قرار می‌گیرد، بلکه از اولین حمله تروریستی این گروه در پنجم اردیبهشت ماه سال 1394 هجری شمسی تاکنون چندین بار عربستان مورد حمله داعش قرار گرفته است.
به همین دلیل مطرح کردن چنین ادعاهایی و تلاش برای وارد کردن چنین اتهاماتی به کشورهای منطقه فاقد هرگونه وجاهت و مقبولیت قانونی است.
چرا داعش و آل سعود خصم همدیگر شدند
درست است که داعش و آل سعود دارای مشترکات بی‌‌شماری در تمام حوزه‌ها و همه سطوح از جمله مشترکات اعتقادی و ایدئولوژیک هستند و سعودی‌ها از زمان اعلام موجودیت این گروه مهمترین و بزرگترین حامی آن بوده‌اند، به گونه‌ای که از عربستان به عنوان پدر خوانده این گروه یاد شده است، اما در عین حال باید توجه داشت، این حمایت‌ها بهایی دارد، لذا به نوعی باید گفت، موجودیت این گروه‌ها وابسته به کارآمدی و ایفای نقش‌های کارکردی خواسته شده از آنهاست، موضوعی که به عینه بر گروه‌های تروریستی تکفیری فعال در سوریه با هر نام و عنوانی به ویژه داعش منطبق است.
اما نباید از این نکته غافل شد که این رابطه وابستگی که غالبا ماهیتی مزدوری و طفیلی گونه بین گروه‌های تروریستی و حامیان آنها دارد، تا زمانی به قوت خویش باقی است که اولا این گروه‌ها نیز از این رابطه منتفع شوند و دوما قدرت نگرفته باشند.
بالطبع قدرت گیری گروه‌های تروریستی به ویژه اگر با برخورداری از منابع درآمدزای ثابت و بالا همراه باشد، استقلال و رهایی از وابستگی را نیز برای آنها به همراه خواهد آورد، در چنین شرایطی تردید نیست که رابطه مزدوری و طفیلی بی‌معنا خواهد بود، لذا گروه‌های تروریستی در این مرحله به شکستن قید و بندها و روابط ایجاد شده روی می‌آورند.
گمانه‌زنی‌ها نه تنها از کاهش و یا پایان تقابل داعش – آل سعود سخن نمی‌گوید، بلکه بر گسترش دامنه و افزایش تعداد این حملات و عمق یافتن بیش از پیش این شکاف و خلاء تاکید می‌کند.
رابطه‌ای که در بالا به آن اشاره شد، دقیقا بر روی داعش و عربستان سعودی منطبق است. داعش یک شبکه است که فعالیت‌های آن مناطق مختلفی را در برمی‌گیرد، اگر داعش تاکنون مسئولیت حملات تروریستی و انتحاری خود را در مناطق و شهرهای عربستان نمی‌پذیرفت، بحث سبک و سیاقی دیگری می‌یافت، اما پذیرفتن مسئولیت این حملات نشان می‌دهد که شکافی بین داعش و عربستان هم درحال شکل گیری است.
اسباب و عوامل متعددی در ایجاد این شکاف دخیل هستند، اما مهمترین و اثرگذارترین عامل ناتوانی کشورهای حامی (مانند عربستان سعودی) در ادامه حمایت از گروه‌های مزدور (در اینجا داعش) و استمرار شیب صعودی این کمک‌ها به ویژه در دو بُعد مالی و تسلیحاتی است.
از مطالعه وضعیت سعودی‌ها که با مشکلات مختلف اقتصادی و چالش‌های بزرگ مالی مواجه هستند و با در نظر گرفتن شکست‌های متوالی این کشور در تمام پرونده‌های منطقه‌ای از عراق گرفته تا سوریه و لبنان و مقاومت فلسطینی (جنبش حماس) در نوار غزه و از آنجا تا عرصه میدانی یمن و مهمتر از همه پرونده‌ای هسته‌ای ایران و با در نظر گرفتن استقلال مالی و نظامی داعش، لذا گمانه‌زنی‌ها نه تنها از کاهش و یا پایان تقابل داعش – آل سعود سخن نمی‌گوید، بلکه بر گسترش دامنه و افزایش تعداد این حملات و عمق یافتن بیش از پیش این شکاف و خلاء تاکید می‌کند.
به این ترتیب، حکومت عربستان که در حال پوست اندازی و روی کار آمدن نسل جوان و حاکمانی جدید و نوپا در عرصه سیاسی است، باید در انتظار روزهای سخت و طوفان‌های شدیدی باشد که حتی می‌تواند، به براندازی بنیان این خاندان در عربستان نیز منتهی شود.
