هجوم مجدد مگسهای سفید به تهران
اندازه مگس های سفید کوچک و سطح بدن و بالهای آنها به وسیله پودر سفیدرنگی پوشیده شده است. مگس های سفید همانند شته ها از توانایی بسیار بالایی در تولیدمثل برخوردارند و جمعیت خود را در مدت زمان کوتاهی بسیار افزایش میدهند.
فرآوری: نیره ولدخانی - بخش سلامت تبیان
محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران، کاشت درختان توت و عدم سمپاشی زمستانه درختان را علت اصلی هجوم مگسهای سفید دانست.
حقانی با بیان اینکه درختان توت میزبان اصلی مگسهای سفید هستند که همزمان با آغاز گرما شروع به تکثیر میکنند، گفت: «این حشرات مانند شتهها از توانایی بالایی در تولیدمثل برخوردارند و در محدوده مرکزی تهران که درختان توت بیشتری کاشته شده است، مانند منطقه 6 و همچنین کن و ... بیشتر از سایر مناطق به چشم میخورند.»
مگس سفید بیماری ایجاد می کند؟
مجتبی عبداللهی ، معاون خدمات شهری شهرداری تهران گفت : «دوره مگس های سفید 5 ساله است و با فصل گرما میآیند و نباید نگرانی ایجاد بیماری توسط آنها باشیم. مگس های سفید آفت درجه دو هستند و برای انسان هیچ گونه صدمه و بیماری به وجود نمی آورند.»
اما رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به بررسی آفات و خطرات مگس سفید برای انسان پرداخت و گفت: «هر نوع حشرهای عوارض و تبعاتی برای سلامتی انسان به دنبال خواهد داشت که اولین عارضه آن، آلرژی است. این قاعده در مورد مگس سفید نیز صدق میکند و امکان ابتلا به آلرژی برای کسانی که در معرض مگس سفید قرار میگیرند، وجود دارد.
علاوه بر آلرژی این حشره میتواند ناقل بیماریهای دیگر به خصوص بیماریهای تنفسی باشد. مگس سفید حشره ریزی است که میتواند به راحتی وارد مجاری تنفسی شود و هر نوع بیماری محیط و انواع قارچ را وارد بدن انسان کند.»
مگس سفید چه نوع حشره ای است؟
مگس سفید یا سفیدبالک، حشراتی در خانواده سفیدبالکان هستند. اندازه سفیدبالکها کوچک و سطح بدن و بالهای آنها به وسیله پودر سفیدرنگی پوشیده شده است. در ظاهر این حشرات شباهت زیادی به یک پروانه کوچک دارند، اما در مقیاس کوچک تر، حشرات کامل این خانواده فعال بوده و میتوانند آزادانه به اطراف پرواز کنند و عموماً در زیر برگ گیاهان مشاهده میشوند.
نتایج بررسی ها نشان می دهد بالتوری سبز، کفشدوزک هفت نقطه ای، مگس و سن به ترتیب دارای بیشترین کارآیی در شکار و از بین بردن مگس های سفید هستند
این حشرات همانند شتهها تولید مقادیر زیادی عسلک می کنند که این عسلک در گیاهان باعث جذب گرد و خاک و مخصوصاً رشد قارچهای گندروی می گردد. این عامل سبب کاهش مشتری محصولات گیاهان زینتی و گیاهان گلخانه ای در بازار می شود.
سفیدبالک ها همانند شته ها از توانایی بسیار بالایی در تولید مثل برخوردارند و جمعیت خود را در مدت زمان کوتاهی بسیار افزایش میدهند. افزایش جمعیت این حشره خطری برای انسان نداشته و فقط به گیاهان و خوراک انسان آسیب می زند. چنانچه این آفت روی محصولات کشاورزی یا گیاهان تزئینی بنشیند نوعی بیماری تولید می کند که باعث خشکیدگی گیاه می شود.
بندپایان شکارگر مگس های سفید
بر اساس نمونه برداری های انجام شده طی سال های 1378 تا 1382 از مناطق مختلف استان های مازندران و گلستان در رابطه با شناسایی بندپایان شکارگر مگس سفید، 64 گونه شکارگر طبیعی سفید بالک ها شناسایی شدند و توسط متخصصین صاحب نظر مورد تایید قرار گرفتند.
در پژوهشی که در مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی منتشر شد علاوه بر شناسایی شکارگرهای سفید بالک ها، میزان تغذیه هر یک از آنها نیز روی مراحل مختلف زیستی سفید بالک پنبه در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. نتایج آزمایش های تغذیه ای نشان داد که از میان گروه های مختلف شکارگران، بالتوری سبز، کفشدوزک هفت نقطه ای، مگس و سن به ترتیب دارای بیشترین کارآیی در تغذیه از مراحل مختلف زیستی سفید بالک پنبه بودند.
بالتوری سبز
بالتوری سبز داری توان شکارگری بالایی سایر حشرات می باشد. به همین دلیل از این حشره در کنترل آفت های گیاهی در قالب برنامه های کنترل بیولوژیک و مدیریت تلفیقی آفات ( IPM) استفاده می شود.
این حشره مفید به دلیل خصوصیات خاص و منحصر به فرد خود به عنوان یکی از عوامل بسیار موثر و کارا در برنامه های مدیریتی آفات محصولات مختلف به کار می رود و هم اکنون در سطح تجاری در اغلب کشورهای پیشرفته جهان پرورش داده شده و رها سازی می شود.
کفشدوزک هفت نقطه ای
در برنامههای مبارزه بیولوژیک با آفت ها میتوان از گونههای مختلف کفشدوزکها و بهویژه کفشدوزک هفتنقطهای نیز استفاده کرد. این گونه در مرحله لاروی و بلوغ عموماً شکارگر آفات محصولات کشاورزی هستند و بیشتر از شتههایی که روی سرشاخهها و برگ گیاهان مختلف فعالیت میکنند، تغذیه مینمایند.
در مواردی نیز تخمها و لاروهای جوان برخی از پروانهها و سایر آفات نیز مورد تغذیه این حشرات قرار میگیرند. در شرایط مطلوب به طور متوسط روزانه از 24 پوره شته باقلا تغذیه میکند و یک لارو کفشدوزک هفت نقطهای در طول دوره رشد و نمو خود به طور متوسط از هزار شته و حشره بالغ آن از 9 هزار شته تغذیه میکند.
مگس
پنج گونه مگس شکارگر به عنوان دشمنان طبیعی بالک ها شناسایی شده است. مجموع میانگین تغذیه ای مگس های شکارگر از مراحل مختلف زیستی سفید بالک ها نشان می دهد مگس های شکارگر A.formosus بیشترین راندمان را در کنترل سفید بالک ها دارند.
از طرف دیگر با توجه به این که در بین پنج گونه مگس شکارگر، فقط دو گونه A.formosus و D.manihoti دارای قدرت تغذیه از تخم های سفید بالک ها می باشند، بنابراین نقش دو گونه مگس مزبور در کاهش تراکم جمعیت سفید بالک ها بیش از سایر گونه ها حایز اهمیت است.
سن های شکارگر
21 گونه از سن های شکارگر به عنوان دشمنان طبیعی سفید بالک ها شناسیایی شده اند که در بین این 21 گونه O.albidipennis دارای قدرت شکارگری بیشتری در مقایسه با سایر گونه ها در جهت تغذیه از پوره های سنین اول و دوم برخوردار است.
در رابطه با میانگین قدرت تغذیه ای سن های شکارگر از تمام مراحل نابالغ زیستی سفید بالک ها به جز تخم، بررسی ها نشان داده که چهار گونه از سن ها از کارایی شکارگری بیشتری در مقایسه با سایر سن ها برخوردارند. با توجه به این که از جنبه کنترل بیولوژیک ، عواملی که مراحل زیستی اولیه آفات (تخم یا سنین لاروی یا پورگی) را از بین می برند، نقش موثرتر و کارآمدتری در کاهش خسارت ایجاد شده توسط آفات ایفا می نمایند، در نتیجه سن O.albidipennis بر خلاف 4 گونه سن مذکور ، به دلیل فعالیت تغذیه ای بسیار مطلوب از پوره های سنین اول و دوم سفید بالک ها می تواند به عنوان عامل کارامد در کنترل سفید بالک ها و نیز کاهش خسارت آنها محسوب گردد.
منابع:
ایسنا
مهر
مشرق نیوز
سایت 9 صبح