تبیان، دستیار زندگی
اکران«مادر قلب اتمی» پس از سه سال بهانه ای شد تا سری بزنیم به فیلم های توقیفی و دلیل بایگانی آن ها.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

11 فیلم مساله دار

اکران«مادر قلب اتمی» پس از سه سال بهانه ای شد تا سری بزنیم به فیلم های توقیفی و دلیل بایگانی آن ها.

فرآوری: منیژه خسروی - بخش سینما و تلویزیون تبیان
خیابان های آرام

صد سال به این سال ها/سامان مقدم

سال تولید: 1386

كی به محاق رفت؟ سال 86 در دولت نهم

تا حالا نمایش داشته؟ فیلم در جشنواره بیست و نهم فجر برای اصحاب رسانه به نمایش درآمد.

چرا بایگانی شد؟ ظاهر داستان «صد سال به این سال ها» می گوید با فیلمی روبرو هستیم که سرگذشت یک زن در سه دهه را روایت می کند. قصه او از دوره پهلوی شروع می شود و تا جنگ تحمیلی ادامه دارد. بر اساس روایت های غیر رسمی، خوشبختی قهرمان قصه در دوره گذشته و زجرهای او پس از انقلاب مشکل اصلی فیلم است.

شانس اكران دارد؟ در دولت دهم ، رئیس وقت سازمان سینمایی قول داد مشکل « صد سال به این سال ها» را حل کند اما  بارها اعلام كرد به این فیلم اجازه نمایش عمومی فیلم را نخواهد داد. با تغییر دولت فیلم همچنان در کمد مانده و خود مقدم هم امید چندانی به نمایش آن ندارد:« نظر دوستان فرق چندانی با نظر قبلی‌ها نمی‌کند.» گفته می شود مرجعی بیرون از ارشاد باید اجازه نمایش آن را بدهد.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ بله فیلم خوش ساختی است.

تاریخ مصرف دارد؟ دارد اما زمان زیادی تا انقضای آن باقی مانده.

خیابان های آرام / كمال تبریزی

سال تولید: 1389

كی به محاق رفت؟ سال 89 در دولت دهم

چرا بایگانی شد؟ سال 88 چند فیلم درباره ماجراهای پسا انتخابات ساخته شد اما دستپخت کمال تبریزی یک تفاوت با بقیه دارد و آن جنس کمدی «خیابان های آرام» است. او به ارمنستان رفت و اتفاقات داخل ایران را در این کشور روایت کرد. ماجرای فیلم داستان چند دیوانه است که از آسایشگاه فرار کرده و شهر را به هم ریخته اند.رسما اعلام نشده اما شوخی با ماجرای 88 دلیل بایگانی شدن فیلم است.

تا حالا نمایش داشته؟ بله، در جشنواره بیست و نهم فجر.

شانس اكران عمومی دارد؟ فیلم تا آستانه اکران رفت اما رنگ پرده ندید. اول گفته می شد کارگردان با زمان اکران یعنی بهمن 90 مخالف بوده ، بعد تبریزی تهیه کننده را مقصر دانست که تصمیمش برای نمایش «خیابان های آرام» جدی نیست. در نهایت معلوم شد نهادی بیرون از وزارت ارشاد گفته به صلاح نیست فیلم اکران شود.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ بله، کمال تبریزی یک فیلم شوخ از جنس خودش ساخته.

تاریخ مصرف دارد؟ بله، با گذشت زمان کارکرد خیلی از ارجاعات شوخ فیلم از دست می رود.

گزارش یك جشن/ ابراهیم حاتمی كیا

سال تولید: 1389

كی به محاق رفت؟ سال 89 در دولت دهم

چرا بایگانی شد؟ از جمله فیلم هایی است که بر اساس وقایع سال 88 ساخته شده است. داستان «گزارش یک جشن» در یک آژانس ازدواج می گذرد و اتفاقات آن به ماجرای 88 گره می خورد. به همین دلیل فیلم مجوز نمایش نگرفت.

تا حالا نمایش داشته؟ «گزارش یک جشن» در جشنواره بیست و نهم فیلم فجر حضور داشت.

شانس اكران عمومی دارد؟ مسئولان سینمایی دولت دهم می گفتند با اعمال اصلاحیه فیلم قابل نمایش است اما در نهایت سازمان سینمایی وقت،حقوق فیلم را خرید و از آن زمان نامی از «گزارش یک جشن» درمیان فیلم هایی که متقاضی اکران هستند دیده نمی شود.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟بی رودربایستی «‌گزارش یك جشن» بدترین فیلم حاتمی كیا است و همان بهتر كه در بایگانی خاك بخورد. این فیلم سنخیتی با سینمای حاتمی كیا ندارد .

تاریخ مصرف دارد؟ اگر کیفیت فیلم بالا می بود، حرف «گزارش یک جشن» حالاحالاها بیات نمی شد. فیلم ضعیف و شعاری است و هر چه بگذرد ارزش فنی اش هم کمتر می شود.

خرس/ خسرو معصومی

سال تولید: 1390

كی به محاق رفت؟ سال 90 در دولت دهم

چرا بایگانی شد؟ داستان را بخوانید متوجه می شوید:«خرس» درباره رزمنده ای است (پرویز پرستویی) که پس از سال‌ها اسارت پی می برد همسرش با مردی شارلاتان (فرهاد اصلانی) ازدواج كرده. او در تكاپو برای نجات همسر است و حتی متوسل به خشونت می شود. خط كلی فیلم یادآور كتاب «من قاتل پسرتان هستم» نوشته احمد دهقان است كه تا مدت ها درباره درون مایه اش حرف و حدیث هایی مطرح بود.محمد علی باشه آهنگر در «بیداری رویاها» به شکلی دیگر این سوژه را روایت کرده و از تلخی ماجرا کاسته است.

تا حالا نمایش داشته؟ فیلم در جشنواره سی و یکم حضور داشت.

شانس اكران عمومی دارد؟ در دولت پیش سیزده مورد اصلاحیه به فیلم خورد اما کارگردان نپذیرفت آن ها را اعمال کند. با تغییر مسئولان سینمایی «خرس» از محاق بیرون نیامد و بعید است حالاحالاها رنگ پرده ببیند.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ نه. داستان فیلم همین جوری تکان دهنده است، کارگردان هم نمک آن را زیاد کرده.

تاریخ مصرف دارد؟ اصل قصه کهنه نمی شود به شرط آن که پرداخت خوبی داشته باشد. اغراق در شخصیت پردازی و روایت داستان پاشنه آشیل «خرس» شده.

آشغال های دوست داشتنی /محسن امیریوسفی

سال تولید: 1391

كی به محاق رفت؟ سال 91 در دولت دهم

چرا بایگانی شد؟ «آشغال های دوست داشتنی» از جمله فیلم هایی است که با الهام از اتفاقات سال 88 ساخته شد. محسن امیریوسفی پیرزنی (شیرین یزدان بخش) را محور قصه قرار داده که خانه اش یک شب مخفیگاه معترضان انتخابات می شود ؛ مابقی قصه گذشته سیاسی و حال خانواده او را در بر می گیرد. این مضمون فیلم را به محاق فرستاد.

تا حالا نمایش داشته؟ فیلم چند بار در محافل خصوصی به نمایش درآمده و یک بار در سالن وزارت ارشاد برای اهالی رسانه اکران خصوصی شد.

شانس اكران عمومی دارد؟ علی جنتی وزیر پیشین ارشاد گفته بود به فیلم مجوز نمایش داده نخواهد شد. مسئولان دولت دهم هم مشابه چنین نظری داشتند. با چنین پیشینه ای بخت «آشغال های دوست داشتنی» برای رسیدن به اکران عمومی کم است.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ بله؛ محسن امیریوسفی این بارهم فیلم خوش ساختی مهیا کرده.

تاریخ مصرف دارد؟ هم بله هم نه . هر چه بگذرد نشانه گذاری های مقطعی فیلم کمرنگ می شود اما مفاهیمی چون «لزوم گفتگو برای عبور از بحران» فاقد تاریخ مصرف است.

عصبانی نیستم! / رضا درمیشیان

سال تولید: 1392

كی به محاق رفت؟ سال 92 در دولت یازدهم

چرا بایگانی شد؟ «عصبانی نیستم!» مشکلات یک دانشجوی ستاره دار (نوید محمد زاده) را پایه روایت داستان قرارداده که عاشق دختری (باران کوثری) می شود اما تبعات گرایش های سیاسی آرامش را ازاو سلب می کند. این قصه اعتراض برخی رسانه ها را به همراه داشت و مسئولان سینمایی هم به این نتیجه رسیدند که فیلم را از صف متقاضیان نمایش عمومی خارج کنند.

تا حالا نمایش داشته؟ فیلم در جشنواره سی و چهارم به نمایش درآمد و نوید محمد زاده قرار بود برای آن سیمرغ بگیرد اما در آخرین لحظه جایزه او پس گرفته شد و فیلم به محاق رفت.

شانس اكران عمومی دارد؟ قرار بود با کوتاه شدن برخی صحنه ها و اعمال چند اصلاحیه مجوز نمایش عمومی بگیرد اما نگرفت و مدتی پیش نسخه غیر قانونی «عصبانی نیستم!» منتشر شد. با اعمال اصلاحیه شانس اکران دارد.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ سبک ساختاری اش امضای رضا درمیشیان را دارد. ضربآهنگ روایت داستان بالا است اما بهترین ساخته درمیشیان نیست.

تاریخ مصرف داد؟ فعلا نه.

خانه دختر/شهرام شاه حسینی

سال تولید: 1393

كی به محاق رفت؟ سال 93 در دولت یازدهم

چرا بایگانی شد؟ داستان «خانه دختر» ساده است و در ظاهر مشکلات یک دختر را روایت می کند اما تفسیرهایی که از آن شد، دستاویز رسانه ها برای انتقاد از سازندگان و مسئولان سینمایی قرارگفت. مثلا گفته می شود فیلم به خانواده های مذهبی نیش می زند، قداست رابطه دختر و پدری را زیر سوال می برد و ...

تا حالا نمایش داشته؟ در جشنواره سی و سوم حضور داشت.

شانس اكران عمومی دارد؟ با اعمال اصلاحیه ها شاید بتواند به پرده راه یابد. قرار بود«خانه دختر» نوروز 94 اکران شود که اجازه نیافت. بعد از سازندگان برای اكران دوم عید دورخیز كردند ولی کمیسیون فرهنگی مجلس معترض شد و فیلم در آخرین لحظه از اکران باز ایستاد. مدتی بعد «خانه دختر» در نوبت اکران در گروه اریكه ایرانیان قرار گرفت اما علی جنتی وزیر وقت ارشاد در نامه ای به سازمان سینمایی اعلام کرد فیلم اکران نشود.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ جزو بهترین ساخته های شهرام شاه حسینی است اما از نظر داستانی مواد کافی برای سرگرم کردن ندارد.

تاریخ مصرف دارد؟ نه

ارادتمند؛نازنین، بهاره،تینا / عبدالرضا كاهانی

سال تولید: 1395

كی به محاق رفت؟ سال 95 در دولت یازدهم

چرا بایگانی شد؟ عوامل فیلم می گویند دلیل خاصی برای عدم صدور مجوز نمایش«ارادتمند؛ نازنین، بهاره ،تینا» به آن ها اعلام نشده. برای رسیدن به پاسخ چند روایت را مرور می کنیم که همگی حکم به بایگانی فیلم کاهانی می دهند؛ از جمله گفته های ضیاءالدین دری و محمدحسین لطیفی اعضای سابق شورای صدور پروانه نمایش را. دری گفته بود:« فیلم کاهانی یک فیلم غیراخلاقی شفاهی است.» البته بعدا مصاحبه اش را تکذیب کرد. این هم نظر لطیفی :« در مورد فیلم آقای کاهانی جمع نظرات این است که امکان اصلاح برای این فیلم وجود ندارد.» عباس نادری دبیر شورای پروانه نمایش هم این طور گفته بود: « شورا تصمیم گرفت که به فیلم «ارادتمند نازنین بهاره تینا» به دلیل اشکالات محتوایی که به این فیلم وارد شده، پروانه نمایش ندهد.»

تا حالا نمایش داشته؟ نه.

شانس اكران عمومی دارد؟ نمی دانیم چون فیلم را ندیده ایم. با استناد به حرف های بالا شانس آن کم است.

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ نمی دانیم چون فیلم را ندیده ایم.

تاریخ مصرف دارد؟ نمی دانیم چون فیلم را ندیده ایم.

كاناپه/ كیانوش عیاری

 سال تولید: 1395

كی به محاق رفت؟ سال 95 در دولت دهم

چرا بایگانی شد؟ سال پیش«كاناپه» از جمله فیلم هایی بود که خیلی ها منتظر نمایش آن درجشنواره بودند. موقع اعلام فهرست فیلم های بخش مسابقه اما نامی از آن نبود و اعلام شد تصمیم برای کنار گذاشتن آن ازجشنواره به دلیل فرامتن گرفته شده است: استفاده از كلاه گیس برای بازیگران زن. عیاری از بازیگران زن «کاناپه» خواسته بود موی سرشان را بتراشند و کلاه گیس استفاده کنند تا درصحنه هایی که نامحرم وجود ندارد، بدون روسری باشند.

تا حالا نمایش داشته؟ نه.

شانس اكران عمومی دارد؟ به گفته مدیران سینمایی ، فیلم مشکل محتوایی ندارد منتهی تصمیم برای نمایش «کاناپه» دراختیار آن ها نیست. این بار هم وزارت ارشادی ها منتظر تعیین تکلیف از سوی مراجع بیرونی هستند.البته این مرجع با مرجع فیلم های سیاسی فرق می کند. عیاری چندی پیش به روزنامه ایران گفته بود:« در فیلم «کاناپه» کوچک‌ترین عمل غیرشرعی رخ نداده است.»

از نظر فنی فیلم خوبی است؟ کیانوش عیاری کارگردان کاربلدی است و به شهادت مدیران سینمایی «کاناپه» فیلم خوبی شده.

تاریخ مصرف دارد؟ نمی دانیم چون فیلم را ندیده ایم.

رستاخیز/ احمد رضا درویش

چرا در بایگانی بود؟ حاشیه ها از نخستین اکران فیلم در جشنواره سی و دوم رقم خورد. فیلم برغم دریافت 9 سیمرغ بلورین واکنش های متضادی ایجاد کرده بود، برخی معتقد بودند نباید چهره حضرت ابوالفضل (ع) نمایش داده می شد و برخی هم ایرادهای اساسی به روایت فیلم از واقعه ظهر عاشورا و دیگر وقایع تاریخی وارد كردند.

کی اکران شد؟ درویش برخی اصلاحیه ها را اعمال و رئیس وقت سازمان سینمایی اعلام كرد:«ما با ائمه جمعه اثرگذار ملاقات کرده ایم و مشکل فیلم حل شده است.» «رستاخیز» در روز 24 تیرماه 94 روی پرده رفت و همان روز ازپرده پایین آمد.

چرا به بایگانی بازگشت؟ زمانی که زمنیه اکران فیلم مهیا می شد اعتراض هایی در شبكه های اجتماعی شكل گرفت و همزمان با نمایش «رستاخیز» ، عده ای از معترضین مقابل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تجمع کردند. سازمان سینمایی هم بیانه داد که اکران فیلم تا تامین نظر برخی از مراجع تقلید به تعویق می افتد.

خانه پدری/ كیانوش عیاری

چرا در بایگانی بود؟ سال 89 کیانوش عیاری «خانه پدری» را به تهیه کنندگی ناجی هنر ساخت. نتیجه اما به مذاق آن ها خوش نیامد و عیاری سهم این موسسه را خرید. فیلم روایتی است از زندگی یک خانواده که داستان آن ها را از سال ۱۳۰۸  تا ۱۳۷۹ شامل می شود. ابتدای فیلم دختری به خاطر تعصبات کورکورانه پدر کشته و درخانه دفن می شود و اثرش را در نسل های بعد می بینیم. خشونت این سکانس و نیز نمایش تعصب پدر مذهبی عامل توقیف «خانه پدری» بوده و هست.

کی اکران شد؟ فیلم در روزهای چهارم و پنجم دی ماه ۱۳۹۳ در گروه هنر و تجربه در پردیس کوروش به نمایش درآمد اما پس از آن بار دیگر بایگانی شد.

چرا به بایگانی بازگشت؟ اعتراض معترضان کارساز شد و فیلم دوباره به محاق رفت.


منابع: همشهری جوان / تبیان