ماجرای زنان بی حجاب سریال «نفس»
پخش نخستین سریال قسمت سریال رمضانی شبکه سه خیلی زود موج آفرید؛ به دلیل استفاده از زنانی بدون روسری.
فرآوری: بخش سینما و تلویزیون تبیان
در معرفی سریال «نفس» نوشته بودیم :«یكی از محدودیت های آثار تاریخی عدم امكان نشان دادن حجاب سال های پیش از انقلاب است. جلیل سامان برای «نفس» به یك فرمول رسیده است كه باید دید نتیجه چه شده. او به ارمنستان رفته و از بازیگران زن این كشور كه منع حجاب ندارند استفاده كرده و آن ها را با تكنینك پرده آبی در پس زمینه بازیگران اصلی قرار داده و این گونه در حاشیه سریال هم زنان محجب می بینم و هم زنان بدون روسری. »
سینما روزان این طور به استقبال ماجرا رفته:« هرچند پیشتر هم دست اندرکاران سریال «نفس» اعلام کرده بودند که برای کمک به همذات پنداری مخاطبان با فضای قبل از انقلاب مجبور شده اند فیلمبرداری برخی نماها را در ارمنستان و با حضور بازیگران ارمنی بدون حجاب متداول در آثار داخل انجام دهند اما پخش قسمت اول این سریال سوءتفاهماتی را شکل داد که نتیجه آن انتشار فیلمهایی از پشت صحنه فیلمبرداری در ارمنستان است.به طور معمول، به تصویر کشیدن پوششی دور از واقعیت در سریالهایی که به فضای کشور پیش از انقلاب اسلامی مربوط می شوند، باعث انتقاد مخاطبان، ملموس نبودن فضا و غیرقابل باور بودن آثار این چنینی منجر شده است. از این رو با تمهیدی که عوامل سریال «نفس» به نویسندگی و کارگردانی جلیل سامان اندیشیدند، بنا شد برای نزدیک شدن به واقعیت آن سالها، برخی تصاویر با سفر به خارج از کشور و با حضور بازیگران خارجی ضبط شود.طی این سفر، تصاویری با حضور تعدادی از بازیگران ارمنی ساکن در کشور ارمنستان، با قرار گرفتن مقابل پرده ضبط شد تا بعدا از طریق جلوه های ویژه در پس زمینه تصاویری که در داخل کشور ضبط شده بودند، قرار بگیرد.»
بلافاصله پس از پخش اولین قسمت، برخی کانال های تلگرامی عنوان کردند در این سریال برای کاراکترهای فرعی از کلاه گیس استفاده شده. کانال سینما خیلی زود واکنش نشان داد:« پخش اولین قسمت سریال «نفس» به کارگردانی جلیل سامان که داستان آن قبل از انقلاب می گذرد حضور زنان بدون حجاب در سکانس های خارجی باعث به وجود آمدن این فرض شد که برای بازیگران زن از کلاه گیس استفاده شده.اما واقعیت ماجرا تمهید عجیب جلیل سامان برای این کار است. این کارگردان در مرحله فیلمبرداری دو هفته به ارمنستان سفر کرده و از بازیگران ارمنی در پرده آبی فیلمبرداری کرده تا به برخی از سکانس های این فیلم اضافه شوند.»
پیش از این نیز کاراکتر مادر در انیمیشن«بچه های ساختمان گل ها» که از شبکه پویا پخش می شود، روسری نداشت. سازندگان با این تمهید خواسته اند حجاب را به خردسالان تفهیم کنند و بگویند خانم ها در هر موقعیتی چه پوششی باید داشته باشند. این اتفاق واکنش های متفاوت مردم را به همراه داشته است. برخی معتقدند مصداق ترویج بی حجابی است و برخی از سازندگان بابت اشاعه روش صحیح آموزش حجاب تشکر کرده اند. درباره اش می توانید اینجا بخوانید.واکنش کارگردان
جلیل سامان هم با پایگاه اطلاع رسانی سیما مصاحبه انجام داد و نقدهای منتشر شده در مورد این مجموعه را نشان از توجه بینندگان تلویزیون نسبت به ارزش های انقلاب اسلامی توصیف کرد و گفت: ظهور انقلاب اسلامی در جامعه ایران تحولی عظیم در توده مردم و جامعه بوجود آورد و امروز پس از گذشت قریب به 40 سال از این دگرگونی، بخش هایی از مسایل مردم آن دوران را به تصویر درآوردیم. سریال نفس تلاش می کند، تا از یک سو یادآور خاطرات نسلی تحول خواه باشد و از سوی دیگر به دنبال آن است تا راوی صادقی برای نسل های کنونی باشد نسل هایی که همواره به دنبال پاسخ این سوال هستند که انقلاب 57 در چه فضایی و با چه هدفی انجام شد؟جلیل سامان درادامه افزود: فضاسازی مناسب در برنامه های نمایشی اولویت اول هر فیلم ساز به شمار می رود، از سوی دیگر قوانینی در جمهوری اسلامی وجود دارد که همواره باید رعایت گردد و حجاب اسلامی یکی از این قوانین است. مجموعه تلویزیونی نفس کامل کننده دو سریال «ارمغان تاریکی» و «پروانه» است و داستان آن فراز و فرودهای شخصی است که در بستر دهه 50 زندگی کرده است.
نویسنده سریال نفس تاکید کرد: مساله بی حجابی یکی از واقعیات دوران پهلوی است که باید به آن اشاره می شد. در فیلم های اینچنینی تاکنون دوستان ما راه های مختلفی را امتحان کرده اند به عنوان مثال در برخی فیلم ها و سریال ها از کلاه استفاده کرده اند و گاهی در فضاهای استودیویی از کلاه گیس بهره گرفته اند. این بار ما تصمیم گرفتیم در سفری به ارمنستان تصاویری از خانم های بی حجاب در این شهر ضبط نمائیم و با بهره گیری از فناوری های نوین تصاویر را روی هم قرار دهیم.وی اضافه کرد: ظاهرا تبحر همکاران فنی ما توانسته بینندگان را کاملا متقاعد سازد، این تصاویر واقعی هستند و بانوان بی حجاب در سطح شهر مشغول ترددند. این واقعا باعث دلگرمی است که همکاران ما در بخش های فنی تا چه اندازه با تکنیک های روز آشنایی داشته و قادرند از آن استفاده نمایند.
جلیل سامان همچنین در مورد چهره شخصیت های فرعی گفت: ما می توانیم تصاویر قبل و بعد تمامی چهره ها را در اختیار رسانه ها قرار دهیم تا هرگونه شبهه ای از اذهان پاک گردد.وی درپایان با قدردانی از فرصت بوجود آمده در ساخت این سریال گفت: پیش از این در مجموعه «پروانه» نیز علاقمند بودم از این روش استفاده کنم اما به دلایلی از جمله مخالفت برخی از مدیران وقت این امکان میسر نشد و بحمدالله در دوره جدید توانستیم چنین تکنیکی را استفاده نماییم.
منابع: سینما روزان/ سینما/تبیان/پایگاه اطلاع رسانی سیما
